Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
The Matrix
| The Matrix | ||
| Afbeelding gewenst | ||
| Tagline | Free your mind | |
| Regie | Andy Wachowski Lana Wachowski | |
| Productie | Joel Silver | |
| Script | Andy Wachowski Lana Wachowski | |
| Hoofdrollen | Keanu Reeves Laurence Fishburne Carrie-Anne Moss Hugo Weaving Gloria Foster | |
| Muziek | Don Davis | |
| Montage | Zach Staenberg | |
| Cinematografie | Bill Pope | |
| Distributie | Warner Bros. Pictures | |
| Uitgebracht |  31 maart 1999 17 juni 1999.png){kind=small} 7 juli 1999
| |
| Genre | Actie Science-fiction | |
| Lengte | 136 minuten | |
| Taal | Engels | |
| Land | Verenigde Staten Australië
| |
| Budget | $ 63.000.000 | |
| Opbrengst | $ 463.517.383 | |
| Nominaties | 36 nominaties | |
| Prijzen | 29 prijzen (waaronder 4 Oscars) | |
| Vervolg | The Matrix Reloaded | |
| IMDb-profiel | ||
| MovieMeter-profiel | ||
The Matrix is een Amerikaanse sciencefictionfilm uit 1999, onder regie van de gebroeders Wachowski (Andy en Larry).
The Matrix is het eerste deel uit een trilogie. De andere twee delen zijn The Matrix Reloaded en The Matrix Revolutions. Alle delen zijn uitgegeven door Warner Bros.
Verhaal
Thomas A. Anderson is programmeur bij een softwareontwikkelaar en heeft een illegale parttime bijverdienste onder het hackeralias "Neo". Neo wordt gecontacteerd door een groep rebellen onder leiding van Morpheus. Morpheus geeft Neo de keuze om uit de Matrix te ontsnappen naar de "echte wereld", of onwetend terug te keren en er te blijven. De Matrix is een computersimulatie van de wereld zoals deze was in 1999, gemaakt om mensen onder controle te houden.
De "echte wereld" is in de toekomst, hoewel niemand weet welk jaar het is. Wat Morpheus wel weet is dat ergens in de 21e eeuw kunstmatige Intelligentie werd uitgevonden die de macht van de mensheid uiteindelijk overnam. Mensen dienen nu als herbruikbare energiebron voor de machines. De Matrix is een illusie om hen onwetend en kalm te houden.
Neo wordt door de energiecentrale uitgespuwd en door de bemanning van de Nebuchadnezzar (het schip van Morpheus) opgepikt. In ijltempo wordt hij opgeknapt en opgeleid. De Matrix is namelijk geen foutloze simulatie en sommige regels in de programmatuur kunnen uitgebuit worden. Dit is essentieel, want de Matrix wordt bewaakt door Agenten, intelligente programma's die overal kunnen opduiken. Tijdens zijn verblijf op het schip krijgt Neo een goede band met Trinity.
Morpheus gelooft dat Neo "de Uitverkorene" is (Engels: 'the One', anagram van 'Neo'), diegene waarvan voorspeld is dat hij de oorlog tussen de mensheid en de machines tot een eind kan brengen. Om dat zeker te weten moet echter "het Orakel" geraadpleegd worden, dit is een oude vrouw die in de Matrix leeft.
Cypher, ook ooit door Morpheus "bevrijd" maar beu in de "echte wereld" te leven, heeft hen echter verraden aan de Agenten. Voor de bemanning de Matrix weer kan verlaten, wordt Morpheus gevangengenomen. Alleen Neo en Trinity slagen erin levend terug te keren uit de Matrix. Daar zetten ze een onmogelijke reddingsmissie op touw.
Hoofdrolspelers
- Keanu Reeves (Neo, Thomas Anderson)
- Laurence Fishburne (Morpheus)
- Carrie-Anne Moss (Trinity)
- Hugo Weaving (Agent Smith)
- Joe Pantoliano (Cypher)
- Gloria Foster (the Oracle)
Achtergrond
Keuze: Rode pil
Neo krijgt de keus een rode pil te slikken en uit de matrix gewekt te worden, of een blauwe pil te slikken en alles van zijn ontmoeting te vergeten. Deze gebeurtenis begint in de Westerse maatschappij spreekwoordelijke betekenis te krijgen: ook buiten de context van de film wordt "rode pil" gebruikt als symbool voor ontwaken uit illusies.
Levensbeschouwing
Het idee achter de Matrix is gebaseerd op het jodendom, het gnosticisme, het boeddhisme, en op westerse filosofen als Plato. Een kenmerkende overeenkomst tussen de thematiek van de Matrix en het denken binnen het boeddhisme is het bestaan van een echte (goddellijke) en een schijnwereld (Maya) (zie ook hindoeïsme). Zoals een slaper zijn droom beleeft, zo bestaat het aardse leven in het goddellijke. De naam Morpheus (in de Griekse mythologie de god van de dromen) is dan ook niet toevallig gekozen.
De overeenkomsten tussen de Matrix en het jodendom ligt met name in de keuze bewust (rode pil) of onbewust (blauwe pil) te leven of in een illusie. Het jodendom beschrijft het onbewuste messiasschap van de Messias.
- Oracle: So, what do you think? You think you're the One?
- Neo: I don't know.
De Joodse Messias is een mens met zijn falen en twijfels.
Filosofie
De Matrix is een praktisch voorbeeld van René Descartes' beroemde stelling: "Cogito ergo sum" (Ik denk, dus ik ben). Namelijk dat je altijd en alleen zeker kunt zijn van je eigen bestaan maar dat al het andere een illusie kan zijn. De stelling van Descartes is dan ook de filosofische grond waar de film The Matrix op is gebaseerd.
De invloeden van Plato zijn te zien als Neo uitgeplugd en bevrijd wordt, en voor het eerst de waarheid ontdekt. Plato beschrijft de filosoof als iemand die zich kan bevrijden, omdraaien en de waarheid kan zien (allegorie van de grot). Eerst zal het licht van de zon (de waarheid) hem verblinden (het zal hem pijn doen aan de ogen). Bij Neo is dit precies hetzelfde. Hij grijpt naar zijn ogen, en moet overgeven.
Hersenen in een vat
Het idee van de Matrix komt ook overeen met het filosofische gedachte-experiment waarbij hersenen in een vat worden geplaatst en aangesloten op een krachtige computer. De hersenen beleven als het ware een simulatie die in feite niet bestaat maar alleen geproduceerd wordt door een computer.
De Matrix is geïnspireerd door cyberpunk-verhalen zoals Neuromancer van William Gibson. Ook de term "de Matrix" is waarschijnlijk aan deze roman ontleend.
Overige informatie
De film kreeg Oscars voor filmediting, editing van geluidseffecten, visual effects en één voor geluid. Een belangrijk effect, dat al eerder gebruikt werd in andere films, maar dat in de film erg spectaculair is, is het vertragen van real time om effecten te laten zien, dit concept noemt men bullet-time.
Het succes van de eerste film zorgde ervoor dat ook twee opvolgers werden gemaakt, The Matrix Reloaded en The Matrix Revolutions, beiden uit 2003. Volgens recensenten overtroffen beiden het eerste deel van de trilogie zowel in de verhaallijn als in de special effects niet.
Zie ook
- Lijst van films
- The Meatrix (parodie-animatiefilm)
Externe links
- (en) Officiële site
The Matrix in de Internet Movie Database (en)