Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Afkeuring op Recep Tayyip Erdoğan

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Zie voor het moederartikel Recep Tayyip Erdoğan

Kritiek op Recep Tayyip Erdoğan is een overzicht van de kritiek op Erdoğan.

Corruptieschandaal

Sinds 17 december 2013 is premier Erdoğan verwikkeld in een grootscheeps corruptieschandaal.[1] Naast verschillende zonen van ministers is ook zijn eigen zoon Bilal een van de hoofdverdachten.[2] De zaak betreft onder andere de verduistering van miljarden euro's aan goudtransacties naar het gesanctioneerde Iran[3] en frauduleuze aanbestedingen van honderden miljoenen euro's aan overheidsprojecten van onder meer woningbouwcorporatie TOKI en het bedrijf van aannemer Ali Ağaoğlu.[4][5] Door de geheime gas-voor-goud afspraak kon Iran in 2012 en 2013 volgens experts de effecten van internationale sancties verminderen.[6] Ook kwam aan het licht dat de zoon van Erdoğan zakenrelaties zou hebben onderhouden met een voormalig lid van Al Qaida, Yasin Al Qadi, tevens een verdachte in de corruptiezaak.[7] Erdoğan en zijn zoon Bilal bleken uit gelekt fotomateriaal persoonlijk contact te hebben gehad met deze van terrorisme verdachte Saudiër, ook toen Al Qadi nog internationaal gezocht werd door de VN.[8] Bilal Erdoğan zou via een frauduleuze verkoop van de grond van de politieacademie in Etiler (de duurste wijk van Istanboel) zo'n 640 miljoen dollar hebben verduisterd.[9] Ook zou Bilal eilanden in de Egeïsche Zee hebben willen kopen voor Al Qadi.[10] Een andere zaak betreft donaties van publieke gronden aan de private stichting TÜRGEV van zoon Bilal, in ruil voor kandidaatschappen voor burgemeestersposities.[11] Deze stichting heeft in enkele jaren tevens 99.999.999 dollar ontvangen van ontraceerbare buitenlandse donateurs.[12] Erdoğan zou ook een bevriende zakenman hebben geholpen een contract van 1,5 miljard euro voor de aankoop van oorlogsschepen met industrieel Koc op te breken.[13] Een bos aan de oostoever van de Bosporus (een van de duurste stukken grond van de stad) zou voor 0 euro door een gemeentelijk fonds zijn geschonken aan een bevriende zakenman die bij het corruptieschandaal betrokken zou zijn.[14] In ruil voor twee villa's zou Erdoğan een aannemer in het westen van het land hebben laten bouwen in een beschermd natuurgebied. In de gesprekken is te horen hoe zijn kinderen aanwijzingen geven over de afbouw.[15]

Op 24 februari werd een reeks van vijf telefoongesprekken geopenbaard waarin Erdoğan en zijn zoon Bilal lijken te spreken over het verduisteren van ruim 40 miljoen dollar in contanten, verdeeld over dozen in verschillende huizen. In de begeleidende video werd echter beweerd dat uit het corruptieonderzoek zou blijken dat het hier om ruim 1 miljard dollar in contanten zou gaan. Hierna zakte de Turkse lira weg ten opzichte van de dollar.[16] Als reactie riepen de Turkse oppositiepartijen Erdoğan op om per direct af te treden.[17] De volgende dag braken protesten uit in 11 steden, verspreid over het land.[18][19] Erdoğan noemde deze demonstranten 'atheïsten en terroristen'.[20] In een telefoongesprek dat op 26 februari werd geüpload lijkt Erdoğan zijn zoon Bilal aan te sporen om geen genoegen te nemen met 10 miljoen euro smeergeld. Het zou gaan om fraude bij de aanbesteding van een gaspijpleiding naar Iran en Turkmenistan.[21][22] De inconsistenties in de gesprekken tussen Erdoğan en zijn zoon zijn volgens geluidsexperts toe te wijzen aan het gebruik van een CryptoPhone, die de stem van Erdoğan digitaal vervormt.[23] Agenten die verantwoordelijk waren voor de encryptie van deze telefoons werden prompt ontslagen.[24][25] Hoewel de audio-opnamen volgens experts authentiek zijn,[26][27] zou de Turkse politie opdracht hebben gekregen om al het bewijsmateriaal te vernietigen.[28] Volgens een onderzoek dat in opdracht van de Turkse overheid werd opgesteld is er geen bewijs dat er in de gesprekken is geknipt, maar bestaat het audiokanaal van de YouTube-video uit vijf unieke gesprekken.[29] Dit rapport vermeldt echter niet dat dit in de originele video ook duidelijk wordt aangegeven. Erdoğan weerlegt sindsdien de gesprekken als een 'immorele montage',[30] waarmee hij volgens de Turkse oppositie heeft toegegeven dat de stem in de gesprekken inderdaad van hemzelf afkomstig is. Ook de voorzitter van de AKP gaf toe dat de stemmen zeer wel afkomstig kunnen zijn van Erdoğan en zijn zoon.[31] Erdoğan probeerde de verspreiding van de opnamen te stoppen door een copyright op zijn telefoongesprekken te claimen, waarmee hij indirect de authenticiteit zou hebben bevestigd.[32][33] Een parlementslid van de AKP beweerde dat corruptie onder de 'vrijheid te zondigen' zou moeten vallen.[34]

Volgens Erdoğan is er van corruptie geen sprake, en is het geheel het werk van een samenzwering door een 'parallelle staat', in samenwerking met 'buitenlandse krachten'. In de maanden die volgden op het corruptieonderzoek werden ruim 7.000 agenten, meer dan duizend werknemers van veiligheidsdiensten en honderden rechters en officieren van justitie ontslagen of overgeplaatst.[35][36] In een gelekt telefoongesprek zou te horen zijn hoe Erdoğan zich na het bekend worden van de corruptiezaak persoonlijk bezighield met het vervangen van openbaar aanklagers.[37] Volgens Erdoğan zijn deze mensen aanhangers van Fethullah Gülen, en hij omschreef ze als 'hashasjins' (hasjrokende huurmoordenaars). Een ruime meerderheid van de Turkse bevolking gelooft echter niet in het officiële standpunt van de regering over het corruptieonderzoek.[38] Daarnaast bleek uit een van de geluidsopnamen dat Erdoğan na het lekken van het schandaal zelf de nieuwe aanklagers voor de zaak uitkoos.[37]

In maart 2016 verliet Erdoğans zoon Bilal hals over kop Bologna, alwaar hij zijn studies wilde afronden. Volgens de Italiaanse justitie zou Bilal zijn studie echter als dekmantel hebben gebruikt om grote sommen geld naar Italië te sluizen.[39] Eerder had de Duitse justitie al verdenkingen geuit over illegale geldstromen van Erdoğan. In een interview met de Italiaanse staatsomroep RAI zei Erdoğan dat de Italiaanse justitie zich beter kan bezighouden met de bestrijding van de maffia dan onderzoek te doen naar de eventuele witwaspraktijken van zijn zoon Bilal. Een arrestatie van Bilal zou leiden tot een verslechtering van de relatie tussen de twee landen.[40] In een reactie op Twitter en Facebook gaf de premier van Italie Matteo Renzi aan dat Italiaanse rechters zich conformeren naar de wet en de Italiaanse grondwet, en niet de opinie van Erdogan.[41]

Media en censuur

Tijdens Erdoğans ambtstermijnen werden meer dan honderd journalisten gevangengezet[42][43][44] en bekleedt Turkije op de Press Freedom Index[45] eind 2012 rang 154 van de 179 opgenomen landen.[46][47] Honderden studenten werden ervan beschuldigd lid te zijn van illegale organisaties en gearresteerd voor het ondermijnen van de staat.[48] Erdoğan wordt ook bekritiseerd voor zijn politisering van de media, vooral na de demonstraties in 2013. De Republikeinse Volkspartij (CHP) beweert dat meer dan 1863 journalisten hun baan hebben verloren als gevolg van hun verzet tegen de regering.[49] Journalisten van het kritische Cihan News Agency en de krant Zaman werden herhaaldelijk uitgesloten van het bijwonen van persconferenties en de mogelijkheid om vragen te stellen.[50] Verschillende kritische journalisten, zoals Soner Yalçın werden gearresteerd als een onderzoek naar een vermeende staatsgreep.[51]

Opmerkelijke gevallen van censuur van de media vonden plaats tijdens de demonstraties in 2013 tegen de regering, toen de mainstream media geen enkel nieuws uitzonden over de demonstraties tot 3 dagen na het begin. Het gebrek aan media-aandacht werd gesymboliseerd door CNN International, dat wel verslag deed van de demonstraties, terwijl CNN Türk op hetzelfde moment een documentaire over pinguïns uitzond.[52] De Hoge Raad van Radio en Televisie (RTÜK) gaf een boete aan kritische nieuwszenders, waaronder Halk TV en Ulusal Kanal, voor hun berichtgeving van de demonstraties en beschuldigde hen van het tonen van beelden die "moreel, fysiek en mentaal destabiliserend zouden zijn voor kinderen".[53] Erdoğan werd bekritiseerd wegens het niet reageren op de beschuldigingen van media-intimidatie, en veroorzaakte internationale verontwaardiging toen hij journaliste Amberin Zaman van The Economist vertelde dat zij haar plaats moest weten en haar een 'schaamteloze militante' noemde tijdens zijn campagne voor de presidentsverkiezingen in 2014.[54] Erdoğan werd opnieuw bekritiseerd voor het ontvangen van onevenredige media-aandacht in vergelijking met zijn rivalen tijdens diezelfde verkiezingen. De Britse krant The Times beweerde dat tussen 2 en 4 juli de staatszender TRT 204 minuten besteedde aan Erdoğans campagne en minder dan 3 minuten aan die van zijn beide rivalen.[55]

