Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Essay:Griekenland, de Euro en de crisis
Toen ik van het plan hoorde om Griekenland tot de eurozone toe te laten treden omdat het land zich hiervoor gekwalificeerd had viel ik bijna van mijn stoel van verbazing. Het land van obers, keuterboertjes, ambachtslieden en prutswinkeltjes in de euro! Het land wat werkelijk haast alles importeert, bijna niets produceert, inefficiënt is, zichzelf niet eens als europa ziet. (Παμε ευρωπη zeggen de Grieken als zij naar een ander Europees land afreizen.) Een failliet land wat nauwelijks iets exporteert in de euro? Onbegrijpelijk.
Griekenland was namelijk al failliet toen het land in de euro kwam. In alle valutaeenheden had Griekenland schulden, in yens, in Zwitserse franken, in dollars, in marken, overal en werkelijk overal had het land geld geleend. Geld wat het land, nooit, nooit terug zou kunnen betalen. De staatsschuld was toen al onhoudbaar.
De aanloop
Griekenland kwam totaal berooid uit de tweede wereldoorlog. Het land zat helemaal aan de grond en er was geen enkel toekomstperspectief. Miljoenen Grieken zijn in de jaren daarna geëmigreerd naar Amerika, Australië en later naar Noord-Europa. Uiteindelijk woonde er meer Grieken buiten Griekenland dan in Griekenland zelf. En toen kwam het kolonelsregiem aan de macht wat hoopvol begon. Er werd veel in de infrastructuur geïnvesteerd en in het toerisme. Het elektriciteitsnet werd sterk uitgebreid en wegen werden aangelegd. Tot het mis ging en het regiem bergafwaarts ging. Na het verdwijnen van de kolonels volgde een tijd van optimisme. De Grieken hadden veel sympathie in de wereld verworven en konden daardoor makkelijk geld lenen. Over terugbetalen werd niet gesproken. De gaatjes werden dichtgestopt met een hoge inflatie en rentetarieven van soms wel 30% per jaar. En toen kwam de zege van de Euro.
De oplossing
Het was snel beklonken. Griekenland voldeed op geen manier aan de toelatingseisen die gesteld waren aan het meedoen met de euro. Tot kort voor de toetreding was de drachme een zachte munteenheid die nauwelijks tot niet was in te wisselen tegen harde valuta. De oplossing hiervoor werd met goedkeuring van de EU gevonden in een wisseltruc. Amerikaanse zakenbaken (Goldman-Sachs) namen de Griekse schuldpapieren (in allerlei valuta) over en ruilde deze om voor schuldpapier in euro's. En toen kon het grote euro-pokerspel beginnen wat wel in een ramp moest eindigen. Grieken konden hierna immers zonder enige controle onbeperkt lenen tegen ongekend lage rentes, lager dan de inflatie. Bedenk hierbij dat Griekenland eigenlijk al aan de grond zat op dat moment.
En dat hebben ze gedaan. Lenen. De corrupte Griekse politici wisten er wel raad mee. Zakken werden gevuld, krankzinnig dure projecten zoals de olympische spelen werden georganiseerd, veel te hoge salarissen werden aan ambtenaren betaald, kortom, het geld klotste tegen de kade en de bomen groeide tot de hemel. De prijzen van onroerend goed explodeerde. Europa werd zoet gehouden met vervalste cijfers die een groei van 7% jaar op jaar aangaven. De bevolking werd tevreden gehouden met krankzinnige loonstijgingen en onbeperkte leenmogelijkheden. Niemand betaalde een cent belasting. Artsen en advocaten gaven aan de belasting op dat zij het minimumloon verdiende, nergens werden bonnetjes gegeven, alles werd contant afgerekend. EU subsidies werden niet geïnvesteerd in het land maar verkwist. De aantrekkingskracht op mensen uit de voormalige oostbloklanden was enorm. Werknemers die vervolgens meestal zwart, zonder papieren, gingen werken in Griekenland. Totdat......
Giorgios Papakonstandinou in oktober 2009 benoemd werd tot minister van Financiën in de regering-Papandreou. Hij trof een janboel op het ministerie aan en een totaal lege staatskas. Geen mens wilde nog geld aan Griekenland lenen en de Eurocrisis was geboren.
