Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Spiritisme
Spiritisme (afgeleid van het Latijn spiritus, ’geest’) is het oproepen van geesten, bezweren van spoken en het communiceren tussen de levenden en de (vermeende) geesten van overledenen. In ruimere betekenis is het een filosofische en religieuze stroming die gelooft dat het leven op aarde slechts een voorbode is van een leven na de dood. De term is ontstaan in de 19e eeuw en is nauw verbonden met de opkomst van spirituele bewegingen in die tijd, vooral in de Verenigde Staten en Europa. In het Engels heet spiritisme ’spiritualism’, en door die invloed wordt het woord ’spiritualisme’ (vooral in vertalingen) soms ook in het Nederlands gebruikt als synoniem van spiritisme.
Historische achtergrond
Spiritisme kreeg brede aandacht en populariteit in de 19e eeuw, met name na de gebeurtenissen rondom de zussen Margaret en Kate Fox in 1848 in Hydesville, New York. De zussen beweerden dat ze contact hadden met een geest door middel van kloppende geluiden. Dit incident markeerde het begin van de moderne spiritistische beweging. Het spiritisme verspreidde zich snel naar Europa, waar het bijzonder populair werd in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.
Er ontstonden verschillende richtingen in het spiritisme, elk met een eigen leer en gebruiken. Een sleutelfiguur in de ontwikkeling van spiritisme was Allan Kardec, een Franse onderwijzer en vertaler. Hij wordt wel beschouwd als de grondlegger van het moderne spiritisme. Kardec publiceerde in 1857 Le Livre des Esprits (’Het Boek der Geesten’), een boek waarin hij de basisprincipes van het spiritisme uiteenzette en beweerde dat hij deze kennis had verkregen door communicatie met geesten.
Kernprincipes
Spiritisme is gebaseerd op een aantal kernprincipes:
- De onsterfelijkheid van de ziel: Volgens het spiritisme blijft de ziel voortbestaan na de dood van het fysieke lichaam en zet ze haar evolutie voort in de geestelijke wereld. De dood beschouwt men als een overgang naar de geestenwereld.
- Communicatie met geesten: Spiritisten geloven dat het mogelijk is om te communiceren met de geesten van overledenen, meestal via mediums die als een kanaal tussen de levenden en de geestelijke wereld fungeren.
- Reïncarnatie: Spiritisme kan (bijvoorbeeld in het systeem van Alan Kardec) de overtuiging omvatten dat zielen meerdere levens leiden om moreel en spiritueel te evolueren.
- Morele verantwoordelijkheid: Een centraal element in spiritisme is de nadruk op morele vooruitgang en de verantwoordelijkheid die elk individu heeft voor zijn of haar daden.
- Het bestaan van God: Spiritisme erkent het bestaan van een universele, scheppende kracht, die vaak als God wordt aangeduid. Het is niet altijd het centrale uitgangspunt zoals in vele andere religies. Allan Kardec, de grondlegger van het moderne spiritisme, verwees in zijn werken naar een ’Universele Intelligentie’ of ’God’ als de Schepper van het universum en alle zielen. In Kardecs visie fungeert deze goddelijke kracht als de bron van morele wetten en universele orde.
Rituelen en praktijken
Spiritisme kent verschillende rituelen en praktijken die gericht zijn op communicatie met de geestenwereld. Veelgebruikte methoden zijn:
- Seances: Dit zijn bijeenkomsten waarin een medium probeert contact te maken met geesten. Deelnemers kunnen vragen stellen en proberen berichten van overledenen te ontvangen.
- Automatisch schrijven: Bij deze techniek beweert een medium dat een geest zijn of haar hand leidt om boodschappen op papier te zetten.
- Klankmanifestaties: Dit omvat geluiden zoals tikken of kloppen, die worden geïnterpreteerd als communicatie van geesten.
Invloed en controverses
Hoewel spiritisme veel volgelingen heeft aangetrokken, heeft het ook aanzienlijke kritiek gekregen, vooral vanuit wetenschappelijke en religieuze kringen. Veel sceptici beschouwen spiritistische praktijken als bedrog of als gevolg van psychologische verschijnselen zoals autosuggestie. De katholieke kerk en andere christelijke denominaties hebben spiritisme vaak veroordeeld als ketterij of als gevaarlijk spiritueel bedrog.
Desondanks heeft spiritisme een blijvende invloed gehad op de ontwikkeling van verschillende esoterische en nieuwe religieuze bewegingen. Het heeft ook bijgedragen aan de belangstelling voor paranormale verschijnselen in de populaire cultuur.
Spiritisme nu
In de 20e en 21e eeuw heeft het spiritisme zijn oorspronkelijke populariteit verloren, maar het blijft bestaan in verschillende vormen, vooral binnen kleinere spirituele gemeenschappen en bewegingen. Moderne spiritisten richten zich vaak op persoonlijke spirituele ontwikkeling en de zoektocht naar bewijs van een leven na de dood. In sommige landen, zoals Brazilië, heeft spiritisme een bredere culturele en religieuze impact gehad, waar het is geïntegreerd met andere religieuze tradities zoals het katholicisme en inheemse religies.
Hulp genealogie en geschiedenis (Nederland) • Deepl vertaler • Schrijfassistent VRT • ChatGPT (Opgepast! Altijd verifiëren!) • Claude.ai (Opgepast! Altijd verifiëren!) • Copilot (Opgepast! Altijd verifiëren!) • tekst herschrijven met scribbr.io •