Bemoeienis met Turkse media

Uit gelekte telefoongesprekken in 2014 bleek dat Erdoğan hoogstpersoonlijk censuur oplegt aan de Turkse media. Te horen is hoe Erdoğan direct belt met managers van televisiestations om speeches van oppositiepartijen te stoppen, of om nieuws uit de lichtkrant te laten verwijderen. Ook zijn zoon Bilal zou persoonlijk druk uitoefenen op de Turkse media.[56][57][58][59] Enkele dagen na het verschijnen van de tapes erkende Erdoğan de authenticiteit ervan.[60] Uit gesprekken die later naar buiten kwamen zou blijken dat Erdoğan tevens druk uitoefende op de Turkse media om zijn mogelijk toekomstige tegenstander Mustafa Sarıgül minder aandacht te geven.[61] Een uitzending van een populaire islamitische prediker zou onder druk van Erdoğan zijn afgebroken.[62] In een telefoongesprek voert Erdoğan druk uit op de hoofdredacteur van de krant Star. Volgens Erdoğan had deze redacteur persoonlijke interesses en zouden zulke mensen niet thuishoren in een redactie. De betrokken journalisten werden later ontslagen.[63] De hoofdredacteur van Star nam kort hierna zijn ontslag omdat hij vond dat hij niet langer achter de krant kon staan, die volgens hem de politieke tweespalt in de maatschappij vergroot.[64] Ook Erdoğans dochter Sümeyye bleek betrokken bij manipulatie van media; in een gesprek met de Turkse publieke omroep TRT is te horen hoe zij de opdracht geeft om nep-Twitteraccounts te gebruiken voor een campagne.[65]

Uit andere gelekte gesprekken en documenten zou tevens blijken dat Erdoğan een geheim fonds had opgezet om de Turkse mediagiganten Sabah en ATV over te nemen. In ruil voor publieke aanbestedingen van onder andere het derde vliegveld van Istanboel zou zijn gevraagd een donatie in het fonds te doen. Volgens de Turkse oppositie zou Erdoğan zo indirect eigenaar zijn geworden van deze bedrijven.[66][67] Erdoğan zou ook druk hebben uitgevoerd op bevriende zakenlieden om de failliete krant Akşam en het televisiestation SKYtürk360 over te nemen.[68] Erdoğan zou tevens zijn minister van Justitie onder druk hebben gezet om de kritische mediamagnaat Aydın Doğan veroordeeld te krijgen.[69] In een speech in Ankara op 5 maart bevestigde Erdoğan de authenticiteit van dit gesprek.[70][71] In maart 2014 verbood de Turkse media-autoriteit (RTÜK) 35 programma's van de zender Samanyolu (Melkweg) van Fethullah Gülen. Volgens RTÜK zouden deze programma's een eenzijdig beeld geven van het nieuws. De Europese Commissie riep hierna de Turkse regering op om de onafhankelijkheid van de media-autoriteit te garanderen.[72][73] Op 27 maart werd de zender KanalTürk verboden.[74] Tijdens de verkiezingen werden websites van oppositiemedia (waaronder Taraf, Zaman en Cihan) gehackt en met DDoS-aanvallen platgelegd.[75][76] Staatsmedia gaven een compleet andere tussenstand dan private media, en de telling werd in verschillende delen van het land onderbroken door ongebruikelijke stroomstoringen.[77]

Journalisten krijgen in Turkije steeds meer te maken met fysieke beperkingen aan hun werk. Na de mijnramp in Soma op 14 mei 2014 werd het stadje na een grote anti-regeringsdemonstratie van de buitenwereld afgesloten.[78] Advocaten en journalisten mochten de stad niet in. Dit gebeurde tevens na de Bomaanslag in Reyhanlı in 2013,[79] na de luchtaanval op een groep jonge smokkelaars in Uludere/Roboski eind 2011 en na de gijzeling van 80 Turken in Mosoel door de terreurbeweging ISIS.[80] Bij deze incidenten werden 'mediastiltes' opgelegd, nadat de lokale bevolking de regering als schuldige aanwees en in diverse steden de straat op ging.

Strijd tegen sociale media

Volgens critici is de nieuwe restrictieve internetwetgeving die in 2014 werd aangenomen bedoeld om de bevolking te weerhouden de telefoontaps te horen.[81] De wet geeft de regering het recht elke website te blokkeren zonder tussenkomst van een rechter. Sinds de wet werd aangenomen zijn diverse websites geblokkeerd waarop taps werden geüpload, waaronder SoundCloud en Vimeo.[82][83] Erdoğan dreigde ook om YouTube en Facebook te verbieden na de lokale verkiezingen eind maart.[84][85] De minister van Communicatie verdedigde zo'n verbod, omdat er volgens hem op het internet beledigingen worden geuit richting Erdoğan.[86] Een verbod op Facebook zou Turkije plaatsen in het rijtje Iran, Syrië en China.[87] Enkel China heeft meer internetcensuur,[88] en Turkije heeft de meeste opgesloten journalisten van enig land in de wereld.[89] Enkele uren na een toespraak van premier Erdoğan op 20 maart werd Twitter zonder tussenkomst van een rechter geblokkeerd.[90] In de toespraak zei Erdoğan over de kritiek op het verbod: 'De internationale gemeenschap kan dit of dat zeggen, het maakt mij allemaal niets uit'.[91] Over andere sociale media zei hij: 'We zullen ze allemaal uitroeien.'[92] Europese en Amerikaanse politici lieten zich direct fel uit over het verbod.[93] De 12 miljoen Turkse twitteraars trokken zich niets aan van het verbod en bleven via VPN-tunnels tweeten;[94] het aantal tweets nam met 33% toe[95] en zelfs ministers gingen ermee door. Enkele uren na het verbod verzond president Gül een tweet waarin hij aangaf dat het sluiten van sociale media 'niet geaccepteerd kan worden'.[96] Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken noemde het verbod een vorm van '21e-eeuwse boekverbranding'.[97] Nadat ook URL-verkorters, DNS-servers en VPN-providers waren geblokkeerd,[98] groeide het aantal dagelijkse nieuwe Tor-netwerk-gebruikers met 700%.[99] Op 27 maart werd YouTube zonder tussenkomst van een rechter geblokkeerd.[100] Tijdens de verkiezingen maakte Google bekend dat de Turkse overheid diverse van hun DNS-serveradressen had gekaapt. Turkse internetproviders hebben een gemodificeerde serverkloon geïnstalleerd die al het ongewenste verkeer blokkeert en mogelijk persoonlijke informatie verzamelt.[101][102][103] Ook OpenDNS en Level 3 Communications bevestigden dat hun DNS-serveradressen waren gekaapt.[104] Het Turks constitutioneel hof vernietigde de blokkade op Twitter op 3 april, omdat het de vrijheid van meningsuiting zou beperken. Toch bleven sommige internetproviders de website nog tot dagen na de uitspraak blokkeren. Nadat Erdoğan felle kritiek uitte op de beslissing van het hof opende de hoogste Turkse rechtbank een eigen Twitteraccount.[105] Het constitutioneel hof vernietigde op 30 mei tevens het verbod op YouTube.[106] Desondanks worden mensen in Turkije tot lange gevangenisstraffen veroordeeld voor het kiezen van een provocerende nickname of avatar op sociale media.[107]

Turkije wordt geclassificeerd als een van de grootste 'vijanden van het internet' en een 'land onder toezicht', niet alleen vanwege censuur van het internet,[108][109] maar ook vanwege andere overtredingen op het gebied van privacy en vrije meningsuiting. Tijdens de protesten van 2013 zei Erdoğan in een op televisie uitgezonden toespraak: "De politie was er gisteren, is er vandaag en zal er morgen zijn. Het Taksimplein mag geen plaats zijn waar marginale groepen vrij rondlopen."[110] Nadat gebruikers van sociale media zoals Twitter waren opgespoord, gearresteerd en beschuldigd van het "aanzetten tot haat en openbare vijandigheid", verklaarde Erdoğan:

Sociale media vind ik de ernstigste bedreiging voor de samenleving[111]
— Recep Tayyip Erdoğan

Manipulatie van opiniepeilingen

Uit de uitgelekte telefoontaps bleek tevens dat Erdoğan zich bezighield met het manipuleren van politieke peilingen. Zo zou volgens een peiling van Habertürk in 2013 nog 36,8% achter de AKP staan. Dit cijfer bleek echter in het voordeel van de regeringspartij te zijn gemanipuleerd.[112] De eindredacteur van de krant die in het geluidsfragment spreekt over de manipulatie bevestigde kort na het verschijnen de authenticiteit van de opname.[113] De AKP maakte hierna bekend dat de partij van plan was om 800.000 aan de partij gelieerde 'toezichthouders' in de stembureaus te plaatsen, om te voorkomen dat mensen 'gemanipuleerd' zouden worden om niet op de AKP te stemmen.[114] Veel oppositieleden vroegen zich af of de verkiezingen nog wel eerlijk zullen verlopen.[115] Ook andere peilingsbureaus zouden onder druk hun cijfers hebben aangepast; zo zou de AKP in werkelijkheid al geruime tijd onder de 40% liggen.[116] Erdoğan heeft gezegd uit de politiek te stappen bij een uitslag onder dit percentage.[117]

