Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Jeroen Brouwers

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Jeroen Godfried Maria Brouwers (Batavia, 30 april 1940) is een Nederlandse journalist, schrijver en essayist.

Levensloop

Jeroen Brouwers is het vierde kind van Jacques Theodorus Maria Brouwers (1903-1964) en Henriëtte Elisabeth Maria van Maaren (1908-1981). Later werd nog een broertje geboren. Zijn vader werkte als boekhouder bij een architectenbureau.

Na de Japanse invasie begin 1942 en de capitulatie van het KNIL werd zijn vader overgebracht naar een krijgsgevangenkamp in de buurt van Tokio. Brouwers belandde met zijn grootmoeder Elisabeth Henrica Pos (1885-1945), zijn moeder en zus eerst in het Jappenkamp Kramat. Na een paar maanden werden ze overgeplaatst naar het Jappenkamp Tjideng, in een buitenwijk van Batavia. Zijn grootouders hebben de Jappenkampen niet overleefd. Hij schreef in 1981 over deze Japanse bezetting van Indonesië een boek Bezonken rood, vertaald in 1988 in het Engels als Sunken Red[1]. Zijn jeugd in Indonesië speelt ook een rol in zijn romans Het verzonkene en De zondvloed. Deze drie romans zijn later in één band uitgebracht.

Na de oorlog werd het gezin herenigd en verhuisde naar Balikpapan (Borneo, het huidige Kalimantan).

Mevrouw Brouwers repatrieerde in 1947 met haar kinderen per schip naar Nederland. In 1948 kwam ook Brouwers' vader naar Nederland.

Tot 1950 woonde Brouwers thuis bij zijn ouders. Van zijn tiende tot zijn zestiende werd hij in diverse rooms-katholieke pensionaten in onder andere Limburg ondergebracht. De reden was dat hij een onhandelbaar kind zou zijn dat na de vrijheid van Indië niet kon wennen aan het Hollandse keurslijf. Ook deze internaats- en kostschoolervaringen bij onder andere Jongenspensionaat 'St. Maria Ter Engelen' Bleijerheide van de broeders Franciscanen in Bleijerheide verwerkte hij in zijn werk, zoals in zijn roman Het Hout (2014), waarvoor hij de ECI Literatuurprijs ontving.

Zijn ouders waren inmiddels verhuisd naar Delft. Daar haalde Jeroen Brouwers in 1955 het MULO-diploma.

Na enkele maanden te hebben gewerkt bij een bank op de afdeling effecten vervulde hij van 1958-1961 de militaire dienst. Hij zwaaide af als kwartiermeester der Speciale Diensten: Marine Inlichtingen Dienst (MARID). Na zijn dienstplicht ging hij in 1961 in Nijmegen als leerling-journalist werken bij het krantenconcern De Gelderlander. Hij maakte tevens deel uit van de redactie van het soldatenblad Salvo.

In 1962 werd hij aangenomen bij de Geïllustreerde Pers in Amsterdam. Hij werd lid van de redactie van het blad Romance (later Avenue). Van 1964 tot 1976 werkte Brouwers in Brussel als redactie-secretaris en later als (hoofd)redacteur bij de Uitgeverij Manteau. Van 1968 tot 1971 woonde hij met zijn eerste vrouw Nel Berns en twee zoons Daan Leonard (1965-2006) en Pepijn (1968) in Vossem. In 1970 heeft hij een verhouding met de tien jaar jongere Anne Walravens. De zelfmoord van Anne in 1973 is een sleutelmoment in het werk en leven van Brouwers. In Huize Krekelbos te Rijmenam (Bonheiden) schrijft hij zijn oermanuscript, waaruit hij later vele romans haalt. Dit oermanuscript is later uitgekomen als In het midden van de reis door mijn leven.

Na onenigheid met directeur Julien Weverbergh nam Brouwers ontslag bij Uitgeverij Manteau. Hij ging zich geheel aan het schrijven wijden. Na een periode in Warnsveld (bij Zutphen) betrok hij huize Louwhoek in Exel, in de buurt van Lochem. In 1980 werd zijn dochter Anne geboren.

