Uitklappen
Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
rel=nofollow

Kretenzisch Grieks

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Kretenzisch Grieks, ook bekend als Kretenzisch dialect (Κρητική Διάλεκτος, Kritiki Dialektos), is een van de Griekse dialecten die gesproken wordt op het eiland Kreta in Griekenland. Dit dialect heeft unieke kenmerken die het onderscheiden van het standaard Grieks (Dimotiki) en andere Griekse dialecten.

Geschiedenis

De oorsprong van het Kretenzisch Grieks gaat terug naar de oudheid, toen Kreta een belangrijk centrum was van de Minoïsche beschaving. Na de val van de Minoïsche beschaving, werd het eiland beïnvloed door verschillende heersers, waaronder de Myceners, Romeinen, Byzantijnen, Arabieren, Venetianen, en Ottomanen. Al deze invloeden hebben bijgedragen aan de unieke linguïstische en culturele kenmerken van het Kretenzisch Grieks. Hedendaags Kretenzisch Grieks stamt vooral af van het Koine Grieks.

Tijdens de Venetiaanse overheersing (1204-1669) bloeide de Kretenzische literatuur op, met als hoogtepunt het epische gedicht Erotokritos van Vitsentzos Kornaros. De Ottomaanse overheersing (1669-1898) had ook een significante invloed op het dialect, hoewel de Griekse taal en cultuur overeind bleven. Sommige onderzoekers stellen dat het Kretenzisch de basis van het moderne Standaardgrieks had kunnen worden, gezien de bloeiende geschiedenis en het literaire succes. Volgens hen werd dit proces in 1669 onderbroken door de Ottomaanse verovering.

Verspreiding

Het Kretenzische dialect wordt gesproken door de meerderheid van de Kretenzische Grieken op het eiland Kreta, maar ook door enkele duizenden Kretenzers die zich in de grote Griekse steden gevestigd hebben, vooral in Athene. Het dialect overleefde ook in de belangrijkste centra van de Griekse diaspora in de Verenigde Staten, Australië en Duitsland.

Ook gebruiken afstammelingen van vele Kretenzische moslims, die het eiland tijdens de 19e en vroege 20e eeuw verlieten, het vandaag nog steeds, zij het zelden. Zij vormen de meerderheid van de bevolking in Ayvalık, voorheen ok bekend als Kydonies (Turkije) en op het eiland Cunda (Moschonisi) als gevolg van de bevolkingsuitwisseling tussen Griekenland en Turkije in 1923. Een andere groep Kretenzische moslims woont in de kuststad al-Hamidiyah, Syrië, en in het naburige Libanon. Als gevolg van de Syrische burgeroorlog verhuisden sommige van deze Kretenzisch sprekende families terug naar Kreta.

Het plaatselijke dialect wordt zelden als schrijftaal gebruikt, maar de Kretenzers zijn gewend om het te gebruiken voor dagelijkse communicatie. Het Kretenzisch verschilt niet veel van andere Griekse dialecten en van het standaard Grieks en is volledig verstaanbaar. Een aantal Kretenzer organisaties probeert hun cultuur en hun dialect te behouden, dat niet met uitsterven bedreigd lijkt.

rel=nofollow
rel=nofollow
 
rel=nofollow