Hernieuwde aanval op vrijheid van meningsuiting

In december 2014 heropende Erdoğan als president de strijd tegen zijn tegenstanders. Twitter-lek binnen de Turkse regering FuatAvni kondigde op 11 december een massa-arrestatie aan van meer dan 150 journalisten van linkse en aan Fethullah Gülen gelieerde kranten. De volgende dag zei Erdoğan tijdens een toespraak dat hij opnieuw in het 'hol' van zijn vijand zou treden, en dat deze organisaties vernietigd zullen worden.[118] Op 14 december begon de operatie met de uitvaardiging van arrestatiebevelen van journalisten en medewerkers van politie en inlichtingendiensten. Zeker 31 mensen werden gearresteerd, onder wie de hoofdredacteuren van de krant Zaman en tv-zender Samanyolu.[119] Volgens het staatspersbureau Anadolu Agency worden de journalisten verdacht van een poging om de staat omver te werpen met 'intimidatie en dreigementen'.[120] Naar aanleiding van de arrestaties lieten de Europese Commissie, de voorzitter van het Europees Parlement en verschillende Europese fracties weten zich grote zorgen te maken over persvrijheid in Turkije.[121][122] Ook Human Rights Watch en het CPJ veroordeelden de operatie. In januari 2015 hoorde journaliste Sedef Kabaş het OM 5 jaar gevangenisstraf eisen voor een enkele tweet die zij over het corruptieonderzoek had gepost.[123] Een minderjarige jongen die Erdoğan zou hebben beledigd tijdens een protest werd gearresteerd. Journaliste Mine Bekiroğlu werd vervolgd voor een 'beledigende' Facebookpost over Erdoğan een jaar eerder.[124] Voormalig Miss Turkey Merve Büyüksaraç werd gearresteerd en vervolgd voor een satirisch gedicht dat ze had gepost op Instagram.[125] In de eerste paar maanden van zijn presidentschap werden ruim 70 mensen, waaronder ook kinderen, vervolgd voor het uiten van beledigingen op sociale media en tijdens demonstraties.[126] Tevens werden in de eerste maanden van 2015 tientallen mensen gearresteerd, waaronder veel politieagenten die bij het corruptieonderzoek betrokken zouden zijn geweest.[127] Twee cartoonisten werden tot 1 jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens een cover van het satirische blad Penguen, die beledigend zou zijn voor Erdoğan.[128] Twee andere journalisten van de linkse krant Cumhurriyet werden veroordeeld tot 2 jaar celstraf voor het herpubliceren van een tekening van Mohammed van Charlie Hebdo [129]

Aanvallen op kantoren media

Nadat de seculiere krant Hürriyet een cynisch citaat van Erdoğan twitterde als reactie op de dood van vele Turkse dienders werd de krant zelf doelwit van aanvallen. Een boze menigte geleid door de voorzitter van de jongerenafdeling van de AKP bestormde het gebouw en richtte er een ravage aan. Ook andere media werden aangevallen, waaronder gebouwen van Sabah en ATV. Na de eerste aanval gaf de leider van de jeugdbeweging in een interview met de officiële staatskrant Anadolu Agency aan dat de rellen door zouden gaan. Later in de week werd Hürriyet opnieuw aangevallen.[130][131][132] Enkele dagen na de aanvallen op de krant maakte de Turkse justitie bekend dat zij een onderzoek naar het mediaconcern van de krant was gestart voor het maken van 'propaganda voor een terreurorganisatie'.[133] Tijdschrift Nokta werd vervolgd voor een photoshop van Erdoğan op de cover.[134] Tientallen televisiezenders werden verboden [135], waaronder 15 'pro-Koerdische' zenders.[136] De Nederlandse Fréderike Geerdink, die als enige buitenlandse journalist actief was in het Koerdische zuidoosten, werd gedeporteerd omdat de strijd tussen de PKK en het Turkse leger oplaaide. De kritische journalist Ahmet Hakan werd door AKP-leden in elkaar geslagen en moest in het ziekenhuis worden opgenomen.[137] De hoofdredacteur van de Engelstalige krant Today's Zaman Bülent Keneş werd gearresteerd wegens een tweet waarin hij president Erdoğan beledigd zou hebben. Journalist Necati Doğru van de links-nationalistische krant Sözcü werd op dezelfde dag veroordeeld tot 11 maanden gevangenisstraf wegens het beledigen van Erdoğan.[138] Een jaar na zijn aantreden waren al ruim 700 mensen vervolgd voor het 'beledigen' van de president.[139] Ook twee kinderen van 12 en 13 hoorden het OM tot wel 4 jaar gevangenisstraf eisen voor het verscheuren van een afbeelding van Erdoğan.[140] Een journalist van de krant BirGün werd vervolgd voor een beschuldiging van corruptie die hij had verstopt in een cryptogram, maar vervolgens werd hij veroordeeld tot 21 maanden cel voor een acrostichon grap in zijn verweer[141]

Enkele dagen voor de landelijke verkiezingen op 1 november 2015 werd het grote mediaconcern Koza Ipek door de staat onder curatele gesteld, op grond dat het zou zijn gefinancierd door een "terroristische organisatie" (de Gülenbeweging). De tv-zenders van het concern konden na de overname over het internet toch nog enkele uren uitzenden, tot de politie de kantoren bestormde. Op de dag na de overname wisten de redacties alsnog een kleine oplage te printen in de persen van Hürriyet. Medewerkers werden uitgescholden en wie protesteerde kreeg op staande voet ontslag.[142] De eerste dag van het verschijnen van de kranten onder nieuwe redactie stonden zij compleet vol propaganda voor Erdoğan en de AKP. De originele redactie van Bugün gingen echter op internet door met het publiceren onder de naam Özgür Bugün (Vrij Bugün), waardoor er van de krant nu twee versies verschijnen.[143] Begin maart 2016 werd de Zaman Media Groep, eigenaar van onder andere de grootste krant van Turkije, onder curatele geplaatst.[144] De curator ontsloeg direct de eindredacteur, blokkeerde de toegang van alle redacteuren tot het interne netwerk en liet de redactie afsluiten van het internet. Door deze maatregelen werd voortzetting van de journalistieke activiteiten onmogelijk gemaakt.[145] Bij een demonstratie voor de deur van het hoofdkantoor vuurde de politie vanaf korte afstand honderden plastic kogels recht in het publiek. Vrouwen kregen kogels in hun gezicht.[146]

Als reactie op de aanvallen op de persvrijheid en vrijheid van meningsuiting schreven meer dan 50 eindredacteuren van internationale media een open brief naar president Erdoğan.[147]

Vervolging journalisten voor landverraad

Journalisten Can Dündar en Erdem Gül publiceerden in mei 2015 in hun krant Cumhurriyet belastende foto's waarop te zien is hoe de Turkse inlichtingendienst MİT vrachtwagens vol zware wapens naar Syie transporteert. De wapens zouden bedoeld zijn voor het aan al-Qaida gelieerde al-Nusra. Erdoğan reageerde verbolgen op de publicatie en liet de twee door zijn advocaat vervolgens vervolgen voor landverraad.[148] Tevens liet de president zich meermaals laatdunkend uit over de twee. Op 6 mei 2016 vond een mislukte moordaanslag plaats op Dündar. De schutter riep 'verrader' en schoot enkele malen, maar raakte Dündar niet. Enkele uren na de moordpoging werden Dündar en zijn collega veroordeeld tot bijna 6 jaar cel voor het bekendmaken van staatsgeheimen [149].

Beperking van vrijheid van meningsuiting buiten Turkije

De beperking van journalistieke vrijheid achtervolgt Erdoğan tevens in het buitenland. Bij een bezoek aan Brussel mochten journalisten tijdens een persconferentie geen vragen stellen. Toen een Belgische journalist Erdoğan een vraag stelde over de gevangenschap van een Iraaks-Koerdische VICE-journalist werd zij bedreigd door een woordvoerder van de Belgische regering.[150] Belgische journalisten van Turkse afkomst werden door de Turkse overheid geweerd van het staatsbezoek.[151] Ook de Europese Commissie gaf aan nog weinig heil te zien om de Turken tegen te spreken op het gebied van mensenrechten of persvrijheid.[152] Om Erdoğan niet voor het hoofd te stoten heeft de Europese Commissie tevens de publicatie van het toetredingsrapport, dat uiterst kritisch is over de mensenrechtensituatie in het land, geblokkeerd tot na de verkiezingen van 1 november.[153] Volgens rapporteur Kati Piri is het voor het eerst dat de publicatie van de toetredingsrapporten is uitgesteld, en is er door de commissie geen verklaring afgegeven over het uitstel. Toen demonstranten een toespraak van Erdoğan in het Zuid-Amerikaanse Ecuador verstoorden grepen zijn bodyguards hardhandig in. Op beelden is te zien hoe de beveiligers enkele dames bij de nek grijpen, de mond dicht duwen en ze ruw afvoeren. Bij een mannelijke demonstrant zouden zij een gebroken neus hebben geslagen.[154] Na de gebeurtenissen riep Ecuador de Turkse ambassadeur op het matje. Bij een toespraak van Erdogan bij de denktank Brookings in Washington D.C. vielen zijn bodyguards demonstranten aan die voor de deur stonden en pakten hun spandoeken af. De Amerikaanse politie moest de journalisten beschermen voor aanvallen van de staf van Erdogan.[155] Een uitzending van de Duitse publieke omroep ZDF werd na uitzending gecensureerd wegens een satirisch gedicht over Erdogan. In het gedicht, genaamd "Schmähkritik" (Drog-kritiek), werd hij onder andere een pedofiel genoemd.[156] Komiek Jan Böhmermann werd voor zijn gedicht door Erdoğan in Duitsland aangeklaagd voor belediging. Wegens bedreigingen van Erdogan-fanatici moest Böhmermann onderduiken.[157] De leider van de Berlijnse piratenpartij werd tevens gearresteerd door de Duitse politie nadat hij het gedicht van Böhmermann had voorgedragen tijdens een demonstratie.[158] De Turkse regering heeft tevens proberen te voorkomen dat een Zweedse zender een documentaire over de Armeense Genocide uitzond.[159] De Turkse ambassadeur bij de Europese Unie eiste in april 2016 dat de EU de subsidie voor het concertproject "Aghet" van de Dresdner Sinfoniker ter herdenking van dezelfde genocide zou intrekken.[160] De Europese Commissie vroeg het orkest het woord 'genocide' uit de voorstelling te halen.[161] De Turkse ambassade in Zwitserland vroeg de overheid een foto te verwijderen uit een tentoonstelling over de Gezi Park protesten in Genève. Op de foto was een spandoek te zien met een tekst die de schuld van de dood van de 15-jarige Belkin Ervan bij Erdoğan legde.[162][163] Op 21 april werd bekend dat verschillende Turkse consulaten in Nederland een brief hadden verstuurd aan Turkse organisaties en personen met de vraag om naam en adresgegevens te melden van personen die beledigingen uitten op sociale media richting President Erdogan of de 'Turkse natie'. Later meldde het Rotterdamse consulaat dat het om een verkeerde woordkeus van een medewerker zou gaan.[164] Op 23 april 2016 werd de Nederlands-Turkse columniste Ebru Umar gearresteerd in haar vakantiehuis in Kuşadası en in verdenking gesteld van belediging van Erdogan en de Turkse natie. Haar arrestatie kwam enkele uren nadat ze op Twitter had gewezen op het bestaan van de kliklijn. De dag na haar arrestatie werd er tevens ingebroken bij haar huis in Amsterdam.[165] Eind april 2017 blokkeerde Turkije alle versies van Wikipedia[166]. Turkije eist dat bepaalde informatie op Wikipedia wordt aangepast [167]. Bij een bezoek aan Washington DC in mei 2017 vielen Erdogan's bodyguards betogers aan, waarbij twee zwaargewonden vielen. Te zien is hoe bodyguards door een politielinie heenbreken en op een klein groepje demonstranten afrennen. De bodyguards van Erdogan schopten vervolgens herhaaldelijk op de gezichten van de demonstranten, die op de grond lagen. [168][169][170] Volgens het Turkse staatspersbureau Anadolu grepen de bewakers in omdat 'de politie niet luisterde naar Turkse oproepen om in te grijpen'. President Erdogan, die tientallen meters verder in een auto zat toe te kijken, zou zijn bewakers persoonlijk hebben opgeroepen de demonstranten aan te vallen [171]. De burgemeester van Washington noemde de gewelddadige aanval op een vreedzame demonstratie een "schoffering van de waarden van DC en onze rechten als Amerikanen". [172]. Senator John McCain riep de Amerikaanse regering op om de Turkse ambassadeur uit te zetten [173]

