Gewichtheffen

Gewichtheffen is een sport waarbij de beoefenaars proberen om zware gewichten op te heffen die aan stalen staven zijn bevestigd.

Gewichthefwedstrijden worden al sinds de oude tijden gehouden. Waarschijnlijk waren ze een onderdeel van de oude Griekse Olympische Spelen, en ze zijn een discipline van de Olympische Spelen in 1896 geweest. Het gewichtheffen voor vrouwen begon in de jaren tachtig en werd toegevoegd aan het Olympische programma in 2000.

De gewichten worden bevestigd op een stalen halter die 20 kilogram voor mannen en 15 kilo voor vrouwen weegt. De gewichten zelf zijn met een laag rubber bedekte stalen schijven, die met kleuren gecodeerd zijn voor hun verschillende gewichten. Ze worden op hun plaats gehouden door 2,5 kg zware bevestigingsstukken. De identieke gewichten worden geplaatst op de uiteinden van de halter. De concurrenten proberen in het midden van een 4 bij 4 meter houten vloer een zo zwaar mogelijk gewicht te heffen.

Bij gewichtheffen worden speciale technieken (standen) gebruikt, anders zou men met alleen pure kracht het gewicht moeten optillen of boven het hoofd moeten drukken, wat wel gebeurd bij wedstrijden als Sterkste Man van de Wereld.

Powerliften

Powerliften is gewichtheffen met drie specifieke onderdelen (oefeningen): bankdrukken, squat en deadlift. Allround powerlifters proberen een zo hoog mogelijk totaalresultaat te halen (records vanaf 1980 al boven de 1000 kg) en er zijn ook powerlifters die zich op een specifieke oefening richten. Nederlander Cees de Vreugd (1952-1998) haalde als eerste Europeaan de 'magische' grens van 1000 kg in 1985. Dat jaar haalde hij ook 1002,5, wat tot in 2016 het Nederlands record was voor zwaargewichten boven 105 kg. Het record stond 31 jaar op zijn naam, tot Jordi Snijders het verbrak, echter wel met een benchshirt dat in de tijd van De Vreugd nog niet bestond. Raw is het record dus nog steeds op naam van De Vreugd. De squat van De Vreugd, van 420 kg, is in Nederland in 2020 nog steeds het nationaal record.

Het wereldrecord deadlift (een zwaar gewicht optillen tot men rechtop staat) staat sinds juli 2016 op 500 kg, op naam van de Brit, Eddie Hall. Jarenlang had Benedikt Magnusson uit IJsland het (steeds oplopende) record op zijn naam staan. Zijn hoogste prestatie is 461 kg in 2014. Eddie Hall verbeterde zijn eigen record van 462 kg met 38 kg, wat ongekend is. Records worden vaak met enkele kilogrammen verbroken, zelden met meer dan 10 kg in een keer.

Dat vrouwen ook sterk kunnen zijn, bewijst onder andere Jennifer Thompson uit de Verenigde Staten. Zij zette in 2014 een wereldrecord van 141,5 kg neer bij de dames tot 63 kg, op haar 40e. Op haar 44e doet zij er nog een schepje boven op en haalt een pr (persoonlijk record) van 145 kg onder toeziend oog van toeschouwers. Zij woog op dat moment 62,9 kg. Aangezien het niet bij een wedstrijd was werd het niet als wereldrecord gezien. Het record is wel opgenomen als Amerikaans record bankdrukken voor dames tot 63 kg. Het record is 'raw', zonder hulpmiddelen als een benchshirt.^[1]

Algemeen

Gewichtheffen is ook een oude term voor gewichttraining, of krachttraining, waar niet de enorme gewichten gebruikt worden en niet alle bijbehorende oefeningen, die in dit artikel genoemd worden.