Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Oude Athene
Het oude Athene (Oudgrieks: Ἀθῆναι, Athēnai) was in meer dan één opzicht een uitzonderlijke polis: niet enkel wist het voor lange tijd de hegemonie in het oude Griekenland te bemachtigen door zijn leiderschap in de Delisch-Attische Zeebond, het ondervond ook weinig hinder van de invasies gedurende de Duistere eeuwen en er ontstond voor het eerst een vorm van democratie.
Geschiedenis
Zie Geschiedenis van Athene voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Vermoedelijk vestigden rond 3500 v.Chr. zich de eerste bewoners op de heuvel Akropolis. Van de vroege geschiedenis van de stad is weinig bekend, maar Athene is waarschijnlijk tot circa 1065 v.Chr. een koninkrijk geweest en een belangrijk centrum van de Myceense beschaving. In de eeuwen die volgden ging Athene langzaam en met tijdelijke terugvallen op weg naar een democratie. Athene voerde in deze tijd diverse oorlogen tegen de Perzen, die ze versloegen in de Slag bij Marathon (490 v.Chr.), maar die tien jaar later wel de stad en de Akropolis grotendeels verwoestten. Na diverse pieken en dalen (Peloponnesische Oorlog, Dertig Tirannen) werd Athene in de 4e eeuw v.Chr. een belangrijke wetenschaps- en kunststad, met beroemde inwoners als Socrates, Plato en Aristoteles.
In 168 v.Chr. werd de stad ingenomen door de Romeinen (die overigens zelf spraken van de 'bevrijding' van Athene), maar de stad bleef een belangrijke rol binnen het Romeinse Rijk vervullen, ook al legden de inwoners zich niet gemakkelijk bij de Romeinse aanwezigheid neer. In 86 v.Chr. werd de stad daarom als straf door Sulla geplunderd. In 51 na Chr. bezocht de apostel Paulus de stad. Keizer Hadrianus bracht rond 130 na Chr. een bezoek en liet een reeks belangrijke bouwwerken oprichten. Ook toen was Athene nog steeds een belangrijk centrum.
Hierna raakte de stad echter in verval: in 297 werd ze door de Goten geplunderd, wat in 395 nog eens herhaald werd. In 529 sloot keizer Justinianus de filosofenscholen waarmee de stad definitief een vrij onbetekenende uithoek van het Byzantijnse Rijk werd.
Herkomst naam
De naam Athene was volgens sommige mythografen uit de oudheid afkomstig van de naam van de Griekse godin Pallas Athena. Volgens de mythe zou de stad naar Athena of Poseidon worden genoemd. Athena schonk de stad een olijfboom en Poseidon een bron. De Atheners vonden het geschenk van Athena nuttiger en noemden de stad dus naar haar.
Politeia
Athene kende gedurende haar lange geschiedenis verscheidene politeiai (staatsinrichtingen): monarchie, aristocratie, tirannie en democratie.
Zie ook
Referenties
- C.W. Fornara - L.J. Samons II, Athens from Cleisthenes to Pericles, Berkeley - Los Angeles - Oxford, 1991.
- C.W. Blackwell (ed.), Demos: Classical Athenian Democracy, stoa.org (A. Mahoney - R. Scaife (edd.), The Stoa: a consortium for electronic publication in the humanities), 2003. (Creative Commons License)
- J.D. Mikalson, Religion in Hellenistic Athens, Berkeley - Los Angeles - Londen, 1998.
- M.H. Munn, The Defense of Attica. The Dema Wall and the Boiotian War of 378-375 B.C., Berkeley - Los Angeles - Oxford, 1993.
- C. Rocco; Tragedy and Enlightenment. Athenian Political Thought and the Dilemmas of Modernity, Berkeley - Los Angeles - Londen, 1997.
- S.V. Tracy, Athenian Democracy in Transition: Attic Letter-Cutters of 340 to 290 B.C., Berkeley, 1995.
- J. Travlos, art. ATHENS Attica, Greece, in R. Stillwell - e.a. (edd.), The Princeton Encyclopedia of Classical Sites, Princeton, 1976.
Externe links
- The Ancient City of Athens, stoa.org (Creative Commons License)
- Virtual Tour of Ancient Athens (perseus.tufts.edu)