In 1991 vestigde Brouwers zich op een woonboot in Uitgeest. In augustus 1993 verhuisde hij naar Zutendaal in Belgisch-Limburg. Deze woning had hij reeds in 1990 aangekocht. Het huis lag echter in een natuurgebied en werd als zodanig niet als een verblijfadres erkend, waardoor Brouwers officieel nog steeds in Maastricht gedomicilieerd was. Op 8 april 2011 heeft de rechtbank in Tongeren uitspraak gedaan dat Brouwers vier jaar de tijd heeft om de woning te slopen.[2] Sinds 2017 woont hij in Lanaken.[3]

Brouwers werd in 1992 opgenomen in de Orde van de Vlaamse Leeuw, en is sinds 1993 Ridder in de Belgische Kroonorde.

In 2007 kende de Taalunie aan Brouwers de Prijs der Nederlandse Letteren toe. Hij accepteerde eerst de prijs, maar weigerde deze later, omdat het bijbehorende geldbedrag van 16.000 euro volgens hem niet in overeenstemming was met het prestige van de prijs. Zo leverde alleen een debuutprijs bijvoorbeeld al 15.000 euro op, terwijl de Prijs der Nederlandse Letteren een oeuvreprijs is.[4][5] In dezelfde maand nam Brouwers de Tzumprijs voor de beste literaire zin van 2007 in ontvangst, waaraan een geldbedrag van 52 euro was verbonden. Ook ontving hij in 2007 de cultuurprijs van de gemeente Zutendaal, waaraan geen geldbedrag was verbonden. In 1993 kreeg hij voor zijn hele oeuvre de Constantijn Huygens-prijs , toen 10.000 gulden waard en in november 2015 voor zijn roman Het hout de ECI Literatuurprijs groot 50.000 euro. Van Het hout verscheen in 2018 een toneelbewerking.

In 2018 werd aan hem door de Radboud Universiteit Nijmegen een eredoctoraat toegekend.[6]

