Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Hotel Gooiland
Amrâth Grand Hotel & Theater Gooiland is een hotel- en theatercomplex in Hilversum. Het is in 1934-1935 ontworpen door de Nederlandse architect Jan Duiker en werd voltooid onder Bernard Bijvoet. Gooiland is een voorbeeld van het Nieuwe Bouwen en is sinds 1987 Rijksmonument.
Het complex ligt op een perceel van bijna 4 vierkante kilometer op de hoek van de Emmastraat en de Luytgardeweg in Hilversum. Door de Nieuwe Zakelijkheid stijl van het Gooiland complex vormt het een contrast met de 19e eeuwse neogotische Sint-Vituskerk aan de andere kant van de Emmastraat.
Geschiedenis
De jaren '30 - Ontwerp en bouw
Het initiatief voor het Gooiland complex werd in de jaren dertig genomen. De Amsterdamse elite die in de jaren twintig en dertig buiten de stad in Het Gooi was gaan wonen miste daar de cultuur en het uitgaansleven van de stad. Zij kwamen er niet meer aan toe om ’s avonds even terug te reizen naar Amsterdam. Er was dus vraag naar een bruisend uitgaanscentrum in het Gooi.
Architect Jan Duiker kreeg in 1934 van de familie Buurke opdracht om een hotel annex schouwburg te ontwerpen. Nadat hij het schetsontwerp in de stijl van de Nieuwe Zakelijkheid had voltooid overleed hij echter. Zijn voormalige partner Bijvoet keerde terug uit Parijs en sloot samen met de weduwe Duiker het contract voor de bouw. Het gebouw werd voltooid onder leiding van Bijvoet en architect Gerrit Tuijnman (1895-1994). Constructeur was Jan Gerko Wiebenga. Eind juli 1936 werd het gebouw geopend.
Duiker zag gebouwen als machines en het Grand Hotel & Theater Gooiland was een "cultuur/uitgaans/gastvrijheids-machine", met veel licht en openheid, ruimten die in elkaar overlopen, lichte kleuren en licht natuursteen. Kenmerkend waren verder de vele grote slanke stalen ramen met dun profiel, de ronde vormen, onder andere in de plafonds van Grand Café en schouwburg, en het glazen Duikertorentje bij de achteringang van de schouwburg met details in roodkoper.
1975-1993 - Gemeentelijk cultuurcentrum
In 1975 kocht de gemeente Hilversum het gebouw van Heineken, die het van de oorspronkelijke exploitant, de familie Buurke, had overgenomen. Eind jaren tachtig begon een restauratie en verbouwing tot cultuurcentrum onder leiding van Koen van Velsen en Van der Klooster. Op de bovenste verdieping kwam een muziekschool en een kunstuitleen. Om de restauratie te bekostigen verkocht de gemeente Hilversum het schilderij Compositie met twee lijnen van Mondriaan[1].
Van Velsen en van der Klooster hadden een stijl die contrastreerde met de glamour van Duiker. Ze brachten onder meer verzinkte deuren aan in het hoteldeel. De verzinkte trappen op het terras van het hotel zijn een restant van hun verbouwing. De verbouwing werd gestaakt toen de kosten alsnog te hoog werden. Het pand werd in juni 1993 via een openbare verkoop verkocht aan G. van Eijl, de huidige eigenaar.
1993-1998 - De eerste renovatie
Ten tijde van de aankoop in 1993 verkeerde het pand in erbarmelijke staat. Het gebouw had een verbouwd en een niet-verbouwd gedeelte met als afscheiding een houten bouwschot midden op de trap. Het Grand Café was een donker zwart hol zonder plafond. De bovenverdiepingen van het gebouw deden inmiddels dienst als kantoorruimten, maar de oude structuur van de hotelkamers was nog aanwezig.
De eigenaar kwam met het idee om de oorspronkelijke functie terug te brengen en er weer een hotel te vestigen. Aan de verbouwing die dit mogelijk maakte werd in 1994 begonnen. Architect Van Hoogevest (bekend van onder andere de restauratie van het Raadhuis van Hilversum) had de supervisie over deze renovatie. De huurders van het complex zorgden voor hun eigen verbouwing en hadden elk hun eigen interieurinrichters. Op 18 mei 1995 werd het hotel in het Gooiland complex geopend.
1998-heden - Nog meer renovaties
Als huurder van het theater heeft de gemeente in 1998, wederom onder leiding van Van Hoogevest, een grootschalige renovatie van het theater uitgevoerd. De foyer werd in de oorspronkelijke kleuren geschilderd en het zilveren plafond en de spiegelwand werden hersteld. Sinds 2003 is de gemeente Hilversum geen huurder meer van het complex.
Na het vertrek van de huurders van het hotel in 2006 werd het hele complex - Grand Café, theater en hotel - verder gerenoveerd. Het werd geschilderd en voorzien van een nieuwe cv-installatie, nieuwe toiletgroepen en nieuwe tapijten. Ook werd de grote Schouwburgzaal met 750 zitplaatsen aangepast aan de Arbo-wet.[2]
Jong Monument
Sinds 1987 staat het Gooiland complex als Jong Monument op de lijst van Rijksmonumenten. Het geniet daardoor monumentale bescherming. Naast het exterieur zijn ook interieurelementen beschermd, waaronder een klok, koperen lampen, en de trap.
Bibliografie
In nummer 6 jaargang XXII (januari 1972) van het architectuurtijdschrift Forum wordt het oorspronkelijk ontwerp van Jan Duiker met plattegronden, aanzichten, doorsneden en foto's uitvoerig gedocumenteerd (p. 96 t/m 107).
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|