Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Psalmberijming van 1773

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De Psalmberijming van 1773, uitgegeven met als titel Het Boek der Psalmen, is een Nederlandstalige berijmde uitgave van de Psalmen uit het Oude Testament, op de melodieën van het Geneefse Psalter. Deze berijming, die van overheidswege in 1773 werd ingevoerd voor het gebruik als zangboek in de Nederduits Gereformeerde Kerk, wordt onder sommige protestanten in Nederland nog vaak gebruikt, terwijl anderen overwegend de Psalmberijming van 1968 gebruiken.

Geschiedenis

Hoewel niet iedereen even tevreden was met de psalmberijming door Petrus Datheen, waren vele Nederlandse protestanten er erg aan gehecht geraakt.

Toch was er de wens naar vernieuwing. Een onenigheid in 1745 tussen de boekverkoper Petrus Dathenus, mogelijk een afstammeling van Petrus Datheen, en een Middelburgs predikant, Andreas Andriessen, die Datheens psalmberijming minachtte, liet de oude discussie over de psalmberijming weer oplaaien, en was een van de impulsen die ertoe zou leiden dat in 1773 een nieuwe psalmberijming werd goedgekeurd.

Toen Johannes Eusebius Voet in 1763 een geheel nieuwe berijming klaar had, deden de Staten van Zuid-Holland het verzoek aan de Staten-Generaal om deze zangbundel officieel goed te keuren voor kerkelijk gebruik en ervoor te zorgen dat de Staten van de andere provincies dit voorbeeld zouden volgen.

De Staten-Generaal verzochten daarop de Staten van alle provincies om vertegenwoordigers benoemen die samen een Staatscommissie zouden vormen onder toezicht van afgevaardigden van de Staten-Generaal. De Commissie tot de verbetering der Rijmpsalmen bestond uit negen predikanten – één per provincie – en drie vertegenwoordigers van de regering.

Naast de psalmen van Johannes Eusebius Voet, waren nog andere berijmingen beschikbaar. De commissie gebruikte ook de berijming door Hendrik Ghijsen en door het genootschap Laus Deo, Salus Populo en bracht ook zelf wijzigingen aan. De commissieleden overwogen welke berijming het best de bedoeling van de psalmdichter weergaf, het dichtst bij de Statenvertaling van de Bijbel bleef en het best overeenkwam met de godsdienstige begrippen der Nederduitse kerk. Men lette er ook op dat de verzen duidelijk en eenvoudig te begrijpen waren.

Na 121 vergaderingen van de commissie in het Mauritshuis te Den Haag was het werk in juni 1773 gereed. Op 2 juli 1773 werden de psalmen in een openbare vergadering gepresenteerd aan de Staten-Generaal.

Op last van de Algemene Staten werd de berijming van 1773 met ingang van 1 januari 1775 ingevoerd als het officiële psalmboek der gereformeerde kerk. De berijming kreeg ook wel de bijnaam staatsberijming.

Sinds de invoering van een nieuwe psalmberijming in 1967/1968 heet de berijming van 1773 in de volksmond ook ’de oude berijming’.

Weblinks