Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Terugkoppeling
Terugkoppeling of feedback is een proces waarbij de uitkomst (output) van een bewerking (process) wordt teruggevoerd (feedback) aan de invoer.
Er wordt van terugkoppeling of feedback gesproken wanneer data na verwerking opnieuw wordt aangeboden ter vergelijking of verwerking.
Soorten
- Meekoppeling of positieve feedback heeft de neiging om de uitkomst (output) van het proces te verhogen.
- Tegenkoppeling of negatieve feedback heeft de neiging om de uitkomst (output) van het proces te verminderen.
Toepassingen
Geluidsweergave
Bij geluidsweergave spreekt men van audio feedback wanneer het versterkte signaal door een microfoon opnieuw wordt opgepikt. Dit geeft het welbekende rondzingen (soms ook wel abusievelijk Mexicaanse hond genoemd) dat de meeste mensen kennen als een hoogfrequent geluid dat het trommelvlies tergt (ook bekend als Larseneffect). Feedback komt echter in alle frequentiegebieden voor. In lage frequentiegebieden is het hoorbaar als een soort gerommel uit de luidsprekers. Gitaristen kunnen feedback die optreedt via de elementen van hun instrument bewust toepassen om hun spel te verrijken, maar het kan ook zeer hinderlijk zijn. Er bestaat specifieke apparatuur om feedback tegen te gaan. De meest gebruikte bestrijdingswijze is echter het met een equalizer verzwakken van de frequenties waarin feedback optreedt. Deze verzwakking moet 3dB (of meer) zijn omdat bij elke keer dat de lus voltooid wordt het feedbackgeluid met 3dB versterkt wordt.[feit?] De feedbackdestroyer is een specifiek apparaat dat feedback zelfstandig opspoort en dempt. Gezien de kostprijs van dit apparaat wordt het minder gebruikt dan de equalizer.
Meet- en regeltechniek
In de meet- en regeltechniek wordt de zgn. feedbacklus gebruikt om processen te beheersen. Zo wordt bij een servomotor de stand van de motor teruggekoppeld en vergeleken met het stuursignaal om vast te stellen of de te bereiken stand daadwerkelijk bereikt is.
Centrifugaalregelaar
Een centrifugaalregelaar is een apparaat dat de snelheid van een machine regelt. Dit is een voorbeeld van een negatieve terugkoppeling.
Bio-Feedback als therapie
Bio-Feedback wil zeggen dat men lichamelijke reacties waarvan men zich doorgaans niet bewust is kenbaar maakt. Gespannenheid en stress gaan bijvoorbeeld vaak samen met een verhoogde spierspanning of hartslag. Met speciale apparatuur kan men deze activiteit omzetten in bepaalde signalen (bijvoorbeeld een toon die in hoogte varieert) die aan een patiënt worden aangeboden. Daardoor wordt het makkelijker deze activiteit te controleren, bijvoorbeeld met als doel het activatieniveau te verlagen en daardoor mogelijk de psychische klachten te verlichten.
Persoonlijke relaties
In persoonlijke relaties wordt wel gesproken van terugkoppeling als de ene persoon van de andere een kritische reactie krijgt op zijn of haar functioneren. Dit kan volgens vaste regels gebeuren, zodat het niet kwetsend zal zijn, zie feedbackregels.
Onderwijs
Doordat de leerkracht aan de leerling feedback geeft over het geleverde werk, wordt deze actief betrokken bij het eigen leerproces.
Biologie
In de fysiologie kennen we veel hormonale feedbacklussen. De vorming van hypofysehormonen wordt over het algemeen geremd door de hormonen die ze induceren. Daardoor treden niet zo snel extremen op. In het opgroeiende embryo kan ook positieve terugkoppeling van hormonen optreden, waardoor ontwikkelingen worden uitvergroot. Een ander voorbeeld van positieve terugkoppeling is de ovulatie waar de follikel die de meeste receptoren heeft voor oestrogenen ook snel meer receptoren kan maken. Daardoor zal slechts de 'winnende' follikel uiteindelijk ovuleren.
Muziek
In de popmuziek maken veel gitaristen gebruik van versterkerfeedback. Jimi Hendrix was een pionier in deze techniek. Ook de Japanse psychedelic Noise rock-band Les Rallizes Denudes gebruikt erg veel feedback en distortion.