Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Provinciale Waterstaat
Provinciale Waterstaat was een instantie bij diverse Nederlandse provincies die zorgdroeg voor het beheer en onderhoud van de waterwegen en later de verkeerswegen, die eigendom waren van één van de provincies.
Op 13 februari 1864 schreef de toenmalige minister van binnenlandse zaken Thorbecke een brief aan de provinciale besturen met daarin de mededeling dat de landelijke waterstaat zou worden gereorganiseerd. Dit omdat het Rijk de bij de meeste provinciën in dienst zijnde manschappen (van het Rijk zelf) nodig hadden voor de aanstaande grote infrastructuurwerken in het land. Thorbecke gaf daarbij de overweging om eigen diensten te starten.
De provincies Gelderland en Groningen waren de eerste provincies die hierop reageerden door het stichten van een eigen dienst in 1864. In 1875 volgde de provincie Zuid-Holland, in 1876 de provincies Noord-Brabant en Friesland en in 1877 Drenthe. De andere provincies zagen het nog even aan. Zij waren in 1881 alsnog genoodzaakt om besluiten te maken over de stichting van een eigen waterstaatsdienst. Dit was nodig omdat de diensten van de ambtenaren van Rijkswaterstaat niet meer gebruikt konden worden door de overige provincies. Daarom waren de laatste provincies genoodzaakt om per 1 januari 1882 een eigen dienst te starten, vaak met veel leedwezen; de diensten van Rijkswaterstaat waren voor de provincies erg voordelig.
Het accent van de provinciale diensten lag in de beginperiode vooral bij het toezicht houden op de waterschappen, het beheer en onderhoud van eigen waterwegen (en bijbehorende verkeerswegen) en het toezicht op de liggers van elke gemeente. Pas bij het ontwikkelen van provinciale wegenplannen in de jaren 1920 in vrijwel elke provincie kwam het accent meer te liggen bij eigen provinciale wegen. De naam was daarmee verouderd, aangezien provincies zich niet alleen meer bezig hielden met waterdiensten.
De meeste provinciale waterstaten wijzigden hun naam zo ongeveer na de jaren 1970 en maakte plaats voor een meer eigentijdse naam, zoals een Afdeling Beheer en Onderhoud, een Directie Beheer en Onderhoud en dergelijke. Alleen de provincie Friesland gebruikt nog steeds de naam Provinciale Waterstaat.
Bronnen, noten en/of referenties
|