Bibliografie

  • 1961 - Edith Piaf. Lyrische straatmus (biografie)
  • 1963 - Van rondeel tot chanson (AO reeks)
  • 1964 - Couperus. 1863-1963 (AO reeks)
  • 1964 - Het mes op de keel (verhalen)
  • 1967 - Joris Ockeloen en het wachten (roman)
  • 1968 - De toteltuin. Gevallen van de sfinx (verhalen)
  • 1969 - Groetjes uit Brussel (autobiografie)
  • 1973 - Zonder trommels en trompetten (novelle)
  • 1975 - Zachtjes knetteren de letteren. Een eeuw Nederlandse literatuurgeschiedenis in anekdoten (bloemlezing)
  • 1977 - Zonsopgangen boven zee (roman)
  • 1977 - Klein leed (verhalen)
  • 1978 - Mijn Vlaamse jaren (verhalen, herinneringen, pamfletten, dagboekfragmenten, brieven) (autobiografie)
  • 1979 - De nieuwe Revisor (pamflet)
  • 1979 - Kladboek (essays)
  • 1979 - Het verzonkene (roman)
  • 1980 - Kladboek 2. De bierkaai (essays)
  • 1980 - Zonder onderschriften (toneel)
  • 1981 - Bezonken rood (roman)
  • 1981 - Et in Arcadia ego (verhaal)
  • 1982 - De spoken van Godfried Bomans (essay)
  • 1982 - Alleen voor Vlamingen (essays)
  • 1982 - Es ergo sum (essay)
  • 1983 - Verhalen en levensberichten (verhalen)
  • 1983 - De laatste deur over zelfmoord van schrijvers in het Nederlandstalige gebied (essay)
  • 1984 - Winterlicht (roman)
  • 1985 - De levende stilte van Stig Dagerman (essay)
  • 1986 - Hélène Swarth: haar huwelijk met Frits Lapidoth, 1894-1910 (essay)
  • 1986 - De sprong (novelle)
  • 1986 - Hij is reeds aan de overzijde (necrologieënbloemlezing)
  • 1987 - Miniatuur van wanhoop (autobiografie)
  • 1987 - Kroniek van een karakter. Deel 1 (1976-1981) 'De Achterhoek' (brieven)
  • 1987 - Kroniek van een karakter. Deel 2 (1982-1986) 'De oude Faust' (brieven)
  • 1987 - De schemerlamp van Hélène Swarth (essay)
  • 1988 - Sire, er zijn geen Belgen (Boekenweekessay)
  • 1988 - De zondvloed (roman)
  • 1989 - Het tuurtouw, Ter herinnering aan Geert van Oorschot. (essay)
  • 1989 - De versierde dood (essays)
  • 1990 - Zomervlucht (roman)
  • 1991 - Kladboek 3. Het vliegenboek (essays)
  • 1993 - Het is niets (essay)
  • 1993 - Twee verwoeste levens. De levensloop en de dubbelzelfmoord van Elize Baart (1854-1879) en Bastiaan Korteweg (1849-1879) (essay)
  • 1993 - De vervulling gevolgd door De kleine dood (monoloog)
  • 1993 - Naakt in verblindend licht. essay over Daniël Robberechts
  • 1994 - Steeds dezelfde zon (4 mei-lezing, Dodenherdenking, Nieuwe Kerk Amsterdam)
  • 1994 - Kladboek 4. Het circus der eenzaamheid (essays)
  • 1994 - Vlaamse leeuwen (essays)
  • 1995 - Adolf & Eva & de Dood (essays)
  • 1995 - Oefeningen in nergens bij horen. De schrijver en filosoof Jean Améry 1912-1978 (essay)
  • 1996 - Het aardigste volk ter wereld: Willem Frederik Hermans in Brussel. Bijdrage aan zijn biografie
  • 1996 - De vervulling (verhalen)
  • 1996 - Kilometer(s) (essay)
  • 1996 - Feuilletons (proefnummer Feuilletons)
  • 1996 - Feuilletons (Extra Edietzie)
  • 1997 - In memoriam patris (autobiografie)
  • 1997 - Satans potlood (Feuilletons)
  • 1998 - Co-auteur van De Republiek der Nederlanden. Pleidooien voor het afschaffen van de monarchie.[7][8]
  • 1998 - Alles is iets (dagboekbladen en brieven) (Feuilletons)
  • 1998 - De verliefden, hommage aan Fernand Victor Toussaint van Boelaere, 50 jaar na overlijden (verhalen)
  • 1998 - Een beroemde naamgenoot (essays)
  • 1998 - Terug thuis, verhalen, leerervaringen, voetnoten (Feuilletons)
  • 1998 - De zondvloed, uitgegumde fragmenten (verhalen)
  • 1999 - Al dat papier (autobiografie)
  • 1999 - De zwarte zon, essays over zelfmoord en literatuur in de 20e eeuw
  • 2000 - Geheime kamers (roman)
  • 2000 - Op de Middelburgse kermis (verhalen)
  • 2000 - Utopia (essays)
  • 2001 - Papieren levens (Feuilletons 6)
  • 2001 - Zachtjes knetteren de letteren. Literaire anekdoten - herziene en uitgebreide editie (bloemlezing)
  • 2001 - Palingen (verhalen)
  • 2001 - Wie begrijpt ooit wat? (essays)
  • 2003 - Het leven, de dood (verhalen)
  • 2004 - Stoffer en blik (autobiografie)
  • 2005 - De schemer daalt (Feuilletons 7)
  • 2005 - Warme herfst (verhalen)
  • 2006 - In het midden van de reis door mijn leven (Oerboek)
  • 2007 - De stilte bestaat uit zoveel antwoorden (briefwisseling met Gerrit Komrij)
  • 2007 - Datumloze dagen (roman)
  • 2008 - Liefste in de verte (verhalen)
  • 2009 - Sisyphus' bakens. Vloekschrift. (Feuilletons 8)
  • 2009 - Een nieuw Requiem (toneeltekst, met tekeningen van Roger Raveel en een cd van I Solisti del Vento)
  • 2010 - Hamerstukken - Alle polemieken en korzeligheden
  • 2010 - De Indiëromans, bundeling van de romans Het verzonkene, Bezonken rood en De zondvloed
  • 2011 - Gezichten, gestalten (literaire portretten)
  • 2011 - De jaargetijden, bundeling van de verhalen en romans Voorjaarsmoeheid, Zomervlucht, Warme herfst en Winterlicht
  • 2011 - Bittere bloemen (roman)
  • 2011 - BDE: bijna-doodervaring (toneeltekst)
  • 2012 - Restletsels (Feuilletons 9)
  • 2013 - Onnoemelijk geluk (verhalen)
  • 2014 - Het hout (roman)
  • 2014 - Correspondentie 1980-1986 (briefwisseling met Gerrit Komrij)
  • 2017 - De laatste deur. twee delen. Geheel herziene vijfde druk van de eerste druk van 1983 en met een supplementdeel
  • 2018 - De Zondvloed jubileumeditie (roman)
  • 2018 - Laatste plicht, terugdenken aan Hans Roest (Feuilletons 10)
  • 2018 - Feuilletons, een selectie uit tien afleveringen (Feuilleton)
  • 2019 - Verguld met deze cappa (Dankwoord bij aanvaarding Eredoctoraat)

