Huis Rijswijk

Huis Rijswijck, of Rieswieck is een voormalige havezathe dat staat in het dorp Groessen. Om het huis ligt een gracht, het huis ligt iets verhoogd. Huis Rijswijk is een rijksmonument.

Bouwgeschiedenis

Het oudste deel van het huis was oorspronkelijk een losstaande veertiende eeuwse donjon die van de buitenkant gemeten 7,35 meter lang en 6,50 meter breed was. Drie muren van deze woontoren waren 115 cm dik en een vierde muur waarin de trap naar de bovenverdieping leidde zelfs 170 cm dik. Van de bovenverdieping waren de muren iets lichter uitgevoerd waarvan 3 muren in dikte variërend van 75 tot 110 cm en de 4e muur, waarin de trap was verwerkt die toegang gaf naar de omloop, bleek 170 cm dik. De hele toren was afgedekt met een tentdak en omloop en bezat aan de buitenkant kantelen en boogfriesen. Lichtspleten in de muren zorgde voor daglicht in het woongedeelte.

Een volgende bouwfase was de aanbouw van een woonvleugel, het gedeelte dat nu de voorzijde van het huis is. Naar schatting was dit gedeelte laat vijftiende eeuws en had drie woonlagen. Het oorspronkelijke tentdak op de donjon moet bij deze verbouwing zijn veranderd in een schilddak.

Eind zestiende eeuw werd ter verbetering van het woongenot, een vleugel aan de donjon gebouwd. Dit gedeelte is er haaks opgezet en later met een verdieping verhoogd. Het pand was toen te vergelijken met de tekening van Jan de Beijer uit 1742. Ook de plattegrond, uit de Ambtsatlas van de Liemers van 1735, geeft deze contouren weer.

Bij het huis staat een schuur die dateert uit het begin van de twintigste eeuw de bouwstijl is beïnvloed door de Duits-Romaanse architectuur. Deze bouwstijl is te herkennen aan het getrapte fries als beëindiging van de topgevel. De schuur met rechthoekige plattegrond bestaat uit één bouwlaag en wordt afgesloten door een zadeldak met niet oorspronkelijke golfplaten. In de zijgevels bevinden zich regelmatig verdeelde, segment boogvormige, gietijzeren, staande stalramen met zesruits roedenverdeling. De ramen worden aan de bovenzijde afgesloten door een segmentboogvormige rollaag en aan de onderzijde door een bakstenen lekdorpel. In de topgevel bevindt zich links op de begane grond een dubbele houten geklampte segmentboogvormige inrijdeur met rechts daarvan respectievelijk een dichtgemetselde enkele deur, een zesruits stalraam, een dichtgemetselde dubbele deur met uiterst rechts een enkele houten geklampte segmentboogvormige deur. In de geveltop bevinden zich drie rondvensters met roedenverdeling. Binnen in de schuur is een gebintconstructie aanwezig, die op de begane grond is vervangen door een staalconstructie.

Naamgeving

De naam Huis Rijswijck is mogelijk te dateren doordat door sommige historici Rijswijk wordt gezien als een verbastering van Rijnswijk. Het ontstaan van ‘wijk’ namen wordt over het algemeen in de vroege (tot hoge) middeleeuwen geplaatst.