Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Vierendeelbrug in Grammene
De Vierendeelbrug in Grammene is een variant van de vakwerkbrug. Het principe werd in 1896 door de Belgische ingenieur en hoogleraar Arthur Vierendeel (1852-1940) ontwikkeld. Er werden vele tientallen dergelijke bruggen gebouwd in België, maar slechts een handvol zijn blijven bestaan, waaronder die in Grammene bij Deinze.
De eerste spoorwegbrug in Grammene, dateert al van 1846, toen de ijzeren weg Deinze-Tielt-Ingelmunster in gebruik werd genomen. Die spoorlijn met brug en het kleine station doorbraken definitief het isolement van het vlasdorp Grammene. De brug over de Leie was de eerste volledig metalen vakwerkbrug, maar werd in 1912 vervangen omdat de locomotieven alsmaar zwaarder werden. Tijdens hun aftocht zouden de Duitsers in oktober 1918, tijdens de eindfase van de Eerste Wereldoorlog, die brug onbruikbaar maken.
De eigenlijke Vierendeelbrug werd er gebouwd in 1922. Ze had een overspanning van 56,16 meter en woog 360 ton. De constructie gebeurde op dezelfde manier als de Eiffeltoren, losse profielen werden met 80.000 klinknagels aan elkaar gehecht. Die bouten zijn trouwens goed zichtbaar. De brug kende tijdens de Tweede Wereloorlog een bewogen geschiedenis, die sterk verweven is met het dorp. Op het einde van 18-daagse veldtocht, in mei 1940, werd het dorp verdedigd door Ardense Jagers, die bij hun aftocht de brug opbliezen. In 1942-43 werd de constructie onder toezicht van de Duitse genie hersteld en verdubbeld. De spoorwegbrug was van belang om materiaal te vervoeren naar de kust voor de bouw van Hitlers Atlantikwall. Bij een geallieerd bombardement werden verschillende huizen verwoest en vielen enkele gewonden in het dorp, maar de brug bleef nagenoeg onbeschadigd. De terugtrekkende Duitse troepen vernielden zelf de brug bij hun aftocht in september 1944, zodat in 1945 opnieuw een herstelling diende te gebeuren.
In 1992 stond het dorp in rep en roer toen de NMBS aankondigde de brug te vervangen door een betonnen constructie, maar wel zonder oversteek voor fietsers en voetgangers. Dit impliceerde dat het gehucht de Leihoek nog meer geïsoleerd zou geraken. Een actiecomité onder impuls van buurtbewoner Laurent Vanhaesebrouck, verzamelde meer dan 2.000 handtekeningen en ging die afgeven bij Etienne Schouppe, afgevaardigd bestuurder NMBS. Uiteindelijk zou de spoorwegmaatschappij beslissen om de historische brug te behouden. Sindsdien heet de Vierendeelbrug in de volksmond Lorenzobrug.
In 2001 vonden renoveringswerken plaats aan de brug om de stabiliteit, het draagvermogen en het uitzicht van de brug opnieuw voor jarenlang te waarborgen. Er werd 15 ton ijzer verwerkt en ook de sporen werden vernieuwd. Jammer genoeg gebeurde bij dit werk een dodelijk arbeidsongeval. Een nieuwe loopvloer werd aangelegd, zowel langs het spoor als voor het fietspad, het laatste kreeg ook een nieuwe borstwering. Op zaterdag 14 december 2002 werd de brug weer opengesteld voor voetgangers en fietsers.
Bronnen, noten en/of referenties
|