De ramp
Wel eens opgevallen dat bij een kernramp nooit wordt gemeld in het nieuws dat er een meltdown heeft plaats gevonden? Ook als die wel terdege heeft plaats gevonden achteraf? In Griekenland vond er een zuivere financiële meltdown plaats. Als een Amerikaanse zakenbank die instort al de hele financieel wereld op zijn kop kan zetten is makkelijk na te gaan wat er gebeurd als een heel land binnen de eurozone om zou vallen. Dus moest Griekenland tegen elke prijs in de eurozone gehouden worden, hoewel een vertrek uiteindelijk voor het land een zege was geweest. Anders waren de zakenbanken in Amerika en Europa door de vele derivaten in omloop zijnde omgevallen. Om maar niet te spreken van de Griekse banken die ook vol met Griekse staatsstukken zaten en die toch al failliet waren. Goede raad was duur op dat moment. Heel erg duur. En uiteindelijk onbetaalbaar. Onder invloed van Duitsland werd het plan gesmeed, de euro moest tegen elke prijs gered worden. Letterlijk tegen elke prijs.
De grote leugen
Om te beginnen moest er geld komen, heel, heel veel geld. Besloten werd de schuld van de crisis volledig bij de Grieken te leggen, hoewel Europa en de banken minstens net zo schuldig waren aan de ontstane situatie. De belastingbetaler uit het noorden, die de sof uiteindelijk kon betalen, werd wijs te gemaakt dat elke cent terug zou komen, wat natuurlijk quatsch was. Hun zuurverdiende belastingcentjes zijn uiteindelijk regelrecht in het zwarte gat verdwenen die de immorele zakenbanken gecreëerd hadden en waarmee zij hun zakken hadden gevuld. Verder werden de Grieken uitgewrongen als een citroen met als motto, hoe harder je knijpt, hoe meer sap je krijgt. Duidelijk is dat Griekenland gewoon opgeofferd is voor de redding van de Euro en eigenlijk vanaf het begin kansloos was. Het land zou door gekozen beleid immers vernietigd worden wat dan ook gebeurd is.
De gevolgen voor Griekenland
De gevolgen waren desastreus voor Griekenland. Premier Giorgos Papandreou stelde voor een referendum onder de Griekse bevolking te houden over de plannen van het IMF en de EU maar werd onder druk van de EU vervangen door de ex-bankier Loukas Papadimos. Besloten werd Griekenland te saneren en binnen de Euro te devalueren. Maar wel met een hele aparte devaluatie, de inkomens daalde dramatisch maar de prijzen en schulden bleven nagenoeg gelijk. Ook werd de belastingdruk fors opgevoerd en inning ervan voortvarend ter hand genomen. De failliete Griekse banken werden voorzien van nieuw kapitaal maar de kredietvoorziening aan de bedrijven werd nagenoeg stopt gezet en binnen de overheid volgde massaontslagen. Deze zeer giftige cocktail heeft zijn uitwerking op de Griekse samenleving niet gemist. Zelfs in principe gezonde ondernemingen gingen uiteindelijk failliet.
Heel veel Grieken verloren alles en alles. De zelfmoordcijfers vlogen omhoog en in heel Griekenland braken rellen uit. Door een vreemde kronkel in de Griekse kieswet waardoor de winnend partij zestig bonuszetels krijgt was het mogelijk nipt een pro-Europese regering te vormen met Pasok en ND (Nea Dimokratia). Austerity werd het toverwoord. Maar ondertussen ontwrichte de Griekse maatschappij verder en verder, mede doordat er nauwelijks sociale voorzieningen in Griekenland zijn waardoor tot voor kort redelijk welvarende Grieken in bittere armoede vervielen. Medische voorzieningen werden afgebroken, de belastingdruk werd verzwaard en tot overmaat van ramp had en heeft Griekenland, mede door de geologische ligging en het slechte vreemdelingenbeleid uit het verleden, een enorm en onbeheersbaar vreemdelingenprobleem. De voedingsbodem voor de fasistische Gouden Dageraad was gelegd. En voor het extreem linkse SYRIZA.