Vervolging van academici

Op 11 januari 2016 werd een petitie bekendgemaakt waar 1128 Turkse academici hun handtekening onder hadden gezet. De petitie veroordeelde het geweld van het Turkse leger in het zuidoosten van het land, dat voornamelijk burgerslachtoffers kent.[174] Erdoğan noemde de wetenschappers landverraders en terroristen. Tientallen hoogleraren werden onder verdenking gesteld van het verspreiden van "terroristische propaganda", het oproepen tot haat en geweld en belediging van het Turkse volk, anderen werden op staande voet ontslagen.[175] De veroordeelde crimineel en maffiabaas Sedat Peker gaf een publicatie uit waarin hij de wetenschappers bedreigde met de dood: "We zullen douchen in jullie bloed".[176] Wegens de intimidaties groeide het aantal ondertekenaars door tot boven de 2000. Nadat de leider van de grootste oppositiepartij kritiek uitte op de beslissing van de Turkse regering om de wetenschappers te arresteren liet Erdoğan zijn politieke tegenstander vervolgen.[177] De Britse academicus Chris Stephenson die aan de Bilgi Universiteit in Istanbul doceerde hoorde het Turkse Openbaar Ministerie vijf jaar gevangenisstraf eisen voor het maken van "terroristische propaganda". Stephenson was gearresteerd tijdens een demonstratie tegen de arrestatie van Turkse wetenschappers.[178]

'Bloedtesten' voor Turks-Duitse parlementariërs

Nadat het Duitse parlement unaniem een voorstel om de Armeense genocide als zodanig te erkennen had aangenomen, beschuldigde Erdoğan de Turks-Duitse parlementariërs van landverraad. Volgens Erdoğan zouden zij 'onrein bloed' hebben [179]. Zij zouden in werkelijkheid geen 'echte' Turken zijn en hun bloed zou in het lab moeten worden onderzocht. Duitse politici en de Turks-Duitse gemeenschap reageerden verbolgen op de uitspraken, die zij vergeleken met de praktijken van nazi-Duitsland.[180]

Propagandafilms

Erdoğan liet enkele speelfilms maken over zijn politieke carrière. Code Name: K.O.Z. kwam uit in 2015 en schoot direct naar de laagste positie op de populaire website IMDb. Honderden bioscopen door het land werden verplicht blockbusters te schrappen om wekenlang de propagandafilm te vertonen. Toen bleek dat vrijwel niemand de film wilde zien werden de kaartjes gratis weggegeven[181]. De film vertelt het verhaal van een politiek complot tegen de regering. Na de mislukte coup van 15 juli 2016 werd een korte film samengesteld voor vertoning op scholen na de opening van het nieuwe schooljaar. In de film, die wordt begeleid door spannende muziek, wordt het narratief van de overheid uitgedragen; de "terroristische" beweging van Fetullah Gulen zou de democratie omver hebben proberen te werpen, maar dit werd gestopt door de "martelaren" van het gewone volk. De speelfilm Reis (opperhoofd) komt eind 2016 uit en vertelt gedramatiseerd het verhaal van zijn leven.[182]

Betrokkenheid bij seksschandaal

In gelekte gesprekken die eind maart op sociale mediasites werden geüpload zou te horen zijn hoe premier Erdoğan hoogstpersoonlijk opdracht gaf tot het maken en verspreiden van een sekstape van de partijleider van de grootste oppositiepartij.[183] De video leidde in 2010 tot het aftreden van Deniz Baykal, die op de beelden betrapt zou zijn met overspel. In tegenstelling tot de meeste andere gelekte audiofragmenten – die voornamelijk van 2012-2013 dateren – is dit gesprek niet via een telefoontap, maar via geheime opnameapparatuur verkregen.[184]

Wapensmokkel naar Centraal-Afrika

Uit gelekte telefoongesprekken tussen een adviseur van premier Erdoğan en een official van de nationale carrier Turkish Airlines zou blijken dat in het geheim wapens werden getransporteerd naar niet nader gespecificeerde groepen in Nigeria. In Nigeria woedt een heftige strijd tegen de radicaal-islamitische sekte Boko Haram, die in enkele jaren vele duizenden slachtoffers heeft gekost. De official zou hebben aangegeven zich schuldig te voelen bij het feit dat hij niet wist of er christenen of moslims zouden worden vermoord met de wapens. De Turkse luchtvaartmaatschappij ontkende dat ze wapens heeft geleverd.[185]

Vijandbeeld sinds 2013 en heksenjacht

Erdoğan heeft naar eigen zeggen vele vijanden die hem en zijn regering willen dwarsbomen. Onder zijn vijanden schaart hij onder andere: een 'parallelle staat', een internationale 'rentelobby',[186] de Hizmetbeweging van Fethullah Gülen, een 'pornolobby',[187] een 'robotlobby',[188] internationale media,[189] sociale media waaronder Facebook en Twitter, ambassadeurs van westerse landen,[190] het Turkse leger, Turkse seculieren, vakbonden, werkgeversverenigingen,[191] stadsplanningsdiensten, architecten en ingenieurs[192] en een deel van het justitieel apparaat.[193] Private basis- en middelbare scholen ziet Erdoğan als een potentieel gevaar; sinds kort worden leerlingen en docenten op deze scholen ondervraagd over hun politieke opvattingen door ambtenaren van het ministerie van Onderwijs.[194] Deze beschuldigingen kwamen met name naar voren sinds 2013. In de pro-AKP-media komen ook veel complottheorieën voor. Zo zouden Joodse bankiers, de Illuminati en Opus Dei achter het complot tegen de Turkse regering zitten.[195][196][197] President Gül, van dezelfde partij als premier Erdoğan, heeft aangegeven dat hij niet in een buitenlandse samenzwering gelooft.[198] Volgens marktanalisten heeft Erdoğan eigenhandig investeerders uit Turkije weggejaagd. In mei 2014 erkende Erdoğan in zijn eigen bewoording verantwoordelijk te zijn voor een 'heksenjacht'. Vervolgens noemde hij leden van de Hizmetbeweging 'landverraders', en riep hij Turkse burgers op de volgelingen van Fethullah Gülen bij de overheid aan te geven.[199]

Gevechten met nabestaanden mijnramp

Na de mijnramp in Soma bracht premier Erdoğan een bezoek aan de mijn en de getroffen stad. Hoewel de stad tot de ramp een AKP-bolwerk was, vielen honderden woedende familieleden de premier aan. Zijn auto werd ingesloten en bekogeld, terwijl nabestaanden hem uitmaakten voor moordenaar en dief. Toen Erdoğan tijdens zijn tocht door de stad een winkel in wilde vluchten en hem de toegang werd belet, viel hij een omstander aan. Op beelden is te zien dat Erdoğan een stoot uitdeelde, maar niet duidelijk is of hij doel trof.[200] Uit andere beelden bleek dat de lijfwachten van Erdoğan hierna op het slachtoffer in bleven slaan. Op straat viel een adviseur van de premier een nabestaande aan en schopte hem vier of vijf keer. Erdoğan werd de stad uit gejaagd in een auto zonder nummerbord, terwijl omstanders trappen uitdeelden en stenen gooiden. Personen die in de media kritiek uitten op de omstandigheden in de mijnen, of het handelen van de premier, werden door regeringsgezinde media weggezet als 'linkse radicalen' en 'provocateurs'. Premier Erdoğan noemde een journalist zelfs een 'reptiel'.[201] Erdoğan beweerde tevens dat twee vrouwen van omgekomen mijnwerkers die bij een begraafplaats bij Soma gefilmd werden door de BBC niet zouden bestaan (zij hadden gezegd niet meer op de AKP te stemmen).[202] Der Spiegel moest zijn correspondent terugtrekken uit het land na doodsbedreigingen van AKP-aanhangers.[203]

