Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Kroon (tandheelkunde)
De kroon is het zichtbare bovenste deel van de tand of kies; dit deel is veel kleiner dan het andere, niet zichtbare deel, de wortel.
De buitenkant van de kroon bestaat uit een heel harde stof: glazuur. De rest van een kies of een tand bestaat uit tandbeen. Tandbeen is minder hard dan glazuur. Binnenin lopen bloedvaten en zenuwen.
Kunstmatige kroon
Naast een natuurlijke kroon kan er ook sprake zijn van een kunstmatige kroon. Dit is een kapje van een keramiek en/of metaal dat precies past over een afgeslepen tand of kies en daaraan wordt vastgelijmd. Een kunstmatige kroon wordt gebruikt als er onvoldoende houvast is voor een vulling door tandbederf van een groot deel van de tand of kies. Verder kunnen er cosmetische motieven zijn; hierbij gaat het meestal om slecht gevormde of verkleurde tanden of kiezen voor in de mond.
Productie en logistiek
Eerst wordt er een afdruk van het gebit gemaakt met een afdrukmateriaal. Dit afdrukmateriaal kan van verschillende samenstelling zijn, zoals bijvoorbeeld van hydrocolloid, polyether, siliconen of andere polymeren. Deze afdruk wordt dan meestal verzonden naar een tandtechnisch laboratorium. Het vervaardigen van een kroon is precisiewerk en wordt daarom gedaan door een gediplomeerd tandtechnicus. Het gereed gekomen product wordt weer verzonden naar de behandelende tandarts, waar de kroon verder wordt voorbereid, om op de afgeslepen tand of kies te worden geplaatst.
Spanningsverschil
Doordat de tand of kies en de kunstmatige kroon uit twee verschillende soorten materialen bestaan en deze bij kou en warmte een verschillende thermische uitzettingscoëfficiënt hebben komen er spanningsverschillen op het dunne vlak van de composietlijm wat kan resulteren in het loslaten van de kroon.
Composietrestauraties (partiële slijping) versus volledige omslijping
Doordat de nieuwe composiet reparatie materialen, zie composiet (tandvulling) inmiddels zover zijn doorontwikkeld dat ze voldoende slijtvast zijn (de problemen van de eerste generaties), en doordat bij deze hersteltechniek de spanningsverschillen niet alleen op het lijmvlak worden uitgeoefend, (minder kans op loslaten), is er discussie binnen de tandheelkunde over de te verkiezen methode.
- Micro-invasieve-tandheelkunde. Door gebruik te maken van luchtabrasie- en lasertechnieken in combinatie met kleeftechnieken en composietvullingen, zie adhesieve tandheelkunde, is het mogelijk om minder tandweefsel op te offeren dan met volledige omslijping (het plaatsen van een kunstmatige kroon).
Economie
Een composietreparatie kan binnen 1 sessie gedaan worden. De kunstmatige kroon methode vereist 2 sessies in verband met de levertijd, dit heeft een kostenverhogend effect.
Levensduur
- Het gekozen merk en producttype, bepaalt mede de levensduur van het reparatiemateriaal.
- Productinformatie bevat onder meer de houdbaarheidsdatum van de composietlijmen.
Externe links
- Controverse in de tandheelkunde
- 3M Video
- Comparison of linear-linear and hyperbranched-linear dental composite. Pubmed
- China Dental Offshoring
Vrije mediabestanden over Crown dentistry op Wikimedia Commons