En dan die arme Grieken. Die hadden geen idee wat ze gebeurde of wat ze fout hadden gedaan. Plotsklaps waren die leuke, gezellige Grieken die wij van onze vakanties kende verwoorden tot luie, diefachtige lieden die heel Europa in het verderf gestort hadden. En dat terwijl zij zich zo positief hadden opgesteld tegenover die aardig, soms wat brommerige oom EU uit Brussel die hun ongekende welvaart had gebracht en hen had verlost van hun zachte, feitelijk waardeloze drachme. De media in Griekenland staan immers onder controle van de overheid dus zij wisten van niets. Het land was in shock.
De complottheorie was al snel geboren in het in zichzelf gekeerde Griekenland. Alles en alles was de schuld van: De Amerikanen (de Amerikaanse zakenbanken), de Duitsers, en de Joden (Grootkapitaal,Goldmann-Sachs). En wie de moeite heeft genomen het stuk hierboven te lezen zal moeten toegeven dat voor deze theorie met wat moeite best wat te zeggen is. En laten dit nu net een deel van de kernpunten van de Gouden Dageraad te zijn.
Bovendien waren de straten van de grote steden letterlijk gevuld met de inmiddels werkeloze buitenlanders en vluchtelingen die geen kant meer op konden waardoor prostitutie, misdaad en AIDS weelderig konden tieren. En dat terwijl de Grieken hun handen meer dan vol aan zichzelf hadden en hebben.
Epiloog 1, goodbye to Athens
Hoe paradoxaal het ook klinkt, het fragile economische herstel wat nu optreedt in Griekenland zal de Griekse gifbeker, die europa handig dacht weg te moffelen uiteindelijk weer volledig op de tafel van Europa terugzetten. En Europa zal hem dit maal leeg moeten drinken tot op de bodem en verder. Want in deze (licht) positieve economische cijfers is immers de onhoudbare staatsschuld van bijna 180% van het BNP en de rente daarover niet meegerekend (december 2014). Een staatsschuld die alleen maar groter is geworden sinds het uitbreken van de eurocrisis maar ook gedeeltelijk bij de ECB is terechtgekomen door allerlei opkoopprogamma's. Een schuld die de Grieken nooit zullen, kunnen en willen terugbetalen. Een schuld die de toekomstige Griekse leiders niet als hun schuld zullen zien maar als een Europees probleem. Bovendien, het is volslagen onduidelijk of het vermeende herstel doorzet.
Griekenland heeft namelijk één keer eerder een positieve handelsbalans gehad in de recente geschiedenis, namelijk tijdens de tweede wereldoorlog omdat ze een grote partij sinaasappelen aan Duitsland hadden weten te slijten maar de economie in zo een belabberde staat was dat Griekenland niets meer importeerde. Verder is het herstel volledig is toe te schrijven aan het aantrekkende toerisme wat overigens slechts15% van het BNP uitmaakt. Een substantieel aantal van de bezoekers komt uit Rusland en het is zeer de vraag of de Russen met de dalende roebel terugkomen. Verder heeft de West-Europese bevolking steeds minder te besteden wat ongetwijfeld ook zijn neerslag op het toerisme zal hebben. Ook is de Griekse landbouw behoorlijk getroffen door de importbeperkingen van Rusland. En, last but not least, de cijfers zijn berekend door Elstat. Het Griekse statistische bureau wat jarenlang vervalste cijfers aan de EU heeft doorgegeven.
Voor de Grieken is er ondertussen niets veranderd. Nog steeds zijn vele huishoudens afgesneden van het elektriciteitsnet door het onzalige plan de onroerend goed belasting in de elektriciteitsrekening op te nemen die Grieken simpelweg niet kunnen betalen. Dertig procent van de Grieken heeft geen ziektekostenverzekering en kunnen vaak niet de vijf euro betalen die de gratis klinieken vragen voor minimale hulp. De jeugdwerkeloosheid is vijftig procent en de gewone werkeloosheid vijfentwintig procent. Farmaceutisch bedrijven weigeren aan Griekenland te leveren omdat de rekeningen jaren lang niet zijn betaald door de Griekse overheid waardoor o.a. kanker- en suikerziekte patiënten geen medicijnen krijgen. Het is artsen verboden illegalen te behandelen, terwijl zij vaak al maanden geen salaris meer hebben ontvangen. Ondertussen paradeert de Gouden Dageraad door de straten als orderdienst, vaak onder het oog van de politie. Zij controleren paspoorten, mishandelen buitenlanders, delen voedsel uit aan arme Grieken en helpen ouderen. Vaak zijn het politieagenten en militairen in hun vrije tijd.