Dagen na de ramp bezocht Erdoğan de Duitse stad Keulen, waar hij was uitgenodigd door de Europese vleugel van zijn partij om een toespraak te houden in een stadion voor 16.000 aanhangers.[204] Zijn komst leidde tot ophef in de Duitse politiek en onder de Europese Turkse gemeenschap, die de premier beschuldigde van politiek bedrijven op een ongepast moment. Volgens de Duitse politie waren er tussen de 40.000 en 50.000 demonstranten tegen de premier in de stad uit Duitsland, Nederland, België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.[205] Duitse politici van Turkse afkomst die kritiek uitten op de komst van de premier, werden door Erdoğan persoonlijk aangevallen. Zo noemde Erdoğan de leider van de Duitse Groenen Cem Ozdemir een "zogenaamde Turk", die "wegens zijn afkomst" geen recht van spreken heeft (Ozdemir is Circassiër), Erdoğan is zelf van Lazische afkomst.[206] Volgens Erdoğan is Ozdemir "niet meer welkom in Turkije". Hierna werd de Turkse ambassadeur in Berlijn op het matje geroepen.[207]

Valse vlag om oorlog tegen Syrië

Uit gesprekken die eind maart 2014 naar buiten kwamen, zou blijken dat Erdoğan zijn ministers de opdracht had gegeven om een valse vlag-operatie te organiseren die zou leiden tot een oorlog met buurland Syrië. In de gesprekken zou onder andere de minister van Buitenlandse Zaken Ahmet Davutoğlu te horen zijn die verschillende scenario's voor zo'n false-flag bespreekt met zijn viceminister, de baas van de inlichtingendienst en een generaal van het Turkse leger. In de gesprekken wordt uiteengezet hoe de VN misleid zou kunnen worden. Een van de scenario's die wordt besproken is een zogenaamde aanval van ISIS-rebellen op de tombe van Suleyman Shah, de grootvader van de grondlegger van het Ottomaanse Rijk, ten noordoosten van Aleppo.[208][209][210][211][212][213] In de weken voorafgaand aan het lekken van de gesprekken sprak de Turkse regering herhaaldelijk van een bedreiging van de tombe.[214] Direct na het lekken van de gesprekken zou het ministerie van Buitenlandse Zaken een onderzoek zijn begonnen in het ministeriegebouw[215] en werd YouTube geblokkeerd.[216]

In februari 2016 probeerde Erdoğan de EU en VS onder druk te zetten om de Syrische Koerdische partij PYD en haar verdedigingsleger YPG op de terreurlijst te zetten. Dit deed hij onder andere door te claimen dat de dader van een recente aanslag in Ankara onderdeel zou zijn van de PYD. Nadat de Turks-Koerdische terreurbeweging TAK de aanslag had geclaimd, beweerde dat Erdoğan dat zij dit enkel zeiden om de Syrische PYD buiten schot te houden. Niet enkel Erdoğan was deze mening aangedaan, tevens premier Davutoğlu en pro-AKP media speculeerden over betrokkenheid van de PYD, en een mogelijke Turkse militaire operatie over de grens. Een woordvoerder van de regering beweerde zelfs over bewijs te beschikken. Achteraf bleek dat de dader een Turkse Koerd was uit Van, en in opdracht handelde van de TAK.[217]

Paleiscoup tegen 64e regering

In de eerste maanden van 2016 werd duidelijk dat de Turkse regering en (officieel ceremonieel) president Erdoğan niet op een lijn lagen op zowel binnenlands als buitenlands beleid. Zo onderhandelde premier Davutoğlu een vluchtelingendeal uit met de Europese Unie, terwijl president Erdoğan deze deal in toespraken torpedeerde. Volgens de Turkse grondwet ligt de politieke macht echter bij de premier en zijn kabinet. Volgens Erdoğan moet Turkije juist zo snel mogelijk een presidentieel systeem invoeren, om alle macht bij hem persoonlijk te concentreren. Volgens de president is dit de meest urgente taak van de 64e regering. Davutoğlu zou niet bereid zijn geweest zijn macht te delen met Erdoğan, en weigerde werk te maken van de benodigde grondwetswijziging. Davutoğlu zou beschikken over de steun van een substantiële minderheid binnen de AK-partij. Op 5 mei maakte premier Davutoğlu bekend terug te treden, na dagen van speculatie in de Turkse media.[218]

Diploma

Volgens critici zou Erdogan geen universitair diploma hebben, hetgeen een voorwaarde is om president te worden. De gewezen voorzitter van de vereniging van magistraten en openbare aanklagers wil dat de nationale verkiezingscommissie de benoeming van Erdogan ongedaan maakt.[219]

Afwending militaire coup 15 juli 2016

Zie ook Staatsgreep in Turkije (2016).

In de nacht van 15 op 16 juli poogde een deel van het leger president Erdoğan af te zetten via een militaire staatsgreep, naar eigen zeggen om het secularisme, de mensenrechten, en de vrede te herstellen in het vaderland. De couppoging zou gesteund zijn door verschillende hoge officieren, maar niet door het volledige leger.[220] Legereenheden namen strategische plaatsen in in Istanbul en Ankara, maar een poging om Erdoğan in te rekenen bij zijn vakantieadres in de badplaats Marmaris mislukte. Militairen zochten tevergeefs naar Erdogan, die reeds was vertrokken [221] Militairen namen de staatsomroep TRT over en lieten de nieuwslezer een verklaring voorlezen. Tegelijkertijd kon Erdoğan echter via Facetime zijn aanhangers oproepen de straat op te gaan, in een uitzending van de onafhankelijke zender CNN Türk.[222] Hierna namen pro-coup-militairen het gebouw van CNN Türk in en legden de uitzending plat.[223] Dit kon echter niet voorkomen dat binnen een korte periode zowel de studio's van TRT als CNN Türk door Erdogan-aanhangers werden bestormd.

Het de straat op sturen van zijn aanhangers leidde op verschillende plaatsen tot dodelijke gevechten tussen soldaten en burgers. Tientallen burgers kwamen om bij acties van soldaten om hun posities te behouden, en meerdere soldaten werden gelyncht door woedende menigten, die islamistische slogans riepen. Erdogan vloog naar Istanbul Ataturk Airport, begeleid door twee F16's. Twee andere F16's van de pro-coup-fractie schaduwden de drie vliegtuigen en stelden hun radar er op af. De coupplegers hadden het vliegtuig van Erdoğan neer kunnen halen, maar besloten dit niet te doen.[224] Bij aankomst op het vliegveld werd Erdogan door duizenden aanhangers begroet. Erdogan riep zijn aanhangers op om op straat te blijven, om een tweede couppoging te voorkomen. In de loop van de ochtend gaven de meeste soldaten zich over. Uiteindelijk werden ruim 6000 militairen gearresteerd voor betrokkenheid bij de couppoging. Nadat de coup was afgewend, maakten de regering en president Erdogan bekend dat zij de doodstraf voor landverraad opnieuw zouden bepleiten in het parlement.[225] Bij de couppoging vielen zeker 265 doden.[226]

Bij de couppoging beschoten delen van de luchtmacht en militaire gendarmerie met helikopters en tanks onder andere het hoofdkantoor van de inlichtingendienst MIT (die onder direct gezag van de president staat), het Turks parlement, en het nieuwe paleis van Erdogan in Ankara. Officieren die niet achter de coup stonden werden gegijzeld in het hoofdkwartier van het leger.

Arrestatie oppositieleden

Eind oktober 2016 werden tientallen Koerdische media verboden en werden de burgemeesters van de grote steden in het Turkse zuidoosten gearresteerd op verdenking van het helpen van een terroristische organisatie (de PKK). Vervolgens werden in de nacht van 3 op 4 november 2016 dertien parlementsleden van de oppositiepartij HDP gearresteerd. Onder hen ook Erdoğan's voormalige opponent in de presidentsverkiezingen Selahattin Demirtas, de leider van de HDP. Deze actie kwam enkele maanden nadat de parlementaire onschendbaarheid was opgeheven. Als reactie riep Turkije-rapporteur van het Europese Parlement Kati Piri de EU op om per direct de toetredingsonderhandelingen met Turkije op te schorten.[227] De Europese minister van buitenlandse zaken Federica Mogherini riep alle ambassadeurs van EU-landen bijeen in Ankara [228]. Na de arrestatie blokkeerde de Turkse overheid toegang tot sociale media als Twitter, Facebook, YouTube, Whatsapp [229]. Tevens blokkeerde de Turkse overheid toegang tot het Tor-netwerk en VPN diensten. [230]

