Rowin van Lanen

Rowin van Lanen (Leidschendam, 1983) is een Nederlands archeoloog. Hij studeerde archeologie en prehistorie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en sloot die studie af met een MA in de West-Europese archeologie. Gaandeweg specialiseerde hij zich in digitale archeologie, ruimtelijke analyse en de Romeinse tijd. In zijn masterscriptie onderzocht Van Lanen de dynamische wisselwerking tussen mens en landschap in een vroeg-Romeins mijnbouwgebied in Duitsland. Hierbij verkende hij de mogelijkheden van interdisciplinaire modellering.

In 2009 werd Van Lanen aangesteld bij het Nederlandse Centrum voor Dendrochronologie: de Stichting RING. Daar werkte hij aan de ontwikkeling van

• een Jaarring Data Standaard (TRiDaS; een uitwisselingsformat voor jaarringgegevens)
• een internationale dendrochronologische digitale data repository: DCCD (dat duizenden jaarringseries bevat)
• TRiDaBASE (een stand-alone database voor opslag van jaarringgegevens)
• een internationaal dendrochronologisch onderzoeksnetwerk
• een meertalige vocabulaire voor jaarringonderzoek
• digitalisering, standaardisering en verrijking van dendrochronologische (meta)data

Ook was hij (van 2011 tot 2013) binnen de context van het NWO-project "Dorestad: Vicus Famosus" betrokken bij het inventariseren en analyseren van houten voorwerpen die zijn opgegraven in de vroegmiddeleeuwse handelsnederzetting (emporium) Dorestad.

Van 2013 tot 2017 werkte Van Lanen als PhD-onderzoeker bij de afdeling Fysische Geografie van de faculteit Geowetenschappen van de Universiteit Utrecht aan het door NWO gefinancierde project "The Dark Age of the Lowlands in an Interdisciplinary light". Dit project onderzocht (verbanden tussen) landschappelijke en culturele veranderingen gedurende het eerste millennium AD (Romeinse tijd en Vroege Middeleeuwen) in wat tegenwoordig Nederland is. Door het combineren van grootschalige culturele en (paleo)landschappelijke datasets, reconstrueerde hij processen van zowel verandering als persistentie. Specifiek werd gekeken naar nederzettingspatronen, landgebruik, routenetwerken, langeafstandtransport en demografie. Daarnaast was hij vanaf 2016 betrokken bij het ontwikkelen van een GIS-systeem van historische dijken voor de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE).

Op 13 oktober 2017 verdedigde Van Lanen zijn proefschrift 'Changing Ways. Patterns of connectivity, habitation and persistence in Northwest European lowlands during the first millennium AD' aan de Universiteit Utrecht. Sinds 2017 werkt Van Lanen bij de RCE aan (grootschalige) ruimtelijke analyse van erfgoedgegevens, en de ontwikkeling van datastandaarden en uitwisselingsmodellen voor de erfgoedzorg. Internationaal participeert Van Lanen in uiteenlopende onderzoeksnetwerken: CHNT, LAC, RURALIA, AISU en PECSRL. Gemeenschappelijk kenmerk van die netwerken is het streven naar interdisciplinariteit, en het vruchtbaar verbinden van de sciences en de humanities.

Bestand:RJ van Lanen - Flowchart from PhD-thesis.jpg

Het modelleren van historische routenetwerken (1) Er bestaan directe lijnen tussen High Density Settlement Clusters (HDSCs). In deze situatie hebben geïsoleerde nederzettingen en het landschap geen invloed op de oriëntatie van routes. (2) Geïsoleerde nederzettingen worden ingevoegd in het model; hun invloed op route-oriëntatie wordt getoond. (3) Route-oriëntatie wordt verder beïnvloed door landschap, zoals gemodelleerd door netwerkfrictie. (4) Begraafplaatsen worden ingevoegd in het model en hebben eveneens invloed op de oriëntatie van routes. (5) Buffers van 500, 1000 en 2000m worden toegevoegd. (6) Route-oriëntatie wordt voorts beïnvloed door het landschap (water) zoals gemodelleerd in de netwerkfrictie. (7) Scheepvaart-gerelateerde vondsten worden toegevoegd; hun invloed op route-oriëntatie wordt getoond. (8) Buffers van 500, 1000 en 2000m worden toegevoegd. (9) Land- en water-routezones worden gecombineerd. (10) Gemodelleerde resultaten worden getoetst aan de infrastructurele bodemvondsten. (11) Gemodelleerde resultaten worden getoetst aan de geïsoleerde bodemvondsten.

Bestand:RJ van Lanen - Routenetworks from PhD-thesis.jpg

Gemodelleerde Romeinse (CE 100) en vroeg-middeleeuwse (CE 800) routenetwerken (routes over land en water) in wat tegenwoordig Nederland is

Proefschrift:

• Van Lanen, R.J. (2017). Changing Ways. Patterns of connectivity, habitation and persistence in Northwest European lowlands during the first millennium AD, (Utrecht Studies in Earth Sciences 137).

Publicaties (peer-reviewed)

2008

• Van Lanen, R.J. (2008). Modeling a historical landscape using GIS ? Exploring Roman stone quarrying and the cultural landscape in the Eifel (Germany), Proceedings of the 13th international congress on Cultural Heritage and New Technologies (CHNT), Vienna.

