Johann Gottfried Eichhorn

Johann Gottfried Eichhorn
Geboren	16 oktober 1752, Dörrenzimmern, vorstendom Hohenlohe-Öhringen
Overleden	25 juni 1827, Göttingen
Beroep	Oriëntalist

Johann Gottfried Eichhorn (Dörrenzimmern in Künzelsau in het vorstendom Hohenlohe-Öhringen, 16 oktober 1752 – Göttingen, 25 juni 1827) was een oriëntalist en historicus. Hij wordt tot de supranaturalistische of christelijke rationalisten van zijn tijd gerekend.

Levensloop

Eichhorn werd geboren op 16 oktober 1752 in Dörrenzimmern (nu een deelgemeente van Ingelfingen) als zoon van de lutherse predikant. Hij studeerde in Göttingen, werd in 1774 rector in Ohrdruf in het hertogdom Saksen-Gotha; in 1775 werd hij professor in de oriëntaalse talen en literatuur in Jena en in 1788 in Göttingen, waar hij ook lezingen gaf over de politieke geschiedenis in oude en nieuwe tijd en over de geschiedenis der letterkunde.

In 1783 werd hij staatsraadsman in Weimar. Hij werd in 1813 medebestuurder van de koninklijke Sociëteit der Wetenschappen en in 1819 lid van de ’Geheime Justizrat’ in het koninkrijk Hannover.

Hij overleed op 25 juni 1827. Onder zijn studenten waren de latere oriëntalist Friedrich Wilken, de theoloog Heinrich Ewald en de tibetoloog Sándor Csoma.

Zijn uitvoeringen in het boek Historisch-kritische Einleitung in das Alte Testament (Leipzig 1780-83: drie delen; vierde oplage: Göttingen 1824, vijf delen) en de Einleitung in das Neue Testament (Göttingen 1804-14, drie delen; nieuwe oplage 1820–27, vijf delen) worden beschouwd als het eerste voorbeeld van een literair-historisch, op kennis van de Oudheid en het Morgenland gebaseerde behandeling van documenten in verband met de Bijbel. Toch zijn de ontdekkingen en stellingen waarmee hij toen het beroemdst werd, zoals zijn gewaagde Oerevangelie-hypothese, nu enkel nog van historische waarde. Hij was ook de uitgever van het Repertorium für biblische und morgenländische Literatur (Göttingen 1777–1786, 18 delen) en de Allgemeine Bibliothek der biblischen Literatur (Leipzig 1787–1801, 10 delen).

Zijn zoon, de latere jurist Karl Friedrich Eichhorn, werd in 1781 in Jena geboren.

Werken (selectie)

• Historisch-kritische Einleitung in das Alte Testament, Leipzig 1780-83: drie delen; vierde oplage: Göttingen 1824, vijf delen
• Einleitung in das Neue Testament, Göttingen 1804-14, drie delen; nieuwe oplage 1820–27, vijf delen
• Urgeschichte. (Uitgegeven door Johann Philipp Gabler). Neurenberg (Nürnberg) 1790-93, twee delen.
• Die hebräischen Propheten, Göttingen 1816-20, drie delen.
• Allgemeine Geschichte der Kultur und Literatur des neuern Europa. Göttingen 1796-1799, twee delen; onvoleindigd.
• Übersicht der französischen Revolution, Göttingen 1797, twee delen.
• Literaturgeschichte. Band I, Göttingen 1799; tweede oplage, 1813; Deel II, 1814.
• Geschichte der Litteratur von ihrem Anfang bis auf die neuesten Zeiten, Vandenhoeck und Ruprecht, Göttingen 1805-13, zes delen, deel 1, tweede oplage. 1828, onvoleindigd.
  • Dritter Band, Erste Abtheilung: England, Schottland, Irland, Deutschland. Göttingen 1810 (Tekst).
  • Fünfter Band, Erste Abtheilung: Geschichte der neuern Sprachenkunde. Göttingen 1807 (Tekst).
• Weltgeschichte, Göttingen 1799-1814, vijf delen; derde oplage. 1818-1820.
• Geschichte der drei letzten Jahrhunderte, Göttingen 1803-1806, zes delen; derde oplage. 1817-1818
• Geschichte des 19. Jahrhunderts, Göttingen 1817.

Literatuur

• Eberhard Sehmsdorf, Die Prophetenauslegung bei J. G. Eichorn. Vandenhoeck & Ruprecht, 1971, ISBN 3-525-53543-0.
• (de) Carl Gustav Adolf Siegfried: Johann Gottfried Eichhorn, Johann Gottfried (In: Allgemeine Deutsche Biographie) Duncker & Humblot, te Leipzig 1877, deel 5, p. 731-737.
• (de) Galling, Kurt: Eichhorn, Johann Gottfried (In: Neue Deutsche Biographie (NDB)) Duncker & Humblot, te Berlijn 1959, deel 4, p. 393. .

• (de) Friedrich Wilhelm Bautz: EICHHORN, Johann Gottfried. In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Deel 1, Hamm 1975, kol. 1477-1478 (verkorte actuele versie),  (gearchiveerde versie^(?)(vertaal via: ))

Weblinks

• (de) Martin Mulzer, Johann Gottfried Eichhorn(vertaal via: ). In: Michaela Bauks, Klaus Koenen (Uitg.): Das wissenschaftliche Bibellexikon im Internet (WiBiLex), Stuttgart 2006 ff.