Referenties

  1. º Spencer, Richard. Turkish PM Erdogan struggles to hold on to job as corruption scandal widens. The Telegraph (2013-12-26) Gearchiveerd van het origineel op 2015-09-15 Geraadpleegd op 2016-09-10
  2. º Seibert, Thomas. Erdogan family drawn into corruption probe. Deutsche Welle (2014-01-06) Gearchiveerd van het origineel op 2015-07-01 Geraadpleegd op 2016-09-10
  3. º Taştekin, Fehim. Iranian gold stars in Turkish corruption scandal. Turkey Pulse. Al-monitor (2013-12-20) Gearchiveerd van het origineel op 2014-02-28 Geraadpleegd op 2016-09-10
  4. º Lopez, Linette. The Turkish corruption scandal involves an explosive gas for gold deal with Iran. Business Insider (2013-12-27) Gearchiveerd van het origineel op 2014-02-22 Geraadpleegd op 2016-09-10
  5. º Srivastava, Mehul en Harvey, Benjamin. Erdogan eye on ‘crazy projects’ links Turkey scandal to builders. Bloomberg (2014-01-05) Gearchiveerd van het origineel op 2015-01-09 Geraadpleegd op 2016-09-10
  6. º Kelley, Michael. There are much bigger problems in Turkey that could derail its alliance with America. Business Insider Australia (2014-01-08) Gearchiveerd van het origineel op 2016-05-29 Geraadpleegd op 2016-09-10
  7. º Seibert, Thomas. Turkish PM Erdogan hit by allegations of son’s meeting with ‘Al Qaeda financier’. The National (2014-01-06) Gearchiveerd van het origineel op 2016-04-16 Geraadpleegd op 2014-01-06
  8. º Qadi’s representative called Erdoğan after accident, say recordings. Today's Zaman (2014-02-24) Gearchiveerd van het origineel op 2015-09-28 Geraadpleegd op 2016-09-10
  9. º Recordings expose involvement of PM’s son in Etiler land job. Today's Zaman (2014-02-17) Gearchiveerd van het origineel op 2015-09-28 Geraadpleegd op 2016-09-10
  10. º Erdoğans Buy Wind and Airwaves in New Tapes aydinlikdaily, 28 februari 2014
  11. º Recordings seem to confirm bribe to Bilal Erdoğan's TÜRGEV. eHaber ajansi (2014-03-03) Gearchiveerd van het origineel op 2015-09-28 Geraadpleegd op 2016-09-10
  12. º de Zwaan, Irene. Nieuw schandaal? Zoon Erdogan haalt 73 miljoen euro binnen met stichting. de Volkskrant (2014-04-10) Gearchiveerd van het origineel op 2016-03-04 Geraadpleegd op 2016-09-10
  13. º Erdogan appears to advise on shipbuilding contract in leaked tape Financial Times, 4 maart 2014
  14. º Alagöz, Gülistan. Historic Istanbul grove sold to businessman implicated in graft. Hurriyet Daily News (2014-03-19) Gearchiveerd van het origineel op 2014-03-24 Geraadpleegd op 2016-09-10
  15. º van der Ziel, Arjen. Wat maakt de geheime tapes van Erdogan zo gênant?. de Volkskrant (2014-03-27) Gearchiveerd van het origineel op 2016-03-05 Geraadpleegd op 2016-09-10
  16. º Boesler, Matthew. The turkish lira is getting banged up. Business Insider (2014-02-24) Gearchiveerd van het origineel op 2015-09-29 Geraadpleegd op 2016-09-10
  17. º Main opposition says gov't lost legitimacy, calls on Erdoğan to quit. Sunday's Zaman (2014-02-24) Gearchiveerd van het origineel op 2014-04-14 Geraadpleegd op 2016-09-18
  18. º Recknagel, Charles. As Turkey's corruption crisis gets personal, Erdogan tightens control. Radio Free Europe, Radio Liberty (2014-02-26) Gearchiveerd van het origineel op 2014-04-30 Geraadpleegd op 2016-09-18
  19. º Today's Zaman. Thousands across Turkey take to streets against graft, call on gov't to resign. Today's Zaman (2014-02-26) Gearchiveerd van het origineel op 2015-09-28 Geraadpleegd op 2016-09-18
  20. º Balikesi̇r. Turkish PM Erdoğan calls protesters atheists, leftists, terrorists. Hurriyet Daily News (2016-02-28) Gearchiveerd van het origineel op 2016-07-18 Geraadpleegd op 2016-09-18
  21. º Pamuk, Humeyra. Turkish Prime Minister targeted in second audio tape. Reuters (2014-02-27) Gearchiveerd van het origineel op 2016-09-18 Geraadpleegd op 2016-09-18
  22. º Today's Zaman with Reuters. New leaked recording reveals Erdoğan allegedly unhappy about $10 mln bribe. Today's Zaman (2014-02-26) Gearchiveerd van het origineel op 2015-11-09 Geraadpleegd op 2016-09-18
  23. º Gutman, Roy. Erdogan recordings appear real, analyst says, as Turkey scandal grows. McClatchyDC (2014-02-26) Gearchiveerd van het origineel op 2016-09-18 Geraadpleegd op 2016-09-18
  24. º NSNBC. Evidence mounts that Erdoğan tapes are real. NSNBC (2014-02-28) Gearchiveerd van het origineel op 2016-03-04 Geraadpleegd op 2016-09-18
  25. º Today's Zaman. PM Erdoğan's tapes not doctored, specialists agree. Today's Zaman (2014-02-26) Gearchiveerd van het origineel op 2014-05-09 Geraadpleegd op 2016-09-18
  26. º loserblueser. Joshua Marpet RTE - Bilal Erdoğan Ses Kaydı Analizi (pdf). YouTube (2016-09-18) Gearchiveerd van het origineel op 2014-07-04 Geraadpleegd op 2014-02-28 Live analyse door Joshua Marpet op youtube.com
  27. º Tayyip Erdogan Bilal Erdogan Telefon Gorusmesi Analizi (2014-02-25) Gearchiveerd van het origineel op 2014-03-02 Geraadpleegd op 2016-09-18
  28. º Hacaoglu, Selcan. Turk police told to destroy Erdogan wiretaps, Zaman says. Bloomberg (2014-02-28) Gearchiveerd van het origineel op 2015-10-02 Geraadpleegd op 2016-09-18
  29. º The forensic laboratory of Catalin Grigoras and Jeff M. Smith. Report regarding digital audio analysis ‘Basçalan Erdogan'in Yalanlarinin ve Yolsuzluklarinin Kaydi.mp4’ (pdf). Haber7.com (2014-02-27) Gearchiveerd van het origineel op 2014-03-08 Geraadpleegd op 2016-09-18
  30. º Reuters in Ankara. Turkish PM faces deepening corruption scandal as second tape emerges. The Guardian (2014-02-27) Gearchiveerd van het origineel op 2014-03-22 Geraadpleegd op 2016-09-18
  31. º Gutman, Roy. [Erdogan's party leader concedes voices on tapes could be prime minister's son http://www.miamiherald.com/2014/03/03/3971911/erdogans-party-leader-concedes.html]. Miami Herald (2014-03-03) Gearchiveerd van het origineel op 2015-11-09 Geraadpleegd op 2016-09-18
  32. º the copyright's-not-about-cenosrship? dept. Copyright as censorship: Turkey's Prime Minister copyrights his recorded calls to get them off Youtube. Techdirt (2014-03-14) Gearchiveerd van het origineel op 2016-05-12 Geraadpleegd op 2016-09-18
  33. º Ulusal Kanal. Erdoğan sesinin telif hakkını alıyor (2014-03-13) Gearchiveerd van het origineel op 2016-03-29 Geraadpleegd op 2016-09-18
  34. º Journalists, academics astonished as AK Party deputy justifies corruption. Today's Zaman (2014-03-06) Gearchiveerd van het origineel op 2014-03-06 Geraadpleegd op 2016-09-18
  35. º Ibo, bron Belga. Turkse politie drijft manifestanten op gewelddadige manier uiteen in Ankara. Het Nieuwsblad (2014-02-13) Gearchiveerd van het origineel op 2014-03-04 Geraadpleegd op 2016-09-18
  36. º Today's Zaman. Almost 1000 officers removed from post in İzmir, Ankara. Today's Zaman (2014-03-20) Gearchiveerd van het origineel op 2014-03-01 Geraadpleegd op 2016-09-18
  37. ↑ 37,0 37,1 Today's Zaman. PM Erdoğan appointed prosecutors to major graft probe: new recording. Sunday's Zaman (2014-03-06) Gearchiveerd van het origineel op 2014-04-06 Geraadpleegd op 2016-09-18
  38. º Today's Zaman. Survey reveals widespread public support for corruption probe in Turkey. Sunday's Zaman (2014-02-17) Gearchiveerd van het origineel op 2014-03-09 Geraadpleegd op 2016-09-18
  39. º DiePresse.com. Geldwäscheverdacht: Erdoğan-Sohn flieht aus Bologna. Die Presse (2016-03-04) Gearchiveerd van het origineel op 2016-04-17 Geraadpleegd op 2016-09-18
  40. º Binnie I, Accardo V.. Italy, Turkey trade barbs over money-laundering probe into Erdogan's son. Reuters (2016-08-02) Gearchiveerd van het origineel op 2016-09-15 Geraadpleegd op 2016-09-18
  41. º Bertacche, Marco. Renzi takes a swipe at Erdogan in row over Turkish leader’s son. Bloomberg (2016-08-02) Gearchiveerd van het origineel op 2016-08-03 Geraadpleegd op 2016-09-18
  42. º Template error: argument title is required.
  43. º Template error: argument title is required.
  44. º Template error: argument title is required.
  45. º Template error: argument title is required.
  46. º PRESS FREEDOM INDEX 2013
  47. º Template error: argument title is required.
  48. º Template error: argument title is required.
  49. º http://www.hurriyetdailynews.com/1863-turkish-journalists-fired-during-akp-rule-opposition-report-says.aspx?pageID=238&nID=73547&NewsCatID=339
  50. º http://www.huffingtonpost.com/yavuz-baydar/barring-coverage-assaults_b_6135640.html
  51. º http://bianet.org/english/media/143140-soner-yalcin-imprisoned-journalist-released
  52. º http://www.theguardian.com/commentisfree/2013/jun/09/turkey-mainstream-media-penguins-protests
  53. º http://www.hurriyet.com.tr/gundem/23486445.asp
  54. º Turkish Prime Minister Erdogan tells female journalist: 'Know your place, you shameless militant'
