KäseStraße Bregenzerwald

De KäseStraße Bregenzerwald (letterlijk "KaasStraat") is een samenwerkingsverband van boeren, melkboeren, ambachtslieden, gastronomen en ondernemingen in het Bregenzerwald in de Oostenrijkse deelstaat Vorarlberg. De leden en partners dragen bij tot het instandhouden van de kleinschalige landbouw en de diversiteit van lokale producten in het Bregenzerwald. De KäseStraße Bregenzerwald heeft inmiddels meer dan 200 leden.

Het beginpunt van de KäseStraße Bregenzerwald is Bregenz, dan loopt ze langs alle dorpen van de Bregenzerwaldstraße L 200 in het Alpiene gebied. De kaasboeren brengen de verse melk mede kabelspoor of auto naar de straat, waar transportwagens de melk meenemen. In de buurt van Hittisau wordt de melk verder verwerkt.

Geschiedenis

De kaasmakerij heeft een lange traditie in het Bregenzerwald. De Kelten brachten de regio voor het eerst in contact met veeteelt en alpiene landbouw. Vanaf 15 v. Chr. occupeerden de Romeinen de regio. Ze gebruikten alpenweiden en oefenden al professionele alpiene kaasmakerij uit. Na de val van het Romeinse Rijk bevolkten in de 5e eeuw de Alemannen het Bregenzerwald. De Romeinen gaven de kennis over kaasmakerij door aan de Alemannen, die veel bos rooiden voor weidegronden, Alpgenossenschaften ("alpcoöperaties") stichtten en Allmenden (gemeenschappelijke weiden) in het leven riepen. In de 9e eeuw werd in het kader van kerkelijke feesten in kaas en reuzel gehandeld. De kloosters namen toen deel aan de kaasmakerij.

Vanaf 1816 is Schwarzenberg het belangrijkste handelsplatform voor kaas in het Bregenzerwald. De vierkante baksteenkaas en een namaak van Zwitse Emmentalerkaas werden met koetsen naar de Donaumonarchie getransporteerd, onder andere naar Italië of Griekenland. De tweede helft van de 19de eeuw was de tijd van de "Kaasgraven": export- en importmonopolisten die melk opkochten en verkaasden, terwijl de boeren in armoede leefden. Om deze armoede te verkleineren, stichtte de sociale hervormer Franz-Michel Felder een vereniging voor kaashandel en een verzekeringsinstelling voor vee. In 1900 werd in Doren een k. u. k. school voor kaasmakerij geopend.

Sinds 1993 vinden in Schwarzenberg jaarlijks op 16 september prijsuitrijkingen plaats. Tot 90 herdershutten strijden mee om voor de beste Bergkäse en Alpkäse te worden bekroond.

Toen Oostenrijk in 1994 tot de Europese Unie toetrad, vreesden verschillende Vorarlbergse organisaties voor een daling van de omzet van kleinschalige boerenbedrijven. Om dit te voorkomen en om de samenwerking tussen Vorarlbergse bedrijven te versterken werd de oprichting van de KäseStraße overwogen. Vanaf 1995 daalden de prijzen voor kaas tot 40% op grond van de EU-lidmaatschap en de opheffing van de marktordening. Enige Vorarlbergse boeren beslisten om hun boerderijen uit te breiden en hun producten ter plekke te verkopen. In 1996 werd uiteindelijk de KäseStraße gesticht om de regionale ontwikkeling te bevorderen. Dankzij het regionale steunprogramma LEADER II van de Europese Unie worden sinds 1997 de economische structuren in het Bregenzerwald verbeterd en gestabiliseerd.

Begin 2004 produceerden in het Bregenzerwald rond 1066 boerderijen met 12 500 koeien over 45 miljoen kilogram melk. Er werd meer dan 4500 ton kaas geproduceerd, vooral de Bregenzerwälder Bergkäse en Alpkäse, Emmentaler, en verse kaas.