Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
N95-masker
Een N95-masker is een ademhalingsbeschermingsmasker dat voldoet aan de Amerikaanse N95-norm voor luchtfiltratie. Het betekent dat een filter ten minste 95% van de deeltjes in de lucht filtert. Het filter beschermt tegen deeltjes, maar niet tegen gassen of dampen. [1]
De N95-norm wordt uitgegeven door het National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). De norm is vergelijkbaar met normen in andere landen, zoals de FFP2-norm van de Europese Unie en KN95 in China. Er worden echter iets andere criteria gebruikt om de prestaties te certificeren, zoals het filterrendement, het testmiddel en de stroomsnelheid en het toegestane drukverlies.[2][3]
Categorieën
N95 kan gebruikt worden voor filtercassettes voor gelaatsomvattende maskers of voor mondkapjes. Naast de N95 bestaat ook de R95- en P95-norm voor maskers die bestand zijn tegen olie.[4] Normen voor een hogere filtratiegraad zijn de N99 die 99% filtering vereist, en de N100 voor 99,97% filtering van deeltjes.[5]
Mondkapjes die in de gezondheidszorg worden gebruikt zijn een specifieke variant die niet alleen door NIOSH maar ook door de Food and Drug Administration zijn goedgekeurd. Deze kan in verschillende vormen voorkomen en kan lijken op een chirurgisch mondmasker.[6] [7]
Pasvorm
Het bepalen van de juiste pasvorm is een essentieel onderdeel bij arbopreventie wanneer werknemers mondkapjes gebruiken. OSHA vereist voor iedere werknemer een pasvormtest om het juiste model, stijl en maat te bepalen, alsmede jaarlijkse pasvormtests. Bovendien vereist ieder N95-mondkapje een persoonlijhke lekkagecontrole wanneer de gebruiker ze om heeft gedaan. [8]
Geschiedenis
In de jaren 1970 ontwikkelden het Bureau of Mines en NIOSH normen voor maskers voor eenmalig gebruik, en de eerste N95-maskers werd ontwikkeld door 3M en goedgekeurd in 1972.[9] Hoewel ontworpen voor industrieel gebruik, werden ze in de jaren negentig steeds vaker gebruikt in de gezondheidszorg, oorspronkelijk om de verspreiding van resistente tuberculose te voorkomen.[10]
N95-masker zijn oorspronkelijk ontworpen voor industrieel gebruik in sectoren zoals mijnbouw, constructie en schilderkunst. [10]
Materiaal
Een N95-filter wordt gemaakt van een fijn gaas van synthetische polymeervezels, ook wel bekend als nonwoven polypropyleenweefsel [11], dat wordt geproduceerd via een gespecialiseerd proces dat smeltblazen wordt genoemd en dat de binnenste filtratielaag vormt die gevaarlijke deeltjes filtert. [12]
Gebruik tijdens coronapandemie
De maskers zijn schaars en er is veel vraag tijdens de coronapandemie van 2020.[13] De productie van N95-maskers is beperkt vanwege beperkingen op de aanvoer van niet-geweven polypropyleenweefsel (dat wordt gebruikt als het primaire filter) en door het wegvallen van export vanuit China.[11][14] China beheert 50% van de wereldwijde productie van maskers en heeft te maken met zijn eigen Coronavirus-epidemie en heeft al zijn productie gewijd aan binnenlands gebruik, waarbij de uitvoer alleen is toegestaan via door de overheid toegewezen humanitaire hulp.[11]
In maart 2020 paste President Donald Trump de Defense Production Act toe tegen het Amerikaanse bedrijf 3M, waardoor de Federal Emergency Management Agency zoveel N95-maskers kan krijgen als nodig is van 3M.[15][16] Handelsadviseur van het Witte Huis Peter Navarro verklaarde dat er bezorgdheid was dat 3M-producten hun weg niet naar de VS vonden.[15] 3M antwoordde dat zij de door haar aangerekende prijzen niet heeft gewijzigd en niet in staat is de prijzen te controleren die haar dealers of detailhandelaren in rekening brengen.[15]
Begin april 2020 beweerde de deelstaat Berlijn dat een zending van 200.000 N95-maskers die ze had besteld bij de Chinese fabriek van 3M China werd onderschept in Bangkok en werd omgeleid naar de Verenigde Staten.[17] De burgemeester van Berlijn, Michael Müller, gaf president Trump de schuld van de confiscatie en de Berlijnse politievoorzitter Barbara Slowik verklaarde dat ze gelooft "dat dit verband houdt met het exportverbod van de Amerikaanse regering".[17] 3M ontkende elke kennis van de zending met de mededeling "We weten niets van een bevel van de Berlijnse politie voor 3M-maskers die uit China komen" en de Amerikaanse regering ontkende dat er enige verbeurdverklaring was opgetreden en dat zij voor al haar aankopen geschikte kanalen gebruikten.[17][18]
Als onderdeel van de Families First Coronavirus Response Act zijn er wijzigingen aangebracht in de aansprakelijkheids- en certificatiewetten om industriële beademingsapparatuur toe te passen in zorgomgevingen, als reactie op tekorten aan respirators tijdens de coronapandemie van 2019-2020. [19]
In de Verenigde Staten vereist de Occupational Safety and Health Administration (OSHA) dat gezondheidswerkers die patiënt verzorgen die mogelijk besmet zijn met COVID-19 ademhalingsbescherming te dragen, zoals een N95-masker. In tegenstelling tot een ademhalingsbeschermingsmasker heeft een chirurgisch mondmasker geen luchtafsluitende afdichting en beschermt het de drager dus niet tegen in de lucht zwevende deeltjes zoals virusmateriaal.[8]