  55. º http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/07/140731_erdogan_trt_times.shtml
  56. º PM Erdoğan's act of censorship exposed by a voice record, draws ire Today's Zaman, 5 februari 2014
  57. º New voice recording reveals PM Erdoğan's interference in media Today's Zaman, 9 februari 2014
  58. º [1] t24, 9 februari 2014
  59. º "Haramzadeler Collection" De betreffende taps
  60. º Turkish PM acknowledges phone call to media executive Hurriyet Daily News, 12 februari 2014
  61. º Erdoğan instructs manager to cut news on opposition’s İstanbul mayoral candidate Today's Zaman, 18 februari 2014
  62. º Erdoğan duldt geen kritiek Zaman Vandaag, 23 februari 2014
  63. º Recordings show Erdoğan's control over media Today's Zaman, 18 maart 2014
  64. º Pro-government journalist resigns over daily's hate speech Today's Zaman, 26 maart 2014
  65. º In new leaks, gov't allegedly meddles in media, insults YÖK head Today's Zaman, 23 februari 2014
  66. º Opposition claims Erdogan may be media owner Al-monitor, 12 februari 2014
  67. º Sabah atv nasıl el değiştirdi? “Sabah atv, Erdoğan'ın” Gazeteciler online, 28 januari 2014
  68. º New recording shows Bilal Erdoğan involved in $35 million island deal Today's Zaman, 28 februari 2014
  69. º New leak exposes Erdoğan's meddling in judiciary, sparks criticism Today's Zaman, 4 maart 2014
  70. º 'Only natural' to ask justice minister to follow trial: PM Erdoğan Hurriyet Daily News, 5 maart 2014
  71. º Erdoğan confirms tape seen as meddling in judiciary Today's Zaman, 5 maart 2014
  72. º Media regulator must be independent, nondiscriminatory, EC says Today's Zaman, 18 maart 2014
  73. º RTÜK suspends 15 more Samanyolu news shows, inflicting harshest penalty yet Today's Zaman, 27 maart 2014
  74. º Niet alleen Twitter, maar ook YouTube geblokkeerd door Turkije NRC, 27 maart 2014
  75. º Taraf gazetesinin internet sitesi hacklendi! Magazincity, 30 maart 2014
  76. º CİHAN'a siber saldırı! muhalifgazete, 30 maart 2014
  77. º Turkey/Local elections: Widespread electricity cuts and media manipulation while vote counting Sendika, 30 maart 2014
  78. º Zoektocht naar overlevenden mijnramp stopgezet NOS, 17 mei 2014
  79. º Journalists Protest Media Ban in Reyhanlı Blasts Bianet, 13 mei 2013
  80. º Erdogan Warning Media Yields Blackout on Turks Captured in Iraq Bloomberg Buisiness week, 17 juni 2014
  81. º Murat Yetkin, Hurriyet Daily News, 13 februari 2014
  82. º Turkey: Is a Dark Net Rising? Eurasianet, 31 januari 2014
  83. º Erişime Engellenen Websiteleri Lijst van geblokkeerde websites
  84. º Turkse premier Erdogan wil Facebook en YouTube verbieden HLN.be, 7 maart 2014
  85. º Turkish PM threatens to ban Facebook, YouTube Today's Zaman, 7 maart 2014
  86. º Minister supports move to block Facebook and YouTube Today's Zaman, 7 maart 2014
  87. º Facebook ban would put Turkey in league with China, Syria, Iran Today's Zaman, 7 maart 2014
  88. º Turkey ranks second in Internet censors: Report Hurriyet Daily News, 8 februari 2014
  89. º Turkey is world leader in jailing journalists for 2nd year CBC news, 18 december 2013
  90. º Turkish judiciary did not block Twitter, court rules Hurriyet Daily News, 21 maart 2014
  91. º Widespread Twitter outages in Turkey after PM Erdoğan threatens ban Today's Zaman, 20 maart 2014
  92. º Twitter website 'blocked' in Turkey BBC News, 21 maart 2014
  93. º EU and US condemn ‘cowardly and pointless’ Twitter ban Hurriyet Daily News, 21 maart 2014
  94. º No drop in number of tweets despite ban, #TwitterisblockedinTurkey becomes TT Hurriyet Daily News, 21 maart 2014
  95. º Twitter usage SOARS in Turkey, let alone succumbing to 'the ban' Hurriyet Daily News, 21 maart 2014
  96. º Shutdown of social media platforms ‘cannot be approved,’ Turkish President Gül writes on Twitter Hurriyet Daily News, 21 maart 2014
  97. º '21st Century Book Burning' Douglas Frantz op de officiële blog van de US Department of State
  98. º Tweets decrease almost 50 pct after nearly a week of Twitter ban Hurriyet Daily News, 26 maart 2014
  99. º Turkey: 10,000 New Daily Users Turn to Dark Web Browser Tor After Erdogan Twitter Ban International Business Times, 26 maart 2014
  100. º Turkije blokkeert na Twitter ook Youtube Nu.nl, 27 maart 2014
  101. º Turkey hijacks servers in social media crackdown BBC News, 31 maart 2014
  102. º Google’s Public DNS intercepted in Turkey Google Online Security Blog, 29 maart 2014
  103. º Google says Turkey is intercepting web traffic to spy on users The Verge, 30 maart 2014
  104. º How Turkey Spoofed Google’s Public DNS Service Wall Street Journal, 31 maart 2014
  105. º Turkish Constitutional Court opens Twitter account amid gov’t criticism on removing ban Hurriyet Daily News, 11 april 2014
  106. º Streep door Turkse Youtube-blokkade Nutech.nl, 30 mei 2014
  107. º User gets prison sentence for using 'Allah CC' nickname on Twitter Hurriyet Daily News, 29 mei 2014
  108. º Template error: argument title is required.
  109. º Template error: argument title is required.
  110. º Police crackdown triggers anti-government riots, CNN, 1 juni 2013
  111. º Turkey arrests Twitter activists, RT.com, 5 juni 2013
  112. º Leaked Audio Reveals Habertürk Manipulated Opinion Poll Haberler, 7 februari 2014
  113. º Editor-in-chief admits intense government pressure on media Today's Zaman, 10 februari 2014
  114. º AK PARTY VIGILANT AGAINST VOTE MANIPULATION Sabah, 10 februari 2014
  115. º Opposition expresses concern for security of free and fair elections Cihan group, 12 februari 2014
  116. º ‘Polling companies under pressure, media outlets don't inform society' Today's Zaman, 9 maart 2014
  117. º Turkse premier Erdogan legt hoofd op het hakblok BNR nieuwsradio, 5 maart 2014
  118. º Turkey's Erdogan signals fresh moves against Gulen supporters Reuters, 12 december 2014
  119. º Black Sunday: The day Turkey detained its prominent journalists Today's Zaman, 14 december 2014
  120. º Turkish police raid media linked to Erdogan critic France 24, 14 december 2014
  121. º Joint statement on the police raids and arrests of media representatives in Turkey Europa.eu, 14 december 2014
  122. º EU is 'zeer bezorgd' over aanslag op persvrijheid in Turkije Zaman Vandaag, 14 december 2014
  123. º Tot 5 jaar cel geëist tegen Turkse ex-presentatrice om tweet over corruptieschandaal Zaman Vandaag, 16 januari 2014
  124. º Tot 2 jaar cel geëist tegen journaliste wegens 'beledigen' Erdoğan op Facebook Zaman Vandaag, 29 januari 2015
  125. º Former Miss Turkey faces prison for ‘insulting’ President Erdoğan 25 februari 2015
  126. º More Turkish cartoonists sued for ‘insulting’ Erdoğan Hurriyet Daily News, 20 maart 2015
  127. º Meer arrestaties wegens afluisteren van Erdogan NOS, 25 februari 2015
  128. º Turkish cartoonists sentenced to jail for insulting Erdoğan Hurriyet Daily News, 25 maart 2015
  129. º Two Turkish journalists sentenced to two years in jail for Charlie Hebdo cover Hurriyet Daily News, 28 april 2016
  130. º Turkse krant bestormd om 'foute tweet' over Erdogan De volkskrant, 7 september 2015
  131. º Building of Turkish daily, broadcaster attacked in Istanbul 9 september 2015
  132. º Hürriyet attacked again after gov’t fails to condemn first attack Today's Zaman, 8 september 2015
  133. º Turkey targets Dogan media 'terror propaganda' BBC, 15 september 2015
  134. º Turkse politie doet inval bij tijdschrift vanwege bewerkte selfie van Erdogan NRC, 14 september 2015
  135. º Turkije haalt zenders van satelliet Totaal tv, 15 september 2015
  136. º Turkey’s media watchdog bans 15 pro-Kurdish TV channels Today's Zaman, 14 september 2015
  137. º AKP’s test run for a sultanistic regime program Today's Zaman, 9 oktober 2015
  138. º LIVE: Today’s Zaman Editor-in-Chief Keneş arrested for ’insulting’ Erdoğan Today's Zaman, 9 oktober 2015
  139. º Hoofdredacteur Het Parool veroordeelt arrestatie Turkse journalist Zaman Vandaag, 13 oktober 2015
  140. º EU: "Doorbomen over mensenrechten en persvrijheid in Turkije levert ons niets op" De Morgen, 28 oktober 2015
  141. º Turkse journalist krijgt bijna twee jaar cel voor beledigen Erdogan Nu.nl, 9 maart 2016
  142. º Trustee insults, dismisses employees after taking over Bugün daily Today's Zaman, 29 oktober 2015
  143. º Door Erdoğan-regime overgenomen kritische media omgevormd tot pro-Erdoğan Zaman Vandaag, 30 oktober 2015
  144. º Turkey: Zaman newspaper taken over as government steamrolls press freedom Amnesty International, 4 maart 2016
  145. º Hoofdredacteur Turkse krant Zaman ontslagen NOS, 5 maart 2016
