Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Kitty van der Have

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Christina Adriana (Kitty) van der Have (19205 juni 1945) was een Rotterdamse verzetsstrijdster.[1]

Na de oorlog verklaarden leden van een knokploeg dat ze hadden vernomen dat de Abwehr bij de Dienststelle Meldekopf Rotterdam van de Sicherheitsdienst aan de Oudorpweg 33 in Rotterdam een lijst van leden van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten in handen zou hebben. De knokploeg wilde die per se uit hun handen halen. Daarvoor planden ze een overval op 5 april 1945. Een van de leden van de knokploeg deed zich voor als loodgieter om een lek te dichten en zette het kelderraam open. De koerierster Kitty van der Have werd overgehaald om met de Duitsers aan te pappen en met een van hen een relatie aangaan. Ze zou op de dag van de overval haar verjaardag met de Duitsers vieren en dan een slaapmiddel in de borrels doen. Toen de overval plaats vond werd de verzetsgroep van verschillende kanten onder vuur genomen, waarbij de leider Marinus van der Stoep in het hoofd geraakt werd en enige dagen later overleed.[2] Na de bevrijding werd Kitty van verraad beschuldigd, omdat ze echt verliefd zou zijn geworden op de Duitser. Ze door de Amsterdamse POD gearresteerd, maar spoedig weer vrijgelaten, omdat de beschuldigingen ongegrond bleken. Ze had al eerder tegen haar moeder verklaard dat ze een briefje ter waarschuwing bij het kelderraam had gelegd, maar daarbij betrapt was. De verzetsgroep was echter op wraak uit en ontvoerden haar op 5 juni 1945. Ze martelden haar in een villa aan de Oostmaaslaan 179: ze duwden onder andere haar hoofd langdurig in een wasbak met water. Tijdens de martelingen, waarbij geen bloed mocht vloeien, zou ze een liefdesverhouding met de Duitser Hans Grill bekend hebben en dat ze hem gewaarschuwd had weg te blijven, omdat er iets zou gebeuren, waarna de Duitsers wantrouwig werden. Het verzetslid Scheffer bedwelmde haar met chloroform en gaf haar vervolgens een injectie met cyaankali.[3] Ze schoren het lijk kaal en stopten het naakt in een zak. Ze naaiden de zak dicht en smeten die vervolgens in het water Boerengat, waar het een paar dagen later op 12 juni werd gevonden. Volgens een verklaring van de politieman Jan van den Ende was de werkelijke reden van de moord niet het vermeende verraad, maar dat Kitty te veel wist van duistere praktijken van de verzetsgroep tijdens de oorlog (vermoedelijk werd gedoeld op zogenaamd stunten, waarbij roofovervallen ter zelfverrijking werden gepleegd).[4] In 1950 bekende Jos de Groot zijn betrokkenheid bij de moord en wees Hendrik Scheffer als hoofddader en Sijpesteijn als mededader, terwijl Tjerk Elsinga en Hensen op de achtergrond betrokken waren. De daders kregen allen een voorwaardelijke straf. De politieman die Kitty had vrijgelaten werd valselijk beschuldigd van de diefstal van een diamant, waardoor hij tot twee jaar werd veroordeeld. Toen de valsheid van de beschuldiging aan het licht kwam kreeg de aangever een gevangenisstraf van drie jaar wegens meineed. Alle betrokkenen bij de moord waren na de oorlog lid geworden van de particuliere inlichtingendienst Stichting Opleiding Arbeidskrachten Nederland (SOAN). De betrokkenheid bij deze moord was een van de redenen die tot de opheffing van de SOAN leidden. Hendrik Scheffer was na de oorlog ook betrokken bij de moord op de rijke Duitser Pieter Kuntz. Desondanks werd hij door minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk Harry van Doorn in 1976 aangetrokken om historisch onderzoek in de zaak van Pieter Menten te doen. Toen de betrokkenheid van Scheffer bij de moorden opnieuw in de publiciteit kwam, trok minister van Justitie Dries van Agt de opdracht in.[5]

Kitty van der Have was een van de vrouwen die model stond voor het karakter Rachel Stein in de film Zwartboek van Paul Verhoeven.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  • Rudi Harthoorn, ‘’Zelfmoord op laagwater’’, Aspekt, 2015, blz. 451-462.
  • B. de Graaff en C. Wiebes, Gladio der vrije jongens. Een particuliere geheime dienst in de Koude Oorlogstijd, Sdu Uitgeverij, 1992.

  1. º Lemma overgenomen van de Wikipedia-versie van 8-5-2016.
  2. º Kitty van de Have werd door verzetsgroep geliquideerd, Het Vrije Volk, 6-4-1950.
  3. º “Ik deed mee aan liquidatie van Kitty van der Have”, Leeuwarder Courant, 30-12-1976.
  4. º Scheffer was na oorlog bij twee moorden betrokken, Leeuwarder Courant, 29-12-1976.
  5. º Dr. Scheffer ontheven van opdracht door minister Van Agt, Leeuwarder Courant, 30-12-1976.
rel=nofollow
rel=nofollow