Toch kraait Antonis Samaras victorie in de ND krant Kathimerini. The prospects for the future of the Greek economy will skyrocket while interest rates will fall. En waarom? Is hier enige reden of aanleiding voor? Ja. Deze man: Alexis Tsipras. Is er verder enige reden of aanleiding voor deze optimistische woorden? Nee, het is namelijk een klinkklare leugen die Samaras verteld die werkelijk nergens op gebaseerd is.
Alexis Tsipras. Na de burgeroorlog van 1946 tot 1949 heeft links Griekenland zich nooit weten te organiseren. Ook niet in de vorm het radicaal-linkse SYRIZA wat een samengeraapt zooitje is van anarchisten, communisten, krakers, anti-globalisten, milieu-activisten en ander ongerief. Maar deze beweging heeft wel de nachtmerrie van de pro-Europa lobby voortgebracht in de vorm van de charismatige en populaire Tsipras die zijn partij heeft opgewerkt tot de grootste partij van Griekenland in de peilingen wat hem naast de eventueel gewonnen zetels ook nog eens de zestig bonuszetels kan opleveren van de totaal 300 zetels. Tsipras wil alle maatregelen van de trojka (Controleorgaan van de EU, de ECB en het IMF.) en de privatiseringen terugdraaien. Tsipras spreekt gebrekkig Engels, is zeer intelligent en is niet te paaien door Europa.
Hoe dan ook zijn bij de volgende Griekse verkiezingen de Europese rapen gaar. En die konden wel eens eerder gaar zijn dan gedacht. Het Griekse parlement moet namelijk aankomend voorjaar een nieuwe president kiezen omdat de huidige president Karolos Papoulias aftreed. De procedure om een nieuwe president te kiezen is als volgt: De premier (Samaras) mag slecht een kandidaat voorstellen die dan met tweederde van de stemmen door het parlement gekozen moet worden. Als na drie stemrondes nog geen nieuwe president is gekozen valt het kabinet en worden er nieuwe verkiezingen uitgeschreven.
De coalitie van ND en PASOK onder leiding van Samaras is zo gammel dat Samaras constant in een spagaat staat door aan de ene kant muitende PASOK parlementsleden en aan de andere kant de veeleisende trojka die beide aan hem trekken. Samaras heeft nog maar een meerderheid van drie parlementsleden in het parlement die er elk moment vandoor kunnen gaan. PASOK is in de peilingen weggevaagd. Weliswaar zitten de zestien parlementsleden van de Gouden Dageraad op het moment in de gevangenis, maar de Gouden dageraad bestaat eigenlijk uit drie delen. Het politieke deel (wat in de nor zit), het ideologische deel die de internationale contacten onderhoudt met andere extreem-rechtse organisaties en kantoren in het buitenland heeft en de knokploegen in de straten wat merendeels bestaat uit gewoon burgers en politieagenten die een Gouden Dageraad T-shirt bij de printshop hebben laten maken en met een knuppel de straat op gaan. Het zal geen enkele moeite kosten om nieuwe parlementsleden te vinden voor Gouden Dageraad als de organisatie tenminste niet verboden wordt. En dan hebben we nog het anarchistische SYRIZA wat waarschijnlijk de grootse partij wordt onder leiding van Tsipras, die de flexibiliteit van een loden deur heeft.
Duidelijk zal zijn dat met bovengenoemde partijen geen stabiele regering zal kunnen gevormd worden, laat staan een Europees gezinde. Het is überhaupt zeer twijfelachtig of Europa op termijn Griekenland in de lucht kan en wil houden op kosten van de Europese belastingbetaler. Griekenland heeft tot nu toe nog geen cent rente betaald over de gigantische staatsschuld laat staan een euro daarvan terugbetaald. En het verhaal over de grazige weiden die lonken wat Samaras nu staat uit te kramen lijkt mij althans zeer onwaarschijnlijk. Wat de gevolgen uiteindelijk zullen zijn voor Europa en de euro is moeilijk te voorspellen.
Ikzelf denk dat Griekenland en de