Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Paul Haenen
| Paul Haenen | ||
| Algemene informatie | ||
| Geboren | 30 april 1946 | |
| Land |  Nederland
| |
Paul Haenen (Amsterdam, 30 april 1946) is een Nederlands acteur, cabaretier, stemacteur, toneelschrijver, programmamaker, presentator en journalist die bekendheid verwierf met zijn theatershows, zoals Smakelijke voortzetting, en televisieprogramma's, zoals Haenen voor de Nacht. In april 2014 werd Haenen benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Radio
Paul Haenen begint al jong met radiomaken. Als kind richt hij zijn eigen radiozender op, de Eerste Nederlandse Jeugd Omroep (ENJO), waarmee hij uitzendingen verzorgt voor zijn buurtgenoten. Na op 17-jarige leeftijd met tien anderen een prijsvraag van Minjon, de jeugdomroep van de AVRO, gewonnen te hebben, begint hij daar aan programma's mee te werken. Niet lang daarna volgen programma's voor de VARA, NCRV en de VPRO, zoals Uitlaat, Radio Weekblad, Piet Ponskaart presenteert en Poptater, en voor de KRO Nu hoor ik het ook met Frans Halsema, en De Blanke top. Voor STAD Radio Amsterdam maakt Haenen vanaf 1976 als Margreet Dolman wekelijks het hoorspel Margreet Dolman, alleen in Amsterdam! Het is de eerste keer dat Dolman ten tonele verschijnt. Het programma biedt ook plaats aan alle andere karakters die Haenens latere programma's zullen bevolken: Dolmans buurman Bob Guttering, zijn labiele (ex-)vrouw Emmy Kapoek, haar verbitterde moeder Raldy Kapoek, zwerver Buster Fonteyn en dominee Gremdaat. Ook Dolmans psychiater Dokter Valentijn is er dan al bij. Het hoorspel met Margreet Dolman zal na Radio Amsterdam tot in de jaren negentig nog voortgezet worden bij respectievelijk de VPRO, Het Roze Rijk (NPS) en RTV Noord-Holland. Vanaf 1987 is Haenens personage Dominee Gremdaat wekelijks te horen in zijn eigen column in het radioprogramma Ophef en Vertier van de VARA.
Radioprogramma's
- Lachzak (1971)
- Radioweekblad (1972)
- Op de koffie (1972)
- Nu hoor ik het ook
- De blanke top (1975)
- Piet Ponskaart presenteert... (1976)
- Margreet Dolman alleen in Amsterdam! (1976)
- Margreet Dolman staat open (1996)
Televisie
Paul Haenen begint zijn televisiecarrière met de programma's Zendtijd, samen met de broers Jan Haasbroek en Nico Haasbroek in 1966, en Later met Laurie Langenbach in 1967. In 1974 maakt hij samen met Gied Jaspars en Samuel Meyering voor de KRO het succesvolle programma Waar gebeurd. Hierin vertellen mensen ongelooflijke verhalen die ze – onwaarschijnlijk maar waar – hebben meegemaakt. In 1978 ontwikkelt Haenen samen met Samuel Meyering en Rogier Proper de serie Dubbelleven, waarvoor hij de aflevering Een jongen van zestien schreef. Na jarenlang gezamenlijk gemaakte programma's en vaste gast in andermans programma Sonja's Goed Nieuws Show en Drie vrouwen krijgt hij in 1989 zijn eerste complete eigen programma Paul Haenen begint bij de VPRO, gevolgd door onder andere Haenen voor de nacht en Dolman's vrolijke vrijdag, uitgezonden vanuit het Betty Asfalt Complex. Hij zal tot 1997 programma's blijven maken voor de VPRO. In het seizoen '97/'98 is Margreet Dolman te zien in gezelschap van de rijken der aarde in het programma Margreet Dolman onder de rijken. Een jaar later verhuist Haenen naar Net5, waar hij één seizoen verzorgt van het programma Haenen voor 11. Dit is de laatste serie programma's die hij voor landelijke televisie maakt in de stijl die televisiekijkend Nederland van hem gewend is. In het seizoen 2000/2001 keert Haenen terug bij de VPRO en presenteert in duo-presentatie met Hanneke Groenteman HH Zondag, een praatprogramma. Haenen is in 2003 nog op RTV Noord-Holland als Margreet Dolman te zien in het programma Is dat zo? en vanaf oktober 2008 op het digitale themakanaal Cultura 24 met Margreet Dolman zoekt schoonheid. In 2009 maakt hij het kleinschalige programma De kunst van Margreet Dolman voor de NPS. Vanaf oktober 2012 maakt Haenen voor OUTTV het programma Margreet Dolman begrijpt 't, met reportages en ruimte voor lange gesprekken in Margreet Dolmans vensterbank.
