Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Overleg:Kerstmis
Te bewerken
Hierheen overgebracht door Mendelo 9 dec 2018 18:05 (CET)
OorsprongDe Germanen vierden rond Midwinter (21 december) reeds midwinter- of joelfeesten (winterzonnewende) waarbij het boze werd verjaagd en het licht werd begroet. In de Scandinavische talen heet Kerstmis tot op vandaag jul. In de vierde eeuw zorgden keizer Constantijn de Grote en de bisschoppen van de uit vervolging bevrijde vroege Kerk ervoor dat Kerstmis op 25 december zou worden gevierd. Op deze datum werd rond de Middellandse Zee tot dan toe de zonnegod vereerd onder vele verschillende namen zoals Ra in Egypte en Helios in Griekenland. In het late Romeinse Rijk was dit vooral de zonnegod Sol Invictus (= de onoverwinnelijke zon), die door sommigen ten onrechte wordt vereenzelvigd met de Perzische zonnegod Mithras.[1] [2] Omdat Jezus het Licht van de Wereld genoemd werd[3], zou Constantijn I – volgens bepaalde auteurs[bron?] – hebben besloten dat de geboorte van Christus op deze dag gevierd zou moeten worden. Bovendien – en dit feit is invloedrijker geweest bij de opkomst van de viering van de geboorte van Christus als Kerstmis – waren de dagen rond 25 december reeds de vrije feestdagen der saturnaliën. De geboorte van Jezus nam in de kerkelijke kalender daarvoor geen bijzondere plaats in, hoewel ze wel gevierd werd,[bron?] en tot op de dag van vandaag geldt Pasen in het christendom eigenlijk als veel wezenlijker dan Kerstmis. Jezus werd volgens het evangelie aan het einde van het Joodse (of Romeinse) jaar geboren,[bron?] maar door de kalenderwijzigingen en de verschillen in tijdrekening wordt de overzetting niet zeer accuraat geacht, temeer daar ook melding gemaakt wordt van kudden schapen in lagere (en dus warmere) velden rond Bethlehem. Het weiden van schapen in Palestina is rond 25 december thans weliswaar zeldzaam, maar toentertijd niet geheel onmogelijk – de schapen die voor de offerdienst in de Joodse tempel gefokt werden, graasden het hele jaar door, ook in de omgeving van Bethlehem (Beth Lechem – huis van het brood). Bovendien is de maand december in Palestina niet zo koud. De datum is dan ook niet met zekerheid als niet-authentiek te bestempelen, want uit de oude christelijke liturgieën – die van vóór de vierde eeuw – stamt reeds de viering van Driekoningen (6 januari) in dezelfde wintertijd. Sextus Iulius Africanus noemt de geboorte van Christus als vallende op 25 december, in een van zijn geschriften gedateerd op 221 n.Chr.[4] De aansprekende thematiek en de reeds bestaande tradities hebben Kerstmis echter tot het voornaamste feest in het jaar gemaakt. De huidige tradities rond het kerstfeest zijn van land tot land verschillend, zoals ze ook lang niet allemaal even oud zijn. Duidelijk is dat de Amerikaanse volkse en commerciële kerstgewoonten, in het kader van de voortschrijdende globalisering, overal elders doordringen, ook in Nederland. Het woord 'Kerstmis' betekent eigenlijk 'Christus-mis', omdat dit feest gewijd is aan de geboorte van Jezus die de christus (de gezalfde) wordt genoemd. Het woord 'kerst' is uit het woord christus ontstaan; zo betekent "kerstenen" bijvoorbeeld "christelijk maken". De Mis is de christelijke viering van het offer van de Eucharistie, waarin aan het einde van de dienst gezegd of gezongen wordt "Ite missa est" (vert. Gaat, het is de heenzending of: Gaat, het offer is voltrokken). |
- º Ulansey, David. (1989). The Origins of the Mithraic Mysteries, p. 107. Oxford University Press.
- º Alvar, Jaime, tr. Gordon, Richard (2008). Romanising Oriental Gods: Myth, Salvation, and Ethics in the Cults of Cybele, Isis, and Mithras, p. 100. Brill.
- º Johannes 8:12 (NBV2004): 'Jezus nam opnieuw het woord. Hij zei: "Ik ben het licht voor de wereld. Wie mij volgt loopt nooit meer in de duisternis, maar heeft licht dat leven geeft."'
- º "Christmas", Encyclopædia Britannica Chicago: Encyclopædia Britannica 2006.
Een stuk hiervan lijkt mij een gevolg van "bewerkingsoorlog". Men wil standpunten in het artikel inbrengen, en voegt dan stukken in zoals "door sommigen", "zou", "volgens bepaalde auteurs", "onterecht"... en denkt dan dat men het neutraliseert. Dit komt niet ten goede aan een logische opbouw. Mendelo 11 dec 2018 01:51 (CET)
Weetjes
| De Mis is de christelijke viering van het offer van de Eucharistie, waarin aan het einde van de dienst gezegd of gezongen wordt "Ite missa est" (vert. Gaat, het is de heenzending of: Gaat, het offer is voltrokken). |
Na de komma volgt een interessant weetje, dat thuishoort in het artikel Mis, maar hier is het niet zo relevant. Mendelo 10 dec 2018 11:14 (CET)
| Bethlehem (Beth Lechem – huis van het brood). |
Interessant voor in het artikel Bethlehem, maar draagt in dit artikel niet bij tot een helder begrip. Mendelo 12 dec 2018 17:08 (CET)
Mithras
| In het late Romeinse Rijk was dit vooral de zonnegod Sol Invictus (= de onoverwinnelijke zon), die door sommigen ten onrechte wordt vereenzelvigd met de Perzische zonnegod Mithras. |
Wordt hiermee bedoeld dat Sol Invictus door sommigen nu onterecht geïdentificeerd wordt als Mithras, of dat er toen een mengreligie bestond van diegenen die Sol Invictus (onterecht) identificeerden als Mithras? Mendelo 12 dec 2018 17:04 (CET)
| De aansprekende thematiek en de reeds bestaande tradities hebben Kerstmis echter tot het voornaamste feest in het jaar gemaakt. |
Wat wordt hier bedoeld? Dat de geboorte van Jezus een aansprekende thematiek is? Dat de thematiek gezelligheid, kaarsen en lekker eten is? In seculier opzicht is het wellicht een van de voornaamste feesten in het jaar. Mendelo 20 dec 2018 05:25 (CET)