Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Franciszek Karpiński
Franciszek Karpiński (Holoskov, Ukraina 4 oktober 1741 - Chorowszczyzna nabij Wołkowysk, Wit-Rusland 16 september 1825) - Poolse dichter uit het tijdperk van de Verlichting, dagboekschrijver, toneelschrijver, vertaler, journalist, moralist, auteur en belangrijkste vertegenwoordiger van de sentimentele trend in de Poolse poëzie.[1]Schrijver de Laura i Filion
Biografie
Karpiński was de zoon van Andrzej, de manager in Hołoskov (behorend tot de familie Potocki), en Rozalia Karpiński. De moeder kwam uit de familie Spendowski (volgens het verslag van de dichter uit 1798). Na het voltooien van zijn basisstudies ging hij naar het jezuïetencollege in Stanisławów. Het was een school met grote tradities. Het werd opgericht in 1669 vanaf de oprichting van de oprichter van de stad, Jędrzej Potocki. In 1718 kwam het in handen van de jezuïeten die het tot een zeer hoog niveau brachten. Hier volgde hij een tweejarige cursus retoriek en filosofie.[2]
Na zijn afstuderen aan het gymnasium, studeerde hij aan de Nationale Ivan Franko-universiteit van Lviv om een doctoraat in de filosofie en liberale wetenschappen en een bachelor in de theologie te behalen. De aartsbisschop van Lviv, Sierakowski, die bij het examen aanwezig was, haalde hem tevergeefs over tot de geestelijkheid. Karpiński kreeg anderhalf jaar onderwijs in Wenen, waar hij zijn kennis van vreemde talen verbeterde en naar lezingen van uitstekende natuuronderzoekers luisterde. Na een zorgvuldige opleiding te hebben genoten, begon hij les te geven aan magnatenhoven.[2]
In de jaren 1785–1818 verbleef hij aan het Branicki-hof in Białystok, waar hij devotionele liederen schreef (als de ochtend aanbreekt, al onze dagelijkse zaken, is God geboren en anderen). Ze klonken voor het eerst in de oude parochiekerk en werden gepubliceerd in het klooster van Fr. Basilians in Supraśl in 1792.
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Franciszek Karpiński op Wikimedia Commons.
Bronnen, noten en/of referenties
|
Hulp genealogie en geschiedenis (Nederland) • Deepl vertaler • Schrijfassistent VRT • ChatGPT (Opgepast! Altijd verifiëren!) • Claude.ai (Opgepast! Altijd verifiëren!) • Copilot (Opgepast! Altijd verifiëren!) • tekst herschrijven met scribbr.io •