Haenen maakt ook diverse documentaires annex portretten van acteurs en kunstenaars. In 1973 maakt hij het intieme portret 51 minuten Ko van Dijk, van acteur Ko van Dijk, die in 2001 nogmaals onderwerp is van een documentaire getiteld Ko van Dijk, die Haenen samen met journalist Coen Verbraak maakt. In 1988 bezoekt Haenen actrice Mary Dresselhuys thuis voor het diepte-interview Paul Haenen vraagt Mary Dresselhuys. In 2003 maakt Haenen samen met acteur Jeroen Krabbé een zesdelige documentaireserie over acteur Albert Mol, getiteld De laatste gesprekken. Daarnaast maakt hij portretten van dichter Hans Verhagen, beeldend kunstenaar Herman Gordijn acteur en schilder Jeroen Krabbé, modeontwerpers Viktor & Rolf, komiek André van Duin en violist en orkestleider André Rieu.
Televisieprogramma's
- Zendtijd (1966)
- Later (1967)
- 51 minuten Ko van Dijk (1973)
- Waar gebeurd (1974)
- Dubbelleven (1978)
- Paul Haenen vraagt Mary Dresselhuys (1988)
- Paul Haenen begint (1989)
- Paul Haenen en het Betty Asfalt Complex (1989)
- Margreet Dolman breekt de avond (1990)
- Margreet Dolman begrijpt het (1990)
- Paul Haenen rechtstreeks (1991)
- Paul Haenen vijf over zes (1992)
- Haenen voor de nacht (1993)
- Dolman's doel (1994)
- Dolman's vrolijke vrijdag (1995)
- Margreet Dolman brengt evenwicht (1997)
- Dolman onder de rijken (1998)
- Haenen voor 11 (1999)
- Gremdaat wijst de weg (2000)
- HH Zondag (2002)
- Is dat zo? (2003)
- De laatste gesprekken (2003)
- Dolman & Gremdaat (2005)
- Margreet Dolman zoekt schoonheid (2008)
- De kunst van Margreet Dolman (2009)
- Margreet Dolman begrijpt 't (2012)
Mens & Gevoelens
Haenen is de initiator, zijn partner Dammie van Geest de uitgever, en Margreet Dolman de eindredacteur van het onregelmatig verschijnende, advertentievrije blad Mens & Gevoelens waarin ervaren en onervaren auteurs onthullende, ontroerende en immer persoonlijke ontboezemingen kwijt kunnen in de vorm van poëzie, proza en ingezonden brieven. Dit blad is van 2006 tot 2009 niet meer in druk maar op dvd, onder de titel Margreet DVD verschenen. In 2015 kwam het blad wederom in druk uit.
Bekende stemmen
In verscheidene Nederlandstalige (versies van) films, tekenfilms en televisieprogramma's heeft Paul Haenen rollen ingesproken.
