Huwelijk en seksualiteit in de islam

Rechtsgeldigheid

Een moslimhuwelijk (islamitisch huwelijk) heeft net als een kerkelijk huwelijk zonder burgerlijk huwelijk geen rechtsgeldigheid voor de Nederlandse of Belgische wet. Een islamitisch huwelijk kan ook zeer eenvoudig worden ontbonden door drie keer de intentie tot scheiden hardop uit te spreken. Volgens het islamitisch gewoonterecht is echter wel eerst een beproeving van een verzoening tussen de partners vereist.

Zowel in Nederland als in België bepaalt de wetgeving sinds de napoleontische tijd dat geen religieus (kerkelijk of anderszins) huwelijk voltrokken mag worden zonder een voorafgaand burgerlijk huwelijk: Geen godsdienstige plechtigheden zullen mogen plaats hebben, voordat de partijen aan de bedienaar van de eredienst zullen hebben doen blijken, dat het huwelijk ten overstaan van de ambtenaar van de burgerlijke stand is voltrokken. In Nederland is deze bepaling opgenomen in het Burgerlijk Wetboek (boek 1 artikel 68); in België bepaalt de grondwet dit.

Een onduidelijke situatie kan zich voordoen bij huwelijk van naar Nederland of België gemigreerde moslims, onder meer omtrent de vraag of een huwelijk bestaat (bij een voorgenomen echtscheiding kan het voorkomen dat een van de partners dat bestaan betwist) en ook omtrent de vraag of iemand ongehuwd dan wel gehuwd is. In islamitische landen kan men eerst een religieus ingezegend huwelijk sluiten en het eventueel (veel) later door de burgerlijke overheid doen inschrijven, terwijl in Nederland een eventuele kerkelijke inzegening doorgaans plaatsvindt op dezelfde dag als het wettelijk huwelijk voor de burgerlijke autoriteiten: een bron van misverstanden indien bij een verklaring van ongehuwd-zijn niet wordt aangegeven welk van beide vormen van huwelijk bedoeld wordt.

In de islam zijn vele stromingen. De beschrijving in dit artikel wordt wellicht niet in elke stroming of elk land op dezelfde manier of even strikt nageleefd.

Verloving

Wanneer men wilt trouwen vraagt de man aan de wali om haar hand. De wali is de voogd van de vrouw, hij is een volwassen moslimman en gezond van geest. De wali is in de eerste plaats de vader van de vrouw, of anders de opa, zoon, kleinzoon, broer, oom van vaders kant, verdere familie van vaders kant, een vooraanstaand persoon in de moslimgemeenschap (vaak de imam van de moskee). Bij bekeerlingen is het dus vaak de imam. Het is verplicht die volgorde aan te houden. De wali mag het voogdijschap overdragen. Het is de primaire taak van de wali om vooraf uit te zoeken of de betreffende man geschikt is voor haar. Een vrouw mag nooit tegen haar zin in uitgehuwelijkt worden. Zonder wali is het huwelijk ongeldig.

Na de verloving mogen andere mannen de vrouw niet meer ten huwelijk vragen, tenzij de verloving wordt afgebroken. Voor het huwelijk en dus ook tijdens de verloving mag men geen geslachtsgemeenschap hebben.

Het islamitisch huwelijk is een schriftelijk contract, het aanbieden en accepteren tussen de wali en de bruidegom in het bijzijn van minimaal twee getuigen. De twee getuigen dienen betrouwbare, serieus praktiserende volwassen moslimmannen te zijn. In het contract mag men voorwaarden neerzetten, zolang ze niet tegen de sharia ingaan. De vrouw mag in het contract laten zetten dat hij geen tweede vrouw neemt. Wanneer de vrouw nooit eerder getrouwd is moeten de vrouw en wali toestemming geven. Wanneer de vrouw een weduwe of gescheiden is weegt de mening van de vrouw zwaarder dan die van de wali.

Een moslim mag met een christelijke of joodse vrouw trouwen, mits zij een vrome vrouw is. Een moslima mag niet met een christelijke, joodse of ongelovige man trouwen.

Rechten en plichten

Het is de taak van de man om voor de vrouw te zorgen. Hij moet haar onderhouden en passend onderdak bieden, zij mag werken maar het moet niet. Hij dient zijn vrouw te kleden en voeden zoals hij zichzelf kleedt en voedt. De man heeft recht op intimiteit met zijn vrouw en zijn vrouw mag nooit zonder legitieme reden de geslachtsgemeenschap weigeren. Geslachtsgemeenschap is tijdens de menstruatie niet toegestaan.

Polygaam huwelijk

Volgens de sharia is polygynie toegelaten. Volgens de Qor'an mag een man tot vier echtgenotes tegelijk hebben. De man moet de echtgenotes gelijkwaardig behandelen en evenveel aandacht geven. Hij moet bij de imam aantonen dat hij ze kan onderhouden. Voor hij nog een vrouw huwt, moet hij zijn vrouw(en) toestemming hiervoor vragen. Wanneer een man vreest dat hij niet aan deze voorwaarden zou voldoen, is het hem niet toegelaten om meer dan een echtgenote te hebben.

In Europa is bij de eerste vrouw vaak sprake van een wettelijk alsook een islamitisch huwelijk. In het geval van een tweede, derde en vierde vrouw is er geen wettelijk huwelijk mogelijk; er is dan alleen een islamitisch huwelijk; daarnaast kan men een samenlevingscontract afsluiten zodat men volgens de Nederlandse wet wel bepaalde rechten heeft.

Bronnen

• http://bekeerlingen.nl/de-islam/huwelijk/de-wali-(voogd).html
• http://bekeerlingen.nl/de-islam/huwelijk/huwelijkscontract-en-voltrekking.html
• http://al-yaqeen.nl

Literatuur

• AboeBakr Djaber El Djezeïri Het huwelijk in de Islam, uitg. Project Dien, Leiden (div. uitg.: 2000, 2002, 2005)

Aan dit artikel is nog veel plaats voor verbetering of uitbreiding. Mogelijk ontbreekt nog veel informatie in het artikel, ontbreken bronvermeldingen of is het moeilijk verifieerbaar. Ook kan mogelijk de spelling, het taalgebruik, de schrijfstijl en de toon worden verbeterd, of is het niet in overeenstemming met andere conventies van Wikisage.
Je bent uitgenodigd om deze pagina te helpen verbeteren. — Meer informatie