Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Tjerk Elsinga

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Tjerk Elsinga (Sneek, 20 juni 1903 - Hilversum, 13 november 1990) was een verzetsman tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Voor de oorlog

Voor de oorlog was hij werkzaam bij het Christelijk Nationaal Vakverbond, voor welke organisatie hij betrokken was bij onderhandelingen over de arbeidsvoorwaarden. Bij die onderhandelingen had hij de directeur-generaal voor de arbeid Hacke leren kennen.

Tijdens de oorlog

In april 1943 raakte hij betrokken bij de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO). Kort daarop besloot hij zelf een verzetsgroep op te richten, die naar zijn schuilnaam José werd genoemd. De organisatie hielp Joden en anderen om onder te duiken om zo aan deportatie of de Arbeitseinsatz te ontkomen. Zijn zoon Folkert werd lid van de Falsificatencentrale. Hij werd gearresteerd, omdat hij een zender in huis had verborgen. Hij is in Kamp Amersfoort gefusilleerd.

Na de oorlog

Na de oorlog raakte Elsinga betrokken bij de moord op Kitty van der Have.[1] In 1947 richtte hij met de directeur-generaal voor de arbeid Hacke een particuliere inlichtingendienst op, die de Dienst Hacke-Elsinga werd genoemd, maar ook wel Dienst José. De Dienst nam voornamelijk mensen in dienst die tijdens de oorlog als lid van een knokploeg roofovervallen ter zelfverrijking hadden gepleegd, zwarthandelaars, collaborateurs en politiemannen die nauw met de Duitsers hadden samengewerkt en daarvoor na de oorlog waren ontslagen. De Belgische voormalige SS’er Pierre Sweerts kreeg een leidinggevende rol bij de activiteiten. De Dienst is kort daarop opgegaan in de Stichting Opleiding Arbeidskrachten Nederland. In 1948 stelde minister van Buitenlandse Zaken Dirk Stikker hem op zijn ministerie aan als ambtenaar.

Strafbare feiten

In 1949 werd Elsinga gearresteerd op verdenking in beslag genomen goederen van politieke delinquenten te hebben gestolen. Het betrof goederen die bij de politieke delinquent in bewaring had gekregen van Joden die gedeporteerd werden, hij had ze verduisterd toen ze niet terugkeerden. Elsinga werd er niet voor vervolgd. In 1950 werd Elsinga gearresteerd op de verdenking 86.000 gulden uit fondsen van het voormalig verzet te hebben gestolen om zo zijn inlichtingendienst te financieren. Hij werd weer snel vrijgelaten. In een proces werd zes maanden gevangenisstraf tegen hem geëist, maar veroordeeld tot twee maanden voorwaardelijk.[2]

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  • Rudi Harthoorn, Zelfmoord op laagwater, Aspekt, 2015, blz. 451-462.
  • B. de Graaff en C. Wiebes, Gladio der vrije jongens. Een particuliere geheime dienst in de Koude Oorlogstijd, Sdu Uitgeverij, 1992.
  1. º De moord op Kitty ten Have; Elsinga vast, Elsinga los …, De Waarheid, 6-4-1950.
  2. º Voormalig hoofd P.O.D. te Rotterdam behoudt straf, Gereformeerd gezinsblad, 19-6-1951.
rel=nofollow

Zoek op Wikidata

rel=nofollow
rel=nofollow