Film
- Sergeant Tibs in de 101 Dalmatiërs (nasynchronisatie 1982)
- Een van de vier gieren in Jungle Boek (1967) (nasynchronisatie 1979)
- Graaf Slis in Robin Hood (nasynchronisatie 1983)
- Kruidenier Grootgrut in Als je begrijpt wat ik bedoel (1983)
- Bloosje in Sneeuwwitje en de zeven dwergen (nieuwe nasynchronisatie 1984)
- Hiram Flaversham in De Speurneuzen (nasynchronisatie 1986)
- Mevrouw Pastoor in Minoes (2001)
- Edna Mode in The Incredibles (nasynchronisatie 2004)
- Rene Marinus Kompas en verteller in Wickie de Viking (nasynchronisatie 2010)
Televisie
- Raaf 12 in Beertje Colargol (nasynchronisatie 1972–1975)
- Bert, Grover, Dr. Nobel Prijs, Daan Wortel, Kobus Kraai, Wonderpaard Fred, Karel en Don Music in Sesamstraat (sinds 1976)
- Oorlam in Gummi Beren (nasynchronisatie 1986–1988)
- Een stem in De Sommeltjes (2003)
Bekende personages
- Margreet Dolman
- Herman de Beaufajis, een enquêteur.
- Buster Fonteyn, een zwerver. Beweert verder zoon te zijn van de te vroeg overleden danseres Margot Fonteyn. Is opvallend vaak een beetje misselijk. Hij zong het lied "Een beetje misselijk", dat in 1991 de tiende plaats haalde in de Nationale Hitparade.
- Dominee Gremdaat. Eppe Gremdaat is wellicht geen doorsnee dominee, maar wel een dominee die vaak de waarheid boven de filosofische tafel weet te halen. Hij draagt altijd een trui en heeft zijn haar met haargel achterover gekamd. Hij is getrouwd en zijn vrouw heet Geurtie. Zijn licht moraliserend, doorgaans tolerant praatje valt op door zijn tempowisselingen en overwegend zorgvuldige articulatie. Een aantal zinsneden is hem eigen, zoals "Kent u die uitdrukking" en "Ik moest daaraan denken toen ..." (aan het begin, als hij zijn onderwerp voorstelt), “Je hebt mensen die...” en "Ik wens u een fijne voortzetting en een aangenaam etensmaal, met spekjes of wat dan ook erin" (op het einde). Paul Haenen is, als zichzelf maar ook als Dominee Gremdaat, sinds televisieseizoen 2010–2011 een terugkerende gast in De Wereld Draait Door om zijn mening te ventileren.
- Bob Guttering, een professionele journalist die last heeft van terugkerende dromen. Was getrouwd met Emmy Kapoek ("En hou 'm hoog, hè!") maar is van haar gescheiden en heeft een nieuwe vriendin Vicky (beide typetjes ook gespeeld door Haenen)
- Emmy Kapoek. Wil van moeder meer over het verleden te weten komen. Was getrouwd met Bob Guttering. ("Ik heb het ook niet makkelijk...") Ze spreekt haar moeder altijd aan met "mamalette".
- Raldy Kapoek, moeder van Emmy Kapoek. Heeft moeite met het verleden, heeft een opvallend lage stem, ligt geregeld met de groentejongen in bed en is tevens het enige vrouwelijke karakter van Haenen met borsten, dit om aan te geven dat het wel degelijk om een vrouwelijk personage gaat.
- Milly Prange. Beweerde een sm-relatie met Lady Di gehad te hebben.
- Dokter Valentijn, de deskundige. Rol van Dammie van Geest, partner van Haenen.
