Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Oude Markt (Tilburg)
| Oude Markt (Tilburg) | ||
| Bestand:CentroTilburgo.JPG | ||
| Geografische informatie | ||
| Locatie | Tilburg | |
| Stadsdeel | Tilburg-Centrum | |
| Algemene informatie | ||
| Genoemd naar | markt | |
| Naam sinds | 1575 | |
| Bestrating | klinkers | |
| Geen toegang | op marktdagen | |
| Bebouwing | horeca | |
| Openbaar vervoer | Arriva lijn 2 | |
| Detailkaart | ||
| Bestand:Tilburg Oude Markt OSM.png | ||
De Oude Markt is een plein in het oude centrum van Tilburg. De winkelstraat is vanaf de noordzijde bereikbaar vanaf de Heuvelstraat en vanuit westelijke richting uit de Kapelhof. In oostelijke richting loopt de Stadhuisstraat.
Het voormalig marktplein werd van 1881 tot oktober 1965 officieel de Markt genoemd.
Aan het einde van de Markt stond het voormalige stadhuis, dat in 1849 naast de Heikese kerk werd gebouwd door Henri van Tulder. Het stadhuis werd in 1972 afgebroken. Aan het plein stonden onder meer de Boterhal, waar vlees, boter en eieren werden verhandeld, de weefschool uit 1877 en slagerij Herculeijns [1]. De weefschool en de slagerij werden in 1913/1914 afgebroken. Verder stonden er enkele particuliere huizen aan het plein.
Markten
De wekelijkse markt werd sinds 1575 op de Oude Markt gehouden [2]. Koning Philips II had aan Tilburg octrooi verleend voor het houden van een wekelijkse markt op zaterdag en vier vrije jaarmarkten. In ruil hiervoor moest de stad aan de koning een belasting betalen van vier ponden Artois [3] voor de weekmarkten en twee ponden Artois voor de jaarmarkten.
De jaarmarkten werden gehouden op de Heuvel, waar veel meer ruimte was. Hier werden ook koeien, paarden en varkens verhandeld. Vanaf 1842 werden er acht jaarmarkten gehouden en in 1878 werden dat maandmarkten. Alleen op de Heuvel konden de Tilburgers tot 1898 bij een pomp drinkwater halen. Er veranderde niet veel totdat het Franse leger de Republiek der Verenigde Nederlanden binnentrok. De markt werd naar het oude Heike verplaatst, tussen de Piusstraat en de Varkensmarkt. Omdat veel marktlieden van joodse afkomst waren, werd onder koning Lodewijk Napoleon de zaterdagmarkt naar vrijdag verplaatst. Na de Franse tijd kwam de wekelijkse markt weer terug op de Oude Markt, hoewel vanaf 1825 hout en granen weer op de Heuvel verhandeld werden.
In de loop der jaren werd de Oude Markt wat vergroot, eerst in 1870, daarna in 1896, toen de grond van het kerkhof van de Heikese kerk (ook Sint-Dionysiuskerk) vrijgegeven werd. In 1935 was de verkeersdruk zozeer toegenomen dat de weekmarkt verplaatst werd naar het Piusplein, de Koningsstraat en het Willemsplein.
Historische momenten
Op 17 maart 1849 overleed koning Willem II in zijn geliefde Tilburg. Het paleis waar hij woonde, raakte daarna erg in verval. In 1872 besloten de erfgenamen het paleis, dat naast de Heikese kerk stond, af te breken. Op de plaats van het paleis stond van 1874 tot 1968 een gedenknaald, ontworpen door H J Tulder (1819-1903). In 1968 moest het monument wijken voor de aanleg van de city-ring. Het werd tijdelijk opgeslagen. Nadien bleek het monument in zeer slechte staat te verkeren. Met behulp van veel sponsors werd op 2 oktober 1987 de huidige gedenknaald onthuld door mr F.J.M. Houben, Commissaris der Koningin in de provincie Noord-Brabant. Het marmeren medaillon van het oude monument werd op de nieuwe naald geplaatst [4] .
Op 18 augustus 1923 stond de Markt vol met 7000 kinderen [5] die een aubade uitvoerden ter ere van het regeringsjubileum van koningin Wilhelmina.
Op 25 januari 1944 vond de spectaculaire Tilburgse zegeltjeskraak plaats, waarbij 105.000 controlezegels voor de distributiestamkaart waren ontvreemd uit het stadhuis. Burgemeester Jan van de Mortel voorkwam dat de Sicherheitsdienst represailles uitvoerde maar werd in juli 1944 door de Duitsers uit zijn ambt gezet en geïnterneerd in Sint Michielsgestel [6]; Tilburg werd op 27 oktober 1944 door de 15de Schotse Infanterie bevrijd. Van de Mortel werd weer burgemeester en werd op de Oude Markt door de burgerij verwelkomd.
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
![[1]](http://tilburgers.nl/wp-content/uploads/2010/05/Stadhuis-Heike.jpg){kind=link}
