Prins Amadeiro

Prins Amadeiro (officieel: Prins Amadeiro Ricosto di Carnavallo, Ridder van het Reksam, Heer en Meester van Oeteldonk en deszelfs omliggende watervrije moerassen en zandwoestijnen enz, enz, enz.) is gedurende het Carnaval de vorst van Oeteldonk. Hij wordt vaak simpelweg als "de Hoogheid" aangeduid.

De Hoogheid en zijn Adjudant worden elk jaar op Carnavalszondag om 11.11 uur onthaald op Oeteldonk Centraol (Station 's-Hertogenbosch CS). Na een grootse ontvangst op het perron en op het plein voor Oeteldonk Centraol wordt de Hoogheid door de Oeteldonkse bevolking ingehaald tijdens de intocht. Ook de optocht (op Carnavalsmaandag) vindt ter ere van hem plaats. Volgens de Oeteldonkse traditie is het tijdens de Carnavalsdagen feest in Oeteldonk, omdat de Hoogheid zijn dorp (vaak als "Zijn Pronkjuweel" aangeduid) bezoekt. Het bezoek van de Prins is dus de directe aanleiding voor de feestelijkheden. Gastheer van de Hoogheid is de "Burgervaojer" (burgemeester) van Oeteldonk, die Peer vaan den Muggenheuvel tot den Bobberd heet.

De huidige Prins (buiten de Carnavalsdagen bekend als Koos Woltjes) is de 25e telg van de dynastie der Amadeiro's. Hij trad op 11-11-2006 aan als Amadeiro XXV, nadat zijn voorganger Amadeiro XXIV (Karel Noordzij) abdiceerde. Koos Woltjes is afkomstig uit de journalistiek en is nu directeur van een adviesbureau in strategie, positionering en communicatie. Zijn voorganger, Karel Noordzij, was tot maart 2006 bestuursvoorzitter van pensioenfonds PGGM. Daarvoor was hij o.a. topman van de Nederlandse Spoorwegen en Schiphol.

De 'Dynastie der Amadeiro's' stamt uit 1883 (één jaar na oprichting van het dorp Oeteldonk), toen voor de eerste maal een prins van deze dynastie in Oeteldonk werd onthaald. In tegenstelling tot de meeste plaatsen in Nederland waar Carnaval wordt gevierd, blijft de Prins in Oeteldonk aan de macht tot hij abdiceert. Dit houdt meestal in dat een Prins vele jaren achtereen regeert, in plaats van een periode van één jaar, zoals in vele andere plaatsen het geval is.

De Hoogheid drukt zich steeds uit in de pluralis majestatis (het koninklijk meervoud), het Algemeen Beschaafd Nederlands en gaat meestal gekleed in een Bourgondisch prinsenkostuum. Anders dan in andere plaatsen waar Carnaval wordt gevierd, mag de prins niet uit de plaats zelf (in dit geval 's-Hertogenbosch) komen; om de passende "afstand" tot deze koninklijke personage te creëren komt de vertolker van deze rol steeds van buiten de stad. Bovendien was het lange tijd traditie dat de prins niet katholiek mocht zijn. Dit om het contrast tussen de overwegende katholieke Bosschenaren en de hoogheid te benadrukken.

Het Carnaval in 's-Hertogenbosch is van de Bourgondische variant, in tegenstelling tot de rest van Noord-Brabant (met uitzondering van Krabbegat (Bergen op Zoom) en Strienestad (Steenbergen)) en Limburg waar het Rijnlands Carnaval wordt gevierd. In Oeteldonk ziet men dan ook geen dansmariekes en steken met fazantenveren. Bovendien wordt de uitroep "Alaaf" niet gebruikt.

Lijst Dynastie der Amadeiro's

• 1883 – 1884 Amadeiro I (François Hohmann)
• 1885 – 1894 Amadeiro II (Johan Gostelie)
• 1898 – 1898 Amadeiro III (Gaston Lambriex)
• 1900 – 1910 Amadeiro IV (Jan Bax)
• 1911 – 1911 Amadeiro V (Sir Highly)*
• 1911 – 1911 Amadeiro VI (de Jong Verhagen)
• 1912 – 1914 Amadeiro VII (Van der Made)
• 1919 – 1920 Amadeiro VIII (onbekend)
• 1921 – 1921 Amadeiro XI (Oscar Bax Stevens)
• 1922 – 1925 Amadeiro XII en XIII (Jan Bartels)
• 1926 – 1927 Amadeiro XIV (Jan De Beukelaar)
• 1928 - 1928 Amadeiro XV (Henk Smit)
• 1929 – 1937 Amadeiro XVI (Pom van der Elst)
• 1938 – 1938 Amadeiro XVII (Frans Molzer)
• 1939 – 1939 Amadeiro XVIII (Richard van Wulfften Palthe)
• 1946 – 1953 Amadeiro XVI (Pom van der Elst)
• 1954 – 1956 Amadeiro XVII (Herman Jonker)
• 1957 – 1963 Amadeiro XVIII (Theo Boesman)
• 1964 – 1966 Amadeiro XIX (Hans 'Bok' De Korver)
• 1967 – 1973 Amadeiro XX (Joan Mommaal)
• 1974 – 1980 Amadeiro XXI (Gerrit Neef)
• 1981 – 1982 Amadeiro XXII (Jan Kappelle)
• 1983 - 1996 Amadeiro XXIII (Jos Kieboom)
• 1997 – 2006 Amadeiro XXIV (Karel Noordzij)
• 2006 - heden Amadeiro XXV (Koos Woltjes)

[*] Amadeiro V heeft nooit in het openbaar opgetreden. Men vond het in die tijd niet gepast dat iemand met een hogere functie in het leger prins werd. Dit werd ook verboden door het Ministerie van Oorlog.

Bron: Website Carnaval in ons eigen Oeteldonk

Trivia

• In 's-Hertogenbosch is een plein genoemd naar Prins Amadeiro. Een gedeelte van de Kerkstraat is omgedoopt tot het Amadeiroplein.