2009

• Van Lanen, R.J. (2009). Digitizing Trees? A case study in IT-education for historians, Proceedings of the 14th international congress on Cultural Heritage and New Technologies (CHNT), Vienna.
• Van Lanen, R.J., Jansma, E. (2009). Towards exchangeability in tree-ring data. The Digital Collaboratory for Cultural-historical Dendrochronology (DCCD), Proceedings of the 14th international congress on Cultural Heritage and New Technologies (CHNT), Vienna.

2012

• Jansma, E., Van Lanen, R.J., Brewer, P., Kramer, R. (2012). The DCCD: a digital data infrastructure for tree-ring research, Dendrochronologia 30 (4), pp. 249–251.
• Jansma, E., Van Lanen, R.J., Sturgeon, K., Mohlke, S., Brewer, P. (2012). TRiDaBASE: A stand-alone database for storage, analysis and exchange of dendrochronological, Dendrochronologia, 30 (3), pp. 209–211.
• Kosian, M.C., Van Lanen, R.J., Weerts, H.J.T., Abrahamse, J.E. (2012). The City and the River – The early medieval Emporium (trade centre) of Dorestad; integrating physical geography with archaeological data in changing environments, Proceedings of 17th International Conference on Cultural Heritage and New Technologies - November 5–7, 2012, Vienna.

2014

• Jansma, E., Gouw-Bouman, M., van Lanen, R., Pierik, H.J., Cohen, K., Groenewoudt, B., Hoek, W., Stouthamer, E., Middelkoop, H. (2014). The Dark Age of the Lowlands in an interdisciplinary light: people, landscape and climate in The Netherlands between AD 300–1000, Eur. J. Post Class. Archaeol. (PCA 4), ISSN: 2039–7895, pp. 471–476.

2015

• Van Lanen, R.J., Kosian, M.C., Groenewoudt, B.J., Jansma, E. (2015). Finding a way: Modeling Landscape Prerequisites for Roman and Early-Medieval Routes in the Netherlands, Geoarchaeology: An international Journal (30), pp. 200–222.
• Van Lanen, R.J., Kosian, M.C., Groenewoudt, B.J., Spek, T., Jansma, E. (2015). Best travel options: modelling Roman and early-medieval routes in the Netherlands using a multi-proxy approach, Journal of Archaeological Science: Reports 3 (JASR), pp. 144–159.

2016

• Kootker, L.M., Van Lanen, R.J., Kars, H., Davies, G. (2016). Strontium isoscapes in The Netherlands. Spatial variations in 87Sr/86Sr as a proxy for palaeomobility, Journal of Archaeological Science: Reports 6 (JASR), pp. 1–13.
• Van Lanen, R.J., Jansma, E., Van Doesburg, J., Groenewoudt, B.J. (2016) Roman and early-medieval long-distance transport routes in northwestern Europe: Modelling frequent-travel zones using a dendroarchaeological approach, Journal of Archaeological Science 73, pp. 120–137.
• Van Lanen, R.J., M.C., Kosian, B.J., Groenewoudt, T., Spek, E., Jansma (2016). Route persistence. Modelling and quantifying historical route-network stability from the Roman period to early-modern times (AD 100-1600): a case study from the Netherlands, Archaeological and Anthropological Sciences, pp. 1–16.

2017

• Pierik, H.J., Van Lanen, R.J., (2017). Roman and early-medieval habitation patterns in a delta landscape: the link between settlement elevation and landscape dynamics, Quatenary International.
• Van Lanen, R.J., Pierik, H.J. (2017). Calculating connectivity patterns in delta landscapes: modelling Roman and early-medieval route networks and their stability in dynamic lowlands, Quatenary International.

Overige publicaties

2011

• Van Lanen, R.J., Jansma, E. (2012). TRiDaBASE The Tree-Ring Standard Database Manual, www.tridas.org.

2012

• Jansma, E., Van Lanen, R.J. (2012). Een digitale bibliotheek van dateringen: de internationale doorwerking van een Nederlands initiatief, Vitruvius, nr. 20, Amersfoort, pp. 36–41.
• Jansma, E., Van Lanen, R.J. (2012). DCCD tree-ring archive: http://dendro.dans.knaw.nl. Manual, http://dendro.dans.knaw.nl.
• Van Lanen, R.J., Jansma, E. (2012). Houtvondsten uit Wijk bij Duurstede: resultaten van een dendrochronologische inventarisatie van de site Dorestad in kader van het Odyssee project Dorestad: Vicus Famosus, http://dendro.dans.knaw.nl.

2016

• Jansma, E., Van Lanen, R.J. (2016). The dendrochronology of Dorestad: placing early-medieval structural timbers in a wider geographical context, in: Willemsen A., H., Kik (eds.) Golden Middle Ages in Europe, Brepols Publishers, Turnhout, pp. 105–144.
• Kosian, M.C., Van Lanen, R.J., Weert, H.J.T. (2016). Dorestad’s Rise and Fall: How the Local Landscape Influenced the Growth, Prosperity and Disappearance of an Early-Medieval Emporium, in: Willemsen A., H., Kik (eds.) Golden Middle Ages in Europe, Brepols Publishers, Turnhout, pp. 99–104.
• Van Lanen, R.J. (2016). Historische routes in Nederland. Een multidisciplinaire zoektocht naar verdwenen en langdurig gebruikte routetrajecten, Tijdschrift voor Historische Geografie (THG), jaargang 1 nr. 1, Verloren, pp. 12–29.

2017

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties