Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Politiek asiel
Op grond van het Vluchtelingenverdrag kan iemand asiel worden verleend wanneer iemand in eigen land vervolgd wordt vanwege religie, etnische afkomst, politieke overtuiging, nationaliteit of het behoren tot een bepaalde sociale groep. Iemand die naar een ander land gaat en om die reden een verblijfsvergunning aanvraagt is een asielzoeker (ook : vluchteling of politiek vluchteling). Nederland heeft het Vluchtelingenverdrag ondertekend.
Procedure in Nederland
In Nederland is de asielprocedure geregeld in de Vreemdelingenwet 2000, die van kracht is sinds april 2001 en in de plaats kwam van de oude Vreemdelingenwet, die oorspronkelijk uit 1965 was en herhaaldelijk was gewijzigd. Nadere uitwerkingen zijn gegeven in het Vreemdelingenbesluit en in de Vreemdelingencirculaire.
Aankomstprocedure
Wanneer een asielzoeker in Nederland een verblijfsvergunning wil verkrijgen, moet hij of zij zich melden in een aanmeldcentrum (AC). Namens de Staatssecretaris van Justitie beslist de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) of een tijdelijke verblijfsvergunning wordt toegewezen. De IND kan besluiten de aanvraag in het AC te behandelen (uiterlijk binnen 48 uur na het indienen van de aanvraag), of om meer tijd te nemen voor de beslissing op de aanvraag, waarna een positief of negatief oordeel wordt geveld. De IND dient in principe binnen een termijn van 6 maanden een beslissing te nemen.
Overeenkomst van Dublin
Nederland heeft de Overeenkomst van Dublin ondertekend, waarin bepaald is dat een asielzoeker slechts in één land asiel aan mag vragen. Als een asielzoeker bijvoorbeeld, voordat hij of zij naar Nederland reisde, ook al in Duitsland asiel heeft aangevraagd (of dat had moeten doen), mag Nederland het andere land (in dit voorbeeld Duitsland) verantwoordelijk stellen voor de behandeling van de aanvraag van de asielzoeker. Als een asielzoeker door een ander land (dat het Verdrag van Dublin heeft ondertekend) heeft gereisd, maar daar geen asiel heeft aangevraagd, gaan dezelfde regels op: hij of zij had dat in dat land moeten doen.
Vervolg asielprocedure
Als de asielaanvraag wordt ingewilligd, of als iemand vanuit het AC wordt doorgestuurd in afwachting van een beslissing, dient de Nederlandse overheid zorg te dragen voor goede opvang, met inbegrip van huisvesting, voeding en geld voor kleding. Het orgaan dat uitvoering geeft aan deze verantwoordelijkheid is het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers).
Afwijzing van de asielaanvraag Als de IND van plan is de asielaanvraag af te wijzen, stelt hij de asielzoeker daarvan op de hoogte. De asielzoeker kan daarop reageren en duidelijk maken waarom hij het daar niet mee eens is. Deze procedure zorgt ervoor dat het standpunt en de argumenten van de asielzoeker voldoende naar voren komen. Bij het nemen van de uiteindelijke beslissing moet de IND ook ingaan op de reactie van de asielzoeker.
Als een asielaanvraag wordt afgewezen, kan de asielzoeker daartegen beroep aantekenen bij de rechtbank. Ook tijdens die procedure heeft de asielzoeker meestal nog recht op opvang.
Een asielzoeker wiens aanvraag wordt ingewilligd krijgt een verblijfsvergunning. Sinds de invoering van de nieuwe Vreemdelingenwet op 1 april 2001 bestaat er geen verschil meer in de A-, B- of C-status. Officieel is alleen een asielzoeker die een verblijfsvergunning op grond van artikel 29 onder a heeft gekregen een vluchteling in de zin van het Vluchtenlingenverdrag.
De asielprocedure in België
Ook België heeft het vluchtelingenverdrag en de overeenkomst van Dublin onderschreven. De asielprocedure is er geregeld in de Vreemdelingenwet van 15 december 1980, voluit de Wet betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen.
Personen die in België politiek asiel aanvragen worden eerst gehoord door de "Dienst Vreemdelingenzaken", een dienst van de FOD Binnenlandse Zaken. Die registreert de aanvraag en gaat na of België bevoegd is. Indien België bevoegd is wordt de aanvraag doorgestuurd naar het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen. Sinds de hervorming van de procedure op 1 juni 2007 doet de Dienst Vreemdelingenzaken geen uitspraak meer over de ontvankelijkheid van de aanvraag.
Het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen zal de asielaanvraag beoordelen. Verklaart die de aanvraag gegrond dan bekomt de aanvrager het statuut van erkend politiek vluchteling. Een negatieve beslissing kan in beroep aangevochten worden bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (de vroegere Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen). Een negatieve beslissing van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen kan nog aangevochten worden bij de Raad van State.
Onder meer door het bestaan van de vele beroepsmogelijkheden - die meestal ook uitgeput worden - kan het lang (tot meerdere jaren) duren vooraleer er een "definitieve" beslissing is. In 2007 werd een hervorming doorgevoerd die er voor zou moeten zorgen dat de procedure sneller en performanter wordt.
De meeste aanvragers zijn minvermogend en kunnen meestal niet zelf in hun levensonderhoud voorzien. Ze hebben gedurende heel de procedure recht op "materiële hulp", dat wil zeggen voedsel en onderdak. Deze neemt meestal de vorm aan van opvang in een opvangcentrum beheerd door of voor rekening van de Federale Overheid.
Een erkend politiek vluchteling ten slotte kan aanspraak maken op het leefloon. Deze minimumuitkering wordt uitgekeerd door het OCMW.