  146. º Turkey police fire plastic bullets at anti-Erdogan newspaper rally AFP via Yahoo, 5 maart 2016
  147. º International editors act in solidarity with Turkish colleagues World Association of Newspapers and News Publishers, 29 oktober 2015
  148. º Turkey: Criminal complaint against journalist Can Dündar must be dropped - See more at: http://www.pen-international.org/newsitems/turkey-criminal-complaint-against-journalist-can-dundar-must-be-dropped/#sthash.1TNzUKru.dpuf PEN International, 3 juni 2015
  149. º Vijf jaar cel voor Turkse hoofdredacteur die aanslag overleeft de Volkskrant, 7 mei 2016
  150. º Medewerker premier Michel bedreigt RTBF-journalisten De Redactie.be, 12 oktober 2015
  151. º Premier Michel roept woordvoerder tot de orde voor 'onaanvaardbaar gedrag' Standaard, 12 oktober 2015
  152. º EU: "Doorbomen over mensenrechten en persvrijheid in Turkije levert ons niets op" HLN.BE, 28 oktober 2015
  153. º Withheld EU report raps Turkey on rights, media, justice Reuters, 28 oktober 2015
  154. º Erdogan Guard Attacks Pro-Kurdish Lawmaker in Ecuador Telesur, 4 februari 2016
  155. º Turkish journalists in clashes with bodyguards during Erdoğan’s US visit The Guardian, 1 april 2016
  156. º ‘Censuur’: Duitse omroep verwijdert kritische video Erdogan Elsevier, 4 april 2016
  157. º Duitse tv-komiek ondergedoken om Erdogan-rel Telegraaf, 12 april 2016
  158. º Berliner Piratenchef Bruno Gerd Kramm bei Demo vor der türkischen Botschaft verhaftet Piraten Partij Duitsland, 22 april 2016
  159. º Turkse druk om Zweedse docu over Armeense genocide te weren Volkskrant, 25 april 2016
  160. º Projekt "Aghet": Türkei protestierte offenbar gegen Konzert in Dresden, Spiegel Online, 23 april 2016
  161. º German orchestra accuses Turkey of trying to censor 'Armenian genocide' performance The Independent, 25 april 2016
  162. º Erdogan demands removal of 'offensive' Geneva photo swissinfo.ch, 25 april 2016
  163. º Swiss rebuff Turkish request to remove art critical of Erdogan, Reuters, 26 april 2016
  164. º Turkse consulaat: meldpunt Erdogan-beledigingen is misverstand NOS, 21 april 2016
  165. º Ingebroken in woning columniste Ebru Umar in Amsterdam Nu.nl, 25 april 2016
  166. º Turkey blocks Wikipedia under law designed to protect national security The Guardian, 29 april 2017
  167. º [2] Tweet met officieel statement van Turkse Autoriteit Informatie en Cummunicatietechniek, 30 april 2017
  168. º Erdogans lijfwachten slaan er lustig op los in VS Elsevier, 17 mei 2017
  169. º 'Erdoğan's bodyguards' in violent clash with protesters in Washington DC The Guardian, 17 mei 2017
  170. º 'Erdogans bodyguards' gaan op de vuist met Koerdische betogers De Standaard, 17 mei 2017
  171. º Turkse ambassadeur op matje om geweld Washington NOS, 19 mei 2017
  172. º Bodyguards Erdogan vallen betogers in Washington aan, VS verontwaardigd De Volkskrant, 17 mei 2017
  173. º John McCain Wants Turkish Ambassador Expelled Back to His ‘Third World Country’ Interview van John McCain op MSNBC, via Mediaite, 18 mei 2017
  174. º Academics: We will not be a Party to This Crime Bianet, 11 januari 2016
  175. º Turkey rounds up academics who signed petition denouncing attacks on Kurds The Guardian, 15 january 2016
  176. º After Erdoğan, crime boss threatens academics who call for peace Today's Zaman, 13 januari 2016
  177. º Turkse oppositieleider vervolgd voor kritiek op Erdogan HLN.BE, 18 januari 2016
  178. º İngiliz akademisyen Stephenson için 5 yıl hapis istemi BBC Turkce, 29 april 2016
  179. º Turkse diplomaat op het matje vanwege uitspraken Erdogan NOS, 8 juni 2016
  180. º "Abscheulich" und "deplatziert" ARD tagesschau, 6 juni 2016
  181. º Seçim propagandası 'K.O.Z.' oldu: Bedava bilet dağıttı!. Radikal Geraadpleegd op 2016-11-06
  182. º (en) France-Presse, Agence. The Chief: feature film to trace early life of Turkish president. The Guardian (2016-01-15) Geraadpleegd op 2016-11-06
  183. º Opposition pushes Erdoğan for explanation on alleged role in Baykal sex tape Hurriyet Daily News, 26 maart 2014
  184. º PM Erdoğan plotted sex tape to topple opposition leader, audio leak reveals Today's Zaman, 26 maart 2014
  185. º Turkish Airlines denies claims of arms shipment to Nigeria Today's Zaman, 19 maart 2014
  186. º Does Erdogan Really Believe In an Interest-Rate Lobby? Bloomberg, 29 juni 2013
  187. º AKP fights Turkish 'porn lobby' for Internet purity Al-monitor, 10 februari 2014
  188. º 'Robot lobisi' sosyal medyanın gündemine oturdu! Radikal, 25 februari 2014
  189. º Erdogan Lashes Out at Foreign Media Wall Street Journal, 28 januari 2014
  190. º Erdogan blames outside forces for Turkish corruption scandal Financial Times, 21 december 2013
  191. º Erdoğan calls critics, civil movements ‘traitors,’ threatens investors Hizmetnews.com, 28 januari 2014
  192. º Architects See 'Witch Hunt' by Turkish Government PRI.org, 10 juli 2013
  193. º Turkey PM Erdogan lashes out at the judiciary after new round of protests Voice of Russia, 28 december 2013
  194. º Parents, bar association vow legal action in wake of ‘persuasion rooms' scandal Today's Zaman, 16 maart 2014
  195. º Erdogan moet snel plaatsmaken voor politici met realiteitszin Elsevier, 28 januari 2014
  196. º The Chapull-Jew (çapulcu) interest rate lobby Hurriyet Daily News, 10 juni 2013
  197. º Turkish financial crisis adds to region's chaos Asia Times, 5 februari 2014
  198. º 'I do not believe in foreign conspiracy,' Turkish President Gül says Hurriyet Daily News, 19 maart 2014
  199. º Reaction mounts against PM's witch-hunt remarks Today's Zaman, 12 mei 2014
  200. º İşte o markette yaşananlar Sozcu.net, 15 mei 2014
  201. º Erdoğan attacks critics of gov't handling of Soma disaster Today's Zaman, 20 mei 2014
  202. º Erdogan Accuses BBC Turkey of Hiring Actors to Pose as Soma Miners' Wives International Buisiness Times, 20 mei 2014
  203. º „Spiegel“ bringt Türkei-Korrespondenten in Sicherheit Handelsblatt 20 mei 2014
  204. º Erdogan rechnet bei Auftritt in Köln mit Kritikern ab Reuters, 25 mei 2014
  205. º Erdogan greift Regierungskritiker an Kolner Stad-Anzeiger, 24 mei 2014
  206. º Kimlik değişimi! Toespraak Erdoğan over zijn Georgische afkomst uit Batoemi, Milliyet 2005
  207. º Germany calls in Turkish envoy over Erdogan remarks The Peninsula, 31 mei 2014
  208. º AKP'nin savaş suçu tapesi! gercekgundem.com 27 maart 2014
  209. º Başçalanın Seçim Güdümlü Savaş Planı 1-1 Deel 1 van de fragmenten op Youtube.com
  210. º Başçalanın Seçim Güdümlü Savaş Planı 1-2 Deel 2 van de fragmenten op Youtube.com
  211. º Here Is The YouTube "Start A False Flag War With Syria" Leaked Recording That Erdogan Wanted Banned Zero Hedge, 27 maart 2014
  212. º Audio Leak Reveals Turkish Intelligence Chief and FM Planning to Attack Own Soil to Start War Vertaald transcript op Goodmorning Turkey.com, 27 maart 2014
  213. º Turkey moves to block YouTube access after 'audio leak' BBC News, 27 maart 2014
  214. º Turkey vows to respond to any attack on Süleyman Shah Tomb Hurriyet Daily News, 23 maart 2014
  215. º Chief advisor to Turkish president denies urgent National Security Council meeting 27 maart 2014
  216. º Turkish authorities shut down YouTube after leaked audio recording Today's Zaman, 27 maart 2014
  217. º Turkish Authorities Confirm Ankara Bomber's Identity ABC news, 23 februari 2016
  218. º Turkse premier Davutoglu stapt op als partijleider na machtsstrijd met Erdogan De Volkskrant, 5 mei 2016
  219. º ‘Erdogan, diploma of aftreden’, De Standaard, geraadpleegd op 16 mei 2016
  220. º Hoge Turkse bevelhebbers opgepakt NOS, 16 juli 2016
  221. º Huilend op de badkamervloer De Telegraaf, 17 juli 2016
  222. º Erdogan had het internet nu heel hard nodig NOS, 16 juli 2016
  223. º Coupplegers halen CNN Turk uit de lucht CNN, 16 juli 2016
  224. º At height of Turkish coup bid, rebel jets had Erdogan's plane in their sights Reuters, 17 juli 2016
  225. º Erdogan wil discussie over doodstraf na mislukte coup AD, 16 juli 2016
  226. º Turkey PM: Attempted coup leaves 265 people dead Al Jazeera, 16 juli 2016
  227. º Turkije-rapporteur: EU moet onderhandelingen met Turkije opschorten Kati Piri op NPO radio 1 in De Ochtend, 4 november 2016
  228. º Belangrijkste pro-Koerdische oppositieleiders opgepakt in Turkije De Redactie, 4 november 2016
  229. º Turkije blokkeert Facebook, Twitter, YouTube en WhatsApp Tweakers.net, 4 november 2016
  230. º Turkey Doubles Down on Censorship With Block on VPNs, Tor Motherboard, 4 november 2016
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Afkeuring_op_Recep_Tayyip_Erdoğan&oldid=218924"