Werken vertaald door Jeroen Brouwers

     boeken
  • 1978 - Gottfried August Bürger: Wonderbare reizen te land en ter zee, veldtochten en vrolijke avonturen van de Baron von Münchhausen
  • 1979 - Robert Walser: Fritz Kocher z'n opstellen
  • 1980 - Robert Walser: De kuise nacht
  • 1981 - Robert Walser: Jakob von Gunten
  • 1981 - Kurt Tucholsky: Plaatjesboek voor verliefden
  • 1981 - Kurt Tucholsky: Rheinsberg. Een liefdesverhaal.
  • 1987 - Robert Walser: De bediende
     hoorspelen

Prijzen

Boeken over Jeroen Brouwers

Er zijn meerdere boeken verschenen die het leven en de werken van Jeroen Brouwers behandelen.

  • 1980: De valse revisor: Henk Spaan, IJsbrand Stoker, Vic van de Reijt, Reinjan Mulder, Nico Scheepmaker, Piet Grijs en Bob Polak tegen Jeroen Brouwers
  • 1982: Themanummer "Jeroen Brouwers". BZZLLETIN 98, september 1982
  • 1982: Jeroen Brouwers, door Rob Schouten
  • 1982: Tegendraadse schoonheid: over het werk van Jeroen Brouwers, door Jaap Goedegebuure
  • 1982: Jeroen Brouwers, door Johan J Diepstraten; Phil Muysson; Jeroen Brouwers
  • 1982: Wie is aangetast zal niet genezen. Aanvullingen bij een profiel van Jeroen Brouwers: Ons Erfdeel jaargang 25, door Wam de Moor[12]
  • 1983: De Brouwers-feestrede, door Theodor Holman
  • 1985: De literaire wereld van Jeroen Brouwers, door Johan Diepstraten
  • 1987: Een laatste groet: in memoriam Martin van Amerongen, Hugo Brandt Corstius, Jeroen Brouwers, ... Ivo de Wijs, door Maarten 't Hart
  • 1987: Over Jeroen Brouwers kritische motieven: beschouwingen over het werk van Jeroen Brouwers, door Hans Dütting
  • 1988: Het symfonion van Jeroen Brouwers: Bij de voltooiing van de romantrilogie Het verzonkene, Bezonken rood en De zondvloed, door Koos Hageraats
  • 1989: Jan Campertprijzen 1989: Anton Koolhaas, Miriam van Hee, Jeroen Brouwers, Ienne Biemans, door Wam de Moor; Harry Bekkering
  • 1994: Jeroen Brouwers' De zondvloed: de schrijver en zijn schrijverschap: beeld in het muzikale spiegelbeeld, door Karel Verhoeven
  • 1995: Met andere woorden: interviews met Graa Boomsma, Jeroen Brouwers, Hugo Claus door Jacob Moerman; Graa Boomsma
  • 2000: Brouwers In Brussel, 1964-1976 door Gwennie Debergh.
  • 2005: Jeroen Brouwers: het verhaal van een oeuvre, door Johan Vandenbroucke (2015 geactualiseerde tweede druk )
  • 2010: Jeroen Brouwers 70 jaar. De Parelduiker 1-2

Trivia

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
Noten
rel=nofollow
rel=nofollow
 
rel=nofollow