Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Nederzetting
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Een nederzetting is een bewoonde plaats.
Nederzettingen kunnen (ruwweg op volgorde van toenemende grootte) worden ingedeeld in:
- gat; ook: boerengat: verwijst vaak naar een „buurtschap”, „gehucht”, of „vlek” in de nieuwe betekenis
- buurschap,
- buurtschap, een paar huizen, maar kan ook slaan op een bepaald gebied
- gehucht, een klein dorp zonder kerk; het onderscheid met een buurtschap is niet altijd duidelijk
- dorp
- vlek, een op een stad gelijkend dorp (verouderde term)
- stad
- agglomeratie, een aaneenschakeling van nederzettingen
- metropool, volgens de meest gangbare definitie een stad (gewoonlijk een agglomeratie) met meer dan één miljoen inwoners
In het Nederlandse landschap kunnen nederzettingen ook worden ingedeeld naar hun oorspronkelijke nederzettingstype:
- esdorp of brinkdorp rond een brink, bijvoorbeeld Vledder of ooit Assen
- dijkdorp aan een dijk, bijvoorbeeld Broek op Langedijk of ooit Leiden
- kerkdorp rond een enkele kerk, bijvoorbeeld Kerkdorp
- ringdorp, bijvoorbeeld Renesse
- terpdorp of wierdedorp op een terp of wierde, bijvoorbeeld ooit Bolsward
- wegdorp langs een weg, bijvoorbeeld Langezwaag
- voorstraatdorp, voornamelijk in Zeeland en Zuid-Holland, bijvoorbeeld Stavenisse of Stad aan 't Haringvliet
Overlappende categorieën zijn komdorp en lintdorp of streekdorp.
Extreme nederzettingen
- Grootste: Tokio (Japan) 27,4 miljoen inwoners
- Noordelijkst gelegen: Alert (Canada) 82°30′06″ NB, 62°19′47″ WL
- Zuidelijkst gelegen: Kaap Hoorn (Argentinië) 55°56′ ZB en 67°19′ WL / Zuidpoolstation Amundsen-Scott (Zuidpool) 90°00′ ZB
- Hoogst gelegen: Wenzhuan (Tibet) 5100m / La Rinconada (Peru) 5100m
- Laagst gelegen: Kalia, Ein Gedi, Massada, En Bokek (alle aan de Dode Zee) 400 meter onder zeeniveau.
- Meest afgelegen: Timboektoe (Mali), gebruikt als uitdrukking; niet letterlijk het verst weg.
- Oudste: Dolní Věstonice (Tsjechië) 27.000 v.Chr.[bron?]
- Warmste: Dallol (Ethiopië) gem. jaartemperatuur: 34,4°C
- Koudste: Ojmjakon / Tomtor (Siberië), gem. jaartemperatuur −16,5°C
Er zijn ook plannen voor nederzettingen op andere hemellichamen, bijvoorbeeld de Maan en Mars.