Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Recept (keuken)
recept (doorverwijzing), voor andere betekenissen van ’recept’.
Een recept is een verzameling instructies die aangeven hoe iets klaargemaakt moet worden en met wat het klaargemaakt moet worden, inzake een gerecht.
Een recept bestaat over het algemeen uit de volgende onderdelen:
- De naam van het gerecht, soms met wat achtergrondinformatie over het gerecht, bijvoorbeeld over de streek waar het vandaan komt
- Hoeveel tijd het kost om het gerecht te bereiden
- Voor hoeveel personen het recept bedoeld is
- Welke ingrediënten nodig zijn, en in welke hoeveelheden
- Soms het gereedschap, zoals speciale pannen, die nodig zijn om het gerecht te bereiden
- Een gedetailleerde beschrijving van de te nemen stappen tijdens de bereiding, waaronder bijvoorbeeld ook de kook- of oventemperatuur
- Mogelijke variaties door vervangende ingrediënten of toevoegingen
- De calorische inhoud, meestal per persoon.
- De hoeveelheden vitamines, mineralen en andere voedingsstoffen
- Soms is ook de houdbaarheid van het gerecht weergegeven, al dan niet in gekoelde of diepgevroren toestand.
- Een illustratie van het bereide gerecht, of een illustratie van moeilijke bewerkingen tijdens de bereiding
- Soms anekdotes rondom het gerecht, bijvoorbeeld over de oorsprong ervan.
Vaak is een recept voor een lekker gerecht ook slechts maar een haastig opgeschreven kladje papier van familie, vrienden of bekenden met de ingrediënten en een beknopte bereidingswijze.
Geschiedenis
Oude recepten, bijvoorbeeld uit de Romeinse tijd of Middeleeuwen, bevatten vaak veel minder informatie, en waren vaak slechts een lijstje ingrediënten ter ondersteuning van het geheugen. Het eerste woord van deze recepten was meestal het Latijnse recipe, wat betekent „Men neme” of „Neem”. Daar is het moderne woord ’recept’ van afgeleid.
De eerste gepubliceerde recepten stammen uit het Babylonische tijdperk. Drie tabletten uit ongeveer 1600 v.Chr. bevatten een serie recepten. Deze tabletten worden bewaard in de Yale-universiteit.
Het tweede werk met recepten dat teruggevonden is, is gebaseerd op de kookkunst van de Romeinse kok Marcus Gavius Apicius, rond het begin van de jaartelling.
Kookboeken en andere uitgaven
Recepten worden verzameld uitgegeven in kookboeken, en sinds de opkomst van het internet op gespecialiseerde websites. Winkelketens verstrekken vaak recepten in hun huis-aan-huisreclame. In winkels zijn soms ook recepten te vinden waarmee winkelende mensen bij het boodschappen doen ideeën krijgen om te kopen. In principe zijn deze recepten bedoeld om meer omzet te genereren voor de winkels.
Beroemde koks geven soms eigen receptenboeken uit. Ook televisie en radio kunnen gebruikt worden voor het verspreiden van bereidingswijzen.