Schaarste
Tijdens de coronapandemie van 2019-2020, hebben de Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention (CDC) strategieën aanbevolen om het gebruik van de maskers in de gezondheidszorg te optimaliseren.[3] N95-maskers kunnen worden gebruikt na de door de fabrikant aangegeven houdbaarheid, hoewel componenten zoals de banden en het neusbrugmateriaal kunnen verslechteren, wat de kwaliteit van de pasvorm en afdichting kan beïnvloeden, waardoor het bijzonder belangrijk is dat de drager de verwachte afdichtingscontrole uitvoert. [3][20] Er kunnen maskers worden gebruikt die zijn goedgekeurd volgens normen die in andere landen worden gebruikt en die vergelijkbaar zijn met NIOSH-goedgekeurde N95-maskers, waaronder FFP2- en FFP3-maskers die worden gereguleerd door de Europese Unie.[3] N95-maskers kunnen na verwijdering een beperkt aantal keren worden hergebruikt, zolang ze niet zijn gebruikt tijdens aërosolgenererende procedures en niet zijn verontreinigd met lichaamsvloeistoffen van patiënten, hoewel dit het risico op oppervlaktebesmetting met pathogenen vergroot. De maskerfabrikant kan een maximumaantal donnings of toepassingen aanbevelen; als er geen richtlijnen van de fabrikant beschikbaar zijn, suggereren voorlopige gegevens de beperking tot vijf toepassingen per apparaat om een voldoende veiligheidsmarge te garanderen.[3][21]
Als het voor alle zorgverleners niet meer mogelijk is om ademhalingsmaskers N95 te dragen bij de verzorging van een COVID-19-patiënt, moeten ademhalingsmaskers voorrang krijgen bij werknemers die aërosolgenererende procedures uitvoeren bij symptomatische personen en mensen binnen een meter van een ontmaskerd symptomatisch persoon. Onder deze omstandigheden is het maskeren van symptomatische patiënten met een chirurgisch masker en het op afstand houden van de patiënt bijzonder belangrijk om het risico op overdracht te verminderen. Als er geen beademingsapparaten meer zijn, kunnen werknemers met een hoger risico op ernstige ziekte worden uitgesloten van de zorg voor patiënten en kunnen werknemers die klinisch zijn hersteld van COVID-19 de voorkeur hebben om voor patiënten te zorgen. Draagbare ventilatoren met HEPA-filters kunnen ook worden gebruikt om de ventilatie in isolatieruimten te vergroten wanneer chirurgische maskers worden gebruikt in plaats van maskers. Als er geen beademingsapparatuur of chirurgische maskers beschikbaar zijn, kan het in laatste instantie nodig zijn dat gezondheidswerkers maskers gebruiken die nooit zijn beoordeeld of goedgekeurd door NIOSH of zelfgemaakte maskers, zoals gezichtsmaskers van stof, hoewel voorzichtigheid geboden is bij het overwegen hiervan optie. [3]
Aangezien de wereldwijde levering van Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM) tijdens de pandemie onvoldoende is, beveelt de Wereldgezondheidsorganisatie aan de behoefte aan PBM's te minimaliseren door middel van het volgende:[22]
- telegeneeskunde
- fysieke barrières zoals doorzichtige ramen
- alleen degenen die betrokken zijn bij directe zorg betreden een kamer met een COVID-19-patiënt
- alleen de persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken die nodig zijn voor de specifieke taak
- hetzelfde masker blijven gebruiken zonder het te verwijderen terwijl de zorgverlener voor meerdere patiënten zorgt met dezelfde diagnose
- de PBM-toeleveringsketen bewaken en coördineren
- het gebruik van maskers bij/door asymptomatische individuen ontmoedigen
Hergebruik
Er zijn pogingen ondernomen om de reinigingsmethoden voor maskers in noodsituaties te evalueren, hoewel er bezorgdheid bestaat dat dit de filterprestaties kan verminderen of de pasvorm van het masker kan beïnvloeden door het masker te vervormen. [23][24][25]
Onderzoekers van Duke University hebben een methode gepubliceerd voor het reinigen van N95-maskers zonder deze te beschadigen met behulp van verdampt waterstofperoxide om hergebruik een beperkt aantal keren mogelijk te maken.[26][27][28] Battelle heeft van de Amerikaanse Food and Drug Administration een machtiging voor noodgevallen gekregen om N95-maskers te steriliseren.[29][30] NIOSH beveelt aan dat tijdens maskers N95-maskers tot vijf keer worden gebruikt zonder ze te reinigen, zolang er geen aërosolgenererende procedures worden uitgevoerd en de maskers niet besmet zijn met lichaamsvloeistoffen van patiënten. Verontreiniging kan worden verminderd door het dragen van een reinigbaar gelaatsscherm over een N95-maskers, evenals het gebruik van schone handschoenen bij het aantrekken en afdichten van een gebruikt N95-maskers en het onmiddellijk daarna wegdoen van de handschoenen.[21]
Zie ook
Noten
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met N95-masker op Wikimedia Commons.