Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Koningsgier
| Koningsgier IUCN-status: Veilig[1] (2009) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Een koningsgier (Sarcoramphus papa). | |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Soort | |||||||||||||
| Sarcoramphus papa Linnaeus, 1758 |
Koningsgier oftewel Sarcoramphus papa is een gier van de Nieuwe Wereld. De roofvogel heeft een lengte van 71 tot 85 cm, een vleugelspanwijdte van 180 tot 200 cm en een gewicht van 3 tot 4,5 kg.
Uiterlijk
De opvallend gekleurde koningsgier is de grootste tropische soort. Zijn krachtige snavel is rood met zwart en bevat een roodgele vlezige kam. De kop is rood, oranje, grijs en zwart. De ogen zijn omgeven door een rode kring. De rest van het lichaam is grijs of grijsbruin van kleur. De variaties in het kleurrijke gezicht tonen leeftijd, status en gezondheid aan soortgenoten. De kale krop, bedoeld om tijdelijk voedsel in op te slaan, speelt een belangrijke rol bij de balts. De vleugels zijn zeer breed en de brede staart is relatief klein. Er bestaat geen verschil in uiterlijk en grootte tussen de twee geslachten bij de koningsgier.
Leefomgeving
De koningsgier leeft in de regenwouden en boomsavannes van het laagland in Midden- en Zuid-Amerika. Ook in bergstreken tot de 1200 m hoogte wordt hij aangetroffen.
Voedsel
De koningsgier is met zijn krachtige snavel in staat allerlei soorten aas te verwerken, waaronder ook dood vee en gestrande vissen. Verder vangt hij ook levende prooi, zoals muizen, kleine vogels en hagedissen.
Leefwijze
Koningsgieren leven in paren of kleine groepen van hooguit vijf individuen. Bij grote karkassen kunnen daarentegen meerdere groepen samenkomen, zodat soms wel vijftig koningsgieren bij elkaar te vinden zijn. Net als de andere soorten is de koningsgier in staat met behulp van zijn reukvermogen aas op te sporen, maar in dichtbeboste gebieden is deze soort toch afhankelijk van de kalkoengieren die nog beter kunnen ruiken. Meestal zit de koningsgier op een uitstekende tak in de boomtoppen of zweeft hij boven het bladerdak boomtoppen op zoek naar een karkas. Tijdens het eten is de koningsgier kwetsbaar voor grote roofdieren zoals jaguars en poema's. De vogel is dan niet in staat snel van de grond los te komen en weg te vliegen door zijn grote lichaam. Door de grote vleugels en lichaam is de koningsgier vrijwel volledig afhankelijk van thermiek om te kunnen vliegen. Alleen bij uiterste noodzaak slaat deze roofvogel met de vleugels om te vliegen.
Voortplanting
Het nest wordt gebouwd in hoge bomen, meestal meer dan twintig meter boven de grond. De paartijd en het broedperiode zijn meestal in het droge seizoen. Na de paring legt het wijfje meestal één ei, dat gebroken wit van kleur is met roestbruine vlekken. Net als andere roofvogels broeden beide geslachten om de beurt en voeden ze het kuiken samen op. Na ongeveer 56 dagen komt het ei uit. Het jong wordt gevoed met voedsel dat uit de krop van de oudervogels opgebraakt wordt. Het kuiken blijft meestal bij de ouders tot het volgende broedseizoen.
Relatie tot andere soorten
In bosgebieden werkt de koningsgier vaak samen met andere gierensoorten, zoals de kalkoengier en de zwarte gier, om aan voedsel te komen.
Vrije mediabestanden over Sarcoramphus papa op Wikimedia Commons
Bronvermelding