Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Justinianus I
| Justinianus I | ||
| Mozaïek van keizer Justinianus I in de San Vitale in Ravenna | ||
| Mozaïek van keizer Justinianus I in de San Vitale in Ravenna | ||
| Periode | 1 augustus 527 – 14 november 565 | |
| Voorganger | Justinus I | |
| Opvolger | Justinus II | |
| Vader | Sabbatius | |
| Moeder | Vigilantia | |
| Dynastie | Justiniaanse dynastie | |
Justinianus I (ca. 482 – 14 november 565), bijgenaamd Justinianus de Grote, was van 527 tot 565 keizer van het Byzantijnse Rijk. Hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste keizers van het Byzantijnse Rijk en speelde een cruciale rol in de codificatie van het Romeinse recht en het herstel van het West-Romeinse Rijk. Zijn bewind wordt vaak beschouwd als een hoogtepunt in de Byzantijnse geschiedenis.
Vroege leven
Justinianus werd geboren als Flavius Petrus Sabbatius Justinianus in Tauresium, een klein plaatsje in de Romeinse provincie Dardania, in het huidige Noord-Macedonië. Hij was van bescheiden afkomst, maar zijn oom Justinus I, die carrière had gemaakt in het leger, werd in 518 keizer. Justinianus werd door zijn oom naar Constantinopel gehaald en kreeg een uitgebreide opleiding. Toen Justinus I keizer werd, werd Justinianus zijn belangrijkste adviseur en mederegent.
Regeringstijd
Codificatie van het Romeinse recht
Een van Justinianus' grootste verwezenlijkingen was de hervorming van het Romeins recht. Hij gaf opdracht tot de samenstelling van het Corpus Iuris Civilis, een verzameling van alle Romeinse wetten en juridische uitspraken. Dit werk, dat in de jaren 529-534 werd voltooid, vormde de basis van het Romeins recht en had een blijvende invloed op het rechtssysteem in Europa en later wereldwijd.
Expansie en herstel van het West-Romeinse Rijk
Justinianus streefde naar het herstellen van het West-Romeinse Rijk, dat in 476 was gevallen. Hij lanceerde militaire campagnes onder leiding van zijn generaals, waaronder Belisarius, om verloren gebieden te heroveren. Justinianus slaagde erin om delen van Italië, Noord-Afrika, en Spanje opnieuw onder Byzantijns gezag te brengen. Hoewel deze heroveringen aanvankelijk succesvol waren, waren ze moeilijk te behouden en uitermate kostbaar.
Religie en kerkpolitiek
Justinianus zag zichzelf als verdediger van de christelijke orthodoxie en probeerde de eenheid van de kerk te bewaren. Hij voerde een strikte godsdienstpolitiek en was actief betrokken bij theologische geschillen. In zijn Codex, officieel rechtsgeldig verklaard op op 7 april 529, bevestigde hij het gezag van de bisschoppen van Rome en Constantinopel (dat waren op dat moment Leo I van Rome en Anthimus van Constantinopel), hoewel hij ook zijn eigen macht boven de kerk stelde. Zijn echtgenote, keizerin Theodora, had aanzienlijke invloed op zijn religieuze beleid en speelde een rol bij de bescherming van monofysitische christenen, die door de orthodoxie werden afgewezen.
De Pest van Justinianus
In 541-542 werd het Byzantijnse Rijk getroffen door een verwoestende pestepidemie, later bekend als de Pest van Justinianus. Deze pandemie, die miljoenen slachtoffers maakte, had een verwoestend effect op de economie en het leger van het rijk en wordt gezien als een van de factoren die de ambities van Justinianus belemmerde.
Culturele bijdragen
Justinianus was een groot mecenas van kunst en architectuur. Een van zijn meest beroemde bouwprojecten was de Hagia Sophia in Constantinopel, die werd voltooid in 537 en lange tijd de grootste kathedraal ter wereld was. Het gebouw is een meesterwerk van de Byzantijnse architectuur en symboliseert de pracht en macht van Justinianus' rijk.
Overlijden en nalatenschap
Justinianus stierf op 14 november 565 op ongeveer 83-jarige leeftijd. Zijn neef Justinus II volgde hem op. Justinianus’ bewind wordt beschouwd als een van de meest invloedrijke perioden in de Byzantijnse geschiedenis. Zijn wetgeving en zijn pogingen om het Romeinse Rijk te herstellen hebben hem een blijvende plaats in de geschiedenis gegeven. Zijn hervormingen op juridisch gebied en zijn bouwprojecten, zoals de Hagia Sophia, beïnvloeden tot op de dag van vandaag de wereldcultuur en het rechtssysteem.
Bronnen
- Procopius, De Bello Persico en De Bello Gothico.
- Evans, James Allan. The Age of Justinian: The Circumstances of Imperial Power. Routledge, 2000.
- Maas, Michael. The Cambridge Companion to the Age of Justinian. Cambridge University Press, 2005.
Zie ook
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Justinian I op Wikimedia Commons.