Identificatiesyndroom

Identificatiesyndromen oftewel DMS vormen een groep aan agnosie en wanen verwante verschijnselen die optreden bij psychische of neurologische aandoeningen. De afkorting DMS komt van het Engelse delusional misidentification syndrome. De gemeenschappelijke factor van deze syndromen is dat iemand een persoon, dier, voorwerp of plaats wel waarneemt en herkent, maar over de identiteit ervan in verwarring raakt (misidentificatie).

Hoewel er specialisten zijn die deze syndromen als varianten van elkaar beschouwen, worden vaak de volgende vier typen onderscheiden:

• Syndroom van Capgras: de overtuiging dat (meestal) een echtgenoot/echtgenote of familielid is vervangen door een identieke bedrieger.
• Frégoli-syndroom: de overtuiging dat verschillende mensen dezelfde persoon in vermomming zijn.
• Intermetamorfosesyndroom: de overtuiging dat bekenden in de omgeving hun identiteit ruilen, maar hetzelfde uiterlijk houden.
• Subjectieve dubbelganger: de overtuiging dat er een dubbelganger van de persoon zelf is die een zelfstandig bestaan leidt.

De term identificatiesyndroom of identificatiestoornis wordt ook gebruikt in gevallen waarin iemand zich zo sterk met een andere persoon identificeert dat hij die persoonlijkheid als het ware overneemt. Een voorbeeld is het Prins Bernhard-identificatiesyndroom, dat rond het overlijden van Prins Bernhard om zich heen greep. In hoeverre hier sprake is van een echte waan is niet eenvoudig te bepalen, omdat de patiënt doorgaans beseft dat zijn gedrag niet strookt met de realiteit. Ook in het Jeruzalem-syndroom komen gevallen van overmatige identificatie voor.

Vergelijkbare verschijnselen kunnen zich ook voordoen met voorwerpen, bijvoorbeeld bij reduplicatieve paramnesie.