Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
George Soros
George Soros, geboren als György Schwartz (Boedapest, 12 augustus 1930), is een Hongaars-Amerikaans zakenman en publicist van Joods-Hongaarse afkomst.
Hij verwierf een enorm vermogen met beursspeculaties, geld dat hij is gaan gebruiken voor het realiseren van zijn filosofische en politieke idealen. Soros is goed voor zo’n 24,9 miljard dollar. Op de lijst van Forbes van rijkste mensen ter wereld bezette hij daarmee in 2016 de 23e plek.
Levensloop
Jeugd
Soros werd geboren als zoon van de Esperanto-auteur Tivadar Soros. Hij groeide op met de kunsttaal, zodat gezegd kan worden dat hij een van de weinige Esperanto-moedertaalsprekers is. De familienaam Schwartz werd door zijn vader in 1936 verhongaarst.
Wetende dat er tijdene de nazibezetting van Boedapest problemen in het verschiet lagen voor de Joden, besloot de vader van George Soros zijn familie op te splitsen. Hij kocht valse papieren en kocht een ambtenaar om om zijn 14-jarige zoon als zijn christelijke petekind te erkennen. George Soros moest samen met zijn nieuwe peetvader op ronde om goederen in beslag te nemen van andere Joden die naar de vernietigingskampen werden gebracht.
Zaken
In 1956 vestigde Soros zich in de Verenigde Staten, waar hij werk vond als beleggingsanalist en arbitrage-handelaar. Vanaf 1967 leidde hij offshore funds voor Arnhold & S. Bleichroeder; na 1973 beheerde hij eigen fondsen. Bekend is zijn Quantum Fund, formeel gevestigd op Curaçao.
Soros kwam in het nieuws toen hij in 1992 op ongekende schaal speculeerde tegen het overgewaardeerde Britse pond. Op Zwarte Woensdag (16 september 1992) werd de Britse regering gedwongen de munt te devalueren. Soros maakte hierbij meer dan 1 miljard dollar winst.[1]
Speculanten als Soros worden vaak beschouwd als onzichtbare financiële grootheden met een gevaarlijk grote macht. Ten tijde van de Aziëcrisis van 1997 werd hij door de Maleisische premier Mahathir Mohammed persoonlijk verantwoordelijk gesteld voor de problemen in de regio.[2] In hoeverre dat terecht was is onduidelijk, maar Soros heeft in zijn boek The Alchemy of Finance (1988) zelf ook gewezen op het gevaar dat ontwikkelingslanden gedestabiliseerd worden door grootschalige speculatie.
Soros maakt van zijn manier van zakendoen geen geheim, maar is van mening dat zijn handelen als financier niet altijd in overeenstemming hoeft te zijn met zijn politieke opvattingen.[bron?] Hij lijkt ook weleens de grens van het wettelijk toelaatbare te zoeken. In 2005 werd hij in Frankrijk veroordeeld tot een boete van 2,8 miljoen dollar wegens handel met voorkennis in aandelen van de bank Société Générale.
Kredietcrisis
In november 2008 moesten Soros en enkele andere hedgefund-managers voor het Amerikaanse Congres verschijnen voor een ondervraging over hun rol in de kredietcrisis. Soros gaf toe dat hedgefunds medeverantwoordelijk waren voor de bubble in de financiële markten. Maar instanties als de Federal Reserve en regulators lieten het gebeuren, aldus Soros. Hij pleitte voor meer regulering. Het ongebreidelde vrijemarkt-kapitalisme ligt aan de wortels van de crisis, meent Soros. In 2007 verdiende hij 2,9 miljard dollar.[3] Nadat hij Bitcoin herhaaldelijk als ’zeepbel’ had omschreven, gaf Soros begin april 2018 toe zich voor te bereiden op een investering in cryptogeld.[4]
Politiek
Soros gebruikt zijn vele miljarden dollars voor het ondersteunen van doelen die vaak een politieke keuze inhouden. Dat begon in 1979 met beurzen voor zwarte demonstranten die wilden studeren aan de Universiteit van Kaapstad. In de nadagen van het Sovjetcommunisme steunde hij organisaties als Solidarność en Charta 77.
