Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Rhapsody in Blue
scan van een uitgave uit 1930
De Rhapsody in Blue is een compositie van de Amerikaanse componist en pianist George Gershwin.
Het stuk
In de 'Rhapsody in Blue' verwerkte Gershwin zowel elementen vanuit de klassieke muziek als de jazz. Hij componeerde dit vermaard geworden stuk voor piano en jazzorkest eind januari en begin februari van 1924. Dat jaar ging het werk op 12 februari ook in première tijdens een concert met als thema An experiment in Modern Music, in de Aeolian Hall in New York. Paul Whiteman dirigeerde de jazzband die was aangevuld met een strijkerssectie en Gershwin speelde zelf de pianosolo. Gershwin was toen 25 jaar oud. Deze versie is in verkorte vorm (vanwege de lengte zit er een coupure in) ook op geluidsdrager opgenomen.
Versies
Door Ferde Grofé werd het stuk drie maal georkestreerd voor piano en orkest, in 1924, in 1926, and tenslotte in 1942. Deze laatste orkestrale concertversie wordt heden ten dage nog steeds het meest uitgevoerd.
Het stuk bestaat tevens in een pianosoloversie, een versie voor twee piano's en diverse arrangementen voor andere ensembles, bijvoorbeeld saxofoonkwartet en piano.
Trivia
- De 'Rhapsody in Blue' staat jaarlijks in de Top 2000 van Radio 2 (Nederland) en geldt daarmee ook als de oudste notering in de lijst.
- Volgens Isaac Goldberg (deze schreef in 1931 de eerste biografie over Gershwin) is het stuk ontstaan toen Gershwin vijf weken voor de première in de trein naar Boston zat en geïnspireerd werd door de geluiden van de trein, het staal en de rails.
- De beroemde klarinet-inleiding met het glissando was een grapje van de klarinettist uit de jazzband op de première. Gershwin vond dit zo leuk dat hij het glissando in de partituur handhaafde.