Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Henk Wildenburg
| Henk Wildenburg | ||
| Volledige naam | Hendrikus Wilhelmus Johannes Antonius Wildenburg | |
| Geboren | 21 oktober 1914, Arnhem | |
| Overleden | 1996 | |
| Land | Nederland | |
Hendrikus Wilhelmus Johannes Antonius (Henk) Wildenburg (Arnhem, 21 oktober 1914 – 1996) was een Nederlandse verzetsstrijder.
Levensloop
Wildenburg groeide op in een Rooms-katholiek gezin. In 1925 verhuisde familie naar Ede. Wildenburg was later werkzaam bij de ENKA in en gaf leiding aan de Rooms-katholieke scoutinggroep Tarcisius in zijn woonplaats.
Tweede Wereldoorlog
Na de Duitse inval in mei 1940 keerde Wildenburg zich al vroeg in de oorlog tegen de Duitsers. Toen zijn Engelse Enfield-motor werd gevorderd door de Duitsers was deze opeens "verdwenen".[1] Ook was hij betrokken bij een zogeheten pilotenroute. Bij de Edese verzetsman Dirk Wildeboer zat de Engelse piloot Guy Onran ondergedoken. Wildenburg nam hem mee naar het station zodat deze zijn reis kon vervolgen om weer veilig terug te keren naar Engeland.[2] Later volgden meer piloten.[3]
Op 15 mei 1942 werden alle Nederlandse officieren die in de meidagen van 1940 in dienst waren geweest samen geroepen op een vijftal locaties in het land. Een jaar eerder was er een gelijksoortige controle geweest, waarna de militairen weer huiswaarts konden keren. Ditmaal was er dus weinig argwaan. Wildenburg was er van op de hoogte dat de Duitsers extra transportwagons hadden klaar staan en vermoedde dat de militairen ditmaal niet huiswaarts zouden keren. Hij slaagde er in op de dag zelf een aantal militairen te waarschuwen die op weg waren naar de kazerne, zodat deze konden ontkomen.[4]
Samen met onder andere Piet Rombout hield Wildenburg zich bezig met het in kaart brengen van Duitse troepenbewegingen, met als doel deze informatie aan de geallieerden door te geven.[5]
Tijdens de oorlog zaten er meerdere joden ondergedoken bij Wildenburg en zijn vrouw Elisabeth aan de Korenbloemlaan in Ede. Een van hen, Ester Aronson, overleed in november 1944 als gevolg van ziekte. Wildenburg zorgde ervoor dat zij werd begraven in een massagraf voor slachtoffers van een bombardement in september 1944. Na de oorlog werd Aronson herbegraven.[6] Na Wildenburgs arrestatie bleef zijn vrouw onderdak bieden aan joden.
Aan het begin van de Slag om Arnhem nam het Edese verzet vijf Nederlandse SS-ers gevangen die gedeserteerd waren. Zij werden vastgehouden in een schaapskooi in de buurt van Lunteren. Het idee was dat de SS-ers binnen een aantal dagen aan de geallieerden konden worden overgedragen. De Slag om Arnhem ging echter verloren en de schaapskooi was nodig voor de opvang van Britse parachutisten die in de omgeving rondzwierven. De leiding van de Binnenlandse Strijdkrachten, waarvan Wildenburg deel uitmaakte, besloot de SS-ers te executeren. Een van de SS-ers was van rooms-katholieke afkomst. Wildenburg smeekte de plaatselijke pastoor of deze wilde meekomen om hem de biecht af te nemen en het laatste sacrament toe te dienen, maar deze wilde niets weten van de executie.[7]
Wildenburg werd op 3 december 1944 aangehouden op de boerderij De Wester Wetering. Daar zaten een aantal verzetsmensen, onder wie Abraham du Bois, ondergedoken. Via De Wormshoef, het regionale hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst in Lunteren, kwam hij terecht in Kamp Amersfoort. Wildenburg bleef tot het einde van de oorlog in Amersfoort.
Na de oorlog
Na de oorlog werd hij nooit meer de oude. Zo bleef hij slaapproblemen houden en was tot niet heel veel in staat.[8] In de jaren zestig verliet Wildenburg de Tarcisius-scoutinggroep, omdat hij zich niet kon vinden in het openbare, in plaats van rooms-katholieke, karakter van de groep.[9] In maart 1985 ontvingen Wildenburg en zijn vrouw uit handen van het Israëlitische holocaustherdenkingscentrum Yad Vashem de eretitel Rechtvaardige onder de Volkeren. In april 2017 werd bekend dat er een Henk Wildenburglaan komt in de nieuw te bouwen verzetsheldenbuurt op het voormalige kazernecomplex Ede-Oost.[10]
Bronnen, noten en/of referenties
|