Na de val van het communisme bleef hij via zijn Open Society Institute (opgericht in 1993) de ontwikkeling van de democratie in Oost-Europa, Zuid-Afrika en elders stimuleren. Tot zijn initiatieven behoren een programma om bibliothecarissen op te leiden en de oprichting van de Central European University in Boedapest. Hij ondersteunt verder Transparency International, dat zich inzet voor de bestrijding van corruptie, en Millennium Promise dat probeert de armoede in Afrika te verminderen.
Hoewel Soros zich eerder niet in de Amerikaanse politiek wou mengen, steunde hij in 2004 de presidentskandidatuur van John Kerry. Sindsdien steunde hij ook verschillende andere projecten die ingaan tegen het Republikeinse beleid. Zo subsidieert hij initiatieven om de wapenwetgeving te verscherpen[bron?] en het drugsprobleem op een alternatieve manier aan te pakken.[5] Hij pleit ook voor maatregelen om de invloed van geldschieters (zoals hijzelf) op de politiek te verminderen.[6]
Tijdens de vluchtelingencrisis pompte Soros veel geld in het ondersteunen van de vluchtelingenstroom.
"Soros Leaks"
In augustus 2016 plaatsten hackers correspondentie, rapporten en gedetailleerde financiële informatie over door de Open Society Foundations gesponsorde projecten online, de zogenaamde Soros Leaks, waaruit o.a. de mate waarin Soros Palestijnse burgerrechtenbewegingen financiert en probeerde verkiezingen en referenda te beïnvloeden naar voren kwam. Het was altijd al bekend dat Soros een filantroop is die meerdere pro-EU-, pro-democratie- en anti-discriminatiebewegingen financiert, alleen de exacte cijfers waren nog niet bekend.[7][8] De publicatie leidde tot ophef en kritiek onder met name pro-Israël-activisten, Eurosceptici en samenzweringstheoretici.[9] Op de website die de documenten publiceerde werd Soros neergezet als een "vampier" die "marionetten" en "slaven" zou bespelen die "het bloed van miljoenen en miljoenen mensen vergieten om hem nóg rijker te maken dan hij al is".[10]
Hongaarse universiteit
In april 2017 bekrachtigde het Hongaarse Parlement een wet die buitenlandse universiteiten verbiedt, wanneer die geen vestiging hebben in hun land van oorsprong. Door die wet kan de Central European University, door Soros opgericht via zijn Open Societies Foundation, verboden worden. De universiteit doceert vooral sociaal-politieke vakken, en heeft enkel een campus in Boedapest. Tegenstanders van de wet spreken van een aanslag op het vrije onderwijs, maar de regering beschuldigt Soros van politieke inmenging.[11][12]
Referenties
- º Mallaby, Sebastian, More Money Than God, Penguin, 2010, p. 167. ISBN 978-1-59420-255-1.
- º "Mahathir’s dark side", The Daily Telegraph, October 24, 2003.
- º Soros faces Congress over hedge funds’ role in meltdown, Telegraph, 17 november 2008
- º George Soros to start trading cryptocurrencies after saying Bitcoin was a ’bubble’ during 2018 price crash
- º George Soros: Why I Support Legal Marijuana, The Wall Street Journal, 26 oktober 2010
- º George Soros: The Capitalist Threat, The Atlantic, februari 1997
- º 'Russische hackers' lekken bestanden van miljardair George Soros, De Morgen, 15 augustus 2016
- º Soros Leaks: zeker 4,9 miljoen euro naar Nederlandse organisaties, NOS.nl, 15 augustus 2016
- º George Soros criticised by pro-Israel groups as conspiracy theorists seize on Open Society Foundations leak, The Independent, 16 augustus 2016
- º Hacked Soros e-mails reveal plans to fight Israel's 'racist' policies, Jerusalem Post, 15 augustus 2016
- º Roeland Termote. Duizenden Hongaren op de bres voor bedreigde universiteit van Soros. nrc.nl (3 april 2017) Geraadpleegd op 8 juli 2017
- º Hongarije verbiedt buitenlandse universiteit van miljardair George Soros. knack.be (10 april 2017) Geraadpleegd op 8 juli 2017