Toneel
Vanaf 1978 schrijft Paul Haenen toneelstukken voor het jeugdtoneel van Toneelgroep Theater in Arnhem. In 1982 wordt zijn toneelstuk Bemoeizucht uitgevoerd door Toneelgroep Centrum. Daarna volgden nog enkele tientallen, onder andere het stuk Een bijzonder prettig vergezicht voor Mary Dresselhuys en haar dochter Petra Laseur, De vrouw van de zanger voor Brigitte Kaandorp, Ontkoppelde hitte voor onder anderen Olga Zuiderhoek en Kasper van Kooten, Bocht & bumpers voor Zuiderhoek en Rijk de Gooijer (later Peter Faber) en Vrouwen van Eer voor Ingeborg Elsevier, Nelly Frijda en Linda van Dijck en Mijn huis uit voor Frijda en Katja Schuurman. Groot succes behaalt Haenen met het toneelstuk In bed is het fijn toeven dat hij schrijft voor Mike Starink en Jeroen Bos. Het stuk is ruim vijf seizoenen een publiekstrekker in het eigen Betty Asfal Complex en in theaters in Nederland en Vlaanderen. Ook staat het stuk in de Engelse vertaling Dwelling in bed ain't bad een week lang in Londen. Het vervolg Wat een heerlijk hete dag gaat in 2011 in première.
Toneelstukken
- Bemoeizucht
- Gekookt Ei
- Fijne slaapkamergordijnen
- Wat een fijne avond was dat
- U kunt beter van school gaan meneer
- De boodschappenjongen
- Boffer jankt zo
- De band
- Bij mij thuis
- Een bijzonder prettig vergezicht
- Brutale Winterbekentenissen
- De vrouw van de zanger
- Ontkoppelde Hitte
- Bocht en Bumpers
- Vrouwen van Eer
- Treinen kunnen keren
- Mijn huis uit
- In bed is het fijn toeven
- Wat een heerlijke hete dag
- Laten we het vieren
- Als waarheid van onderen komt
Bibliografie
- De Knuffels, Paul Haenen.
- Wacht maar jongen, Paul Haenen, roman.
- Samuel Meyering, Paul Haenen en Gied Jaspars (samenstellers) Waar gebeurd; meer dan 60 verhalen die niemand geloven wil, maar die waar gebeurd zijn; naar de gelijknamige KRO-televisieserie Waar gebeurd (1974) ISBN 90-6010-354-8
- Buk nog 'n keer - Een vrouw klapt uit haar leven; verzamelbundel verschenen bij 10 jaar Margreet Dolman (Bert Bakker 1986).
- Dingen die men niet zegt: bundel met een dozijn uit het leven van Margreet Dolman gegrepen vertellingen, geschreven halverwege de jaren negentig.
- Kent U die uitdrukking? Bundel van de beste preken van Dominee Gremdaat.
- Dominee Gremdaat wijst de weg: Dominee Gremdaat helpt de mensheid door vertellingen en ontboezemingen door de moeilijke laatste momenten van de twintigste eeuw heen.
Discografie
Dvd's
- Dominee Gremdaat: Zie de zon weer schijnen
- Dominee Gremdaat in Europa
- Jeroen Krabbé: De ondergang van Abraham Reiss. Atelierbezoek Paul Haenen
- Paul Haenen: Tot nu toe. 4 dvd-oeuvrebox
- Jeroen Krabbé: Dum Vivimus Vivamus
Lp's en cd's
- Margreet Dolman (lp)
- Margreet Dolman – Dat mens... (lp)
- Margreet Dolman – Volg de weg van je hart (lp)
- Margreet Dolman – De laatste ronde heeft geklonken (lp)
- Buster Fonteyn – Een beetje misselijk (single)
- Margreet Dolman – Wij vonden elkaar (cd)
Theater
Paul Haenens eerste eigen theatervoorstelling gaat in 1982 in première en daarna volgen er nog zestien. De meest recente zijn Frisse Warmte in de seizoenen 1996/1997 en 1997/1998, in de combinatie Dolman/Haenen, Leren Lachen, Zichtbaar Zonnig en de voorstelling Paul Haenen viert Margreet Dolman. Het voorlaatste theaterprogramma onder de titel Haenen & Dolman, Rechtstreeks Sprankelend! gaat in november 2007 in première en trekt tot en met mei 2009 door het land. In november 2012 gaat Dolman & Gremdaat Live in première en de laatste voorstellingen daarvan vinden mei 2014 plaats. In 2013 treedt Haenen als Dominee Gremdaat voor het eerst op tijdens theaterfestival De Parade met de voorstelling Dominee Gremdaat brengt vreugde. Elke maand december is in het Betty Asfalt Complex de traditionele wintervoorstelling Margreet Dolman brengt Warmte en Dominee Gremdaat wijst de weg…. Eind 2008 speelt hij een gastrol in een opera, Der Frosch in Die Fledermaus bij De Nederlandse Opera. De recensies over zijn optreden zijn lovend. In veler ogen redt hij de productie. Eerder (1985) treedt hij op als Paus Leo X in Dr. Faustus van Konrad Boehmer en Hugo Claus.
