Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Hollands (schaakopening)
De Hollandse verdediging is een schaakopening die ontstaat na de beginzetten 1. d2-d4 f7-f5.[1] Zetverwisselingen, zoals 1. d2-d4 e7-e6 2. c2-c4 f7-f5, of via 1. c2-c4 van wit, komen regelmatig voor. Door het opspelen van de f-pion begint zwart meteen een strijd om de controle van het centrum. Net als het Siciliaans (1. e2-e4 c7-c5) leidt het Hollands tot a-symmetrisch spel waarbij beide partijen attent moeten voortzetten om voldoende greep op het spel te houden. In tegenstelling tot in het Siciliaans heeft het Hollands echter in aanvang een gesloten karakter. Het witte spel is meestal gericht op het doorzetten van e2(-e3)-e4, wat de stelling alsnog opent. Dat kan ook meteen, maar dan als gambiet.
In de schaakliteratuur wordt het Hollands voor het eerst aanbevolen door de uit de Elzas afkomstige maar in Den Haag wonende Elias Stein.[2]
De Hollandse verdediging werd met name in de eerste helft van de 20e eeuw regelmatig gespeeld. Bekende spelers die met zwart deze opening wel kozen zijn Paul Morphy, Alexander Aljechin en Bent Larsen. In de match om het wereldkampioenschap Michail Botvinnik en David Bronstein in 1951 was de opening bij beide spelers een favoriete keuze. Het Hollands komt men sindsdien in de toernooipraktijk niettemin weinig meer tegen.
Varianten
In de Hollandse verdediging zijn vooral drie duidelijk verschillende opbouwen van zwart te onderscheiden:
- de 'stonewall', waarbij zwart met ...d7-d5 een blokkade opwerpt;
- het Iljin-Genevsky-systeem, waarbij zwart op ...e7-e5 aanstuurt;
- het Leningrader systeem, waarbij zwart de koningsloper fianchetteert.
Wit speelt doorgaans de eigen koningsloper naar g2, om de opmars van de e-pion voor te bereiden. Het paard ter koningszijde gaat soms naar h3 om de loper het zicht op e4 niet te ontnemen. Andere mogelijkheden voor wit zijn het spelen van de dameloper naar g5 en het Staunton-gambiet, genoemd naar de Engelse meester Howard Staunton, waarbij with met 2. e2-e4 door het offeren van de e-pion tracht een sterk initiatief te verkrijgen.
In de classificatie van de Encyclopaedia of Chess Openings loopt het Hollands van A80 tot en met A99.
Hollands | 1.d4 f5 |
---|---|
A80 | 1.d4 f5 |
A81 | 1.d4 f5 2.g3 |
A82 | 1.d4 f5 2.e4 (Staunton-gambiet) |
A83 | 1.d4 f5 2.e4 fxe4 3.Pc3 Pf6 4.Lg5 (Staunton-gambiet) |
A84 | 1.d4 f5 2.c4 |
A85 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.Pc3 (Rubinstein) |
A86 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 |
A87 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.Pf3 (Leningrader) |
A88 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 c6 (Leningrader) |
A89 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 Pc6 (Leningrader) |
A90 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 |
A91 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 |
A92 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 |
A93 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d5 7.b3 (Botvinnik) |
A94 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d5 7.b3 c6 8.La3 (Stonewall) |
A95 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d5 7.Pc3 c6 (Stonewall) |
A96 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 |
A97 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 De8 (Ilyin-Genevsky) |
A98 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 De8 8.Dc2 (Ilyin-Genevsky) |
A99 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 De8 8.b3 (Ilyin-Genevsky) |
Referenties: |
|