Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Ideologie

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Ideologe)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Politieke ideologieën
Dit artikel is een deel van

de reeks over politiek

Ideologie
Anarchisme
Christendemocratie
Communisme
Communitarisme
Conservatisme
Fascisme
Feminisme
Geoisme
Islamisme
Liberalisme
Libertarisme
Nationalisme
Pan-nationalisme
Nationaalsocialisme
Sociaaldemocratie
Sociaalliberalisme
Socialisme
Dorp:......

Onder ideologie verstaat men een systematisch geheel van concepten, in het bijzonder over het menselijk leven of de cultuur. Daarnaast refereert het ook aan een wijze van of de inhoud van het denken, kenmerkend voor een individu, groep of cultuur, en het geheel van beweringen, theorieën en doelstellingen dat een socio-politiek programma constitueert.

Het begrip werd gelanceerd door de Franse verlichtings-filosoof Antoine Destutt de Tracy, die er de wetenschap der ideeën mee bedoelde.

Definitie

Een ideologie heeft drie indelingen, een descriptieve of analytische (1), prescriptieve of normatieve(2) en een operationele(3).

  • (1): Het beschrijft (onderscheidend) de huidige situatie (of een bepaalde kennis).
  • (2): Er wordt een toekomstige / te verwezenlijken situatie omschreven (of de gronden van een bepaalde kennis).
  • (3): Dit beschrijft hoe men van 1 naar 2 moet gaan (of de wetenschap van een bepaalde kennis en de gronden tezamen).

Ideologieën kunnen algemeen van aard zijn, maar zich ook specifiek toespitsen op een bepaald aspect van de samenleving, zoals de politiek (bijvoorbeeld imperialisme of globalisme) of het economisch stelsel (bijvoorbeeld het kapitalisme).

Randbegrippen

Afgeleide begrippen

Een persoon die als de grondlegger en/of de verdediger van een ideologie geldt wordt een ideoloog genoemd.

Spiegelbegrippen

Men stelt mensen die sterk een ideologie aanhangen en daar erg principieel/beginselvast in zijn (zie: fundamentalisme) vaak tegenover pragmatische mensen. Desondanks zou men het pragmatisme ook als een, weliswaar beperkte, ideologie kunnen beschouwen. Er ontstaat dus een lineair continuüm : Beginselvast, pragmatisch.

Zie ook