Theatervoorstellingen
- Margreet Dolman praat en zingt (1982)
- Nieuwe Depressies (1983)
- Wat een fijne avond was dat! (1984)
- Mr. Margaretha Esther Dolman en haar Benedenbuurman (1986)
- Dolman Extra Speciaal (1987)
- Mens & Gevoelens (1987)
- Frappant (1988)
- Een Heldere Avond (1991)
- Vrolijk langs de kern (1993)
- Smakelijke voortzetting (1994)
- Frisse warmte (1996)
- Leren lachen (2001)
- Zichtbaar zonnig (2003)
- Paul Haenen viert Margreet Dolman (2005)
- Haenen & Dolman Rechtstreeks sprankelend (2007)
- Zoektocht naar Evenwicht - Dominee Gremdaat tezamen met het Amstel Quartet (2009)
- Paul Haenen ziet het anders (2010)
- Dolman & Gremdaat Live (2012)
- Dominee Gremdaat brengt vreugde! (2013)
- Margreet Dolman brengt warmte & Dominee Gremdaat wijst de weg (sinds 1994 jaarlijks in december)
Betty Asfalt Complex
In 1989 neemt Paul Haenen samen met zijn partner Dammie van Geest van Sieto Hoving Tingel Tangel in Amsterdam over en herdoopt het in het Betty Asfalt Complex. Er vinden televisieopnamen plaats en er worden allerlei toneel- en cabaretvoorstellingen uitgevoerd, niet alleen door Haenen maar ook door derden. Ook zijn er allerlei besloten activiteiten zoals boek- en cd-presentaties, lezingen, trouwerijen en recepties. Qua cabaret debuteert in het complex de Comedytrain van Raoul Heertje, Margreet Dolman geeft specials naast de tournee met Paul Haenen in de grote theaters, en regelmatig vinden er try-outs plaats van artiesten als Hans Teeuwen, Hans Dorrestijn, Paul Haenen zelf, Theo Maassen, Veldhuis & Kemper, Javier Guzman en jongere cabaretiers als Sara Kroos, Ronald Goedemondt en Daniël Samkalden, en de deelnemers aan het Groninger Studenten Cabaret Festival. Ook Haenens eigen toneelstukken worden er opgevoerd, zoals Mijn huis uit met Nelly Frijda en Katja Schuurman, en In bed is het fijn toeven en Wat een heerlijk hete dag met Jeroen Bos en Mike Starink, bij welke laatste twee Haenen ook zijn debuut als regisseur maakt. Sinds 2013 vindt er vanwege de sluiting van Theater De Engelenbak ook de traditionele Open Bak plaats, het open podium waar iedereen zijn kunsten mag vertonen. Vanwege de nieuwe locatie is deze omgedoopt tot Open B.A.C.
Haenens eigen productiebedrijf heet Betty Asfalt Produkties B.V., en is gevestigd in het Betty Asfalt Complex aan de Nieuwezijds Voorburgwal te Amsterdam. Alle activiteiten sinds 1982 worden voor en achter de schermen uitgevoerd en geproduceerd tezamen met Van Geest.
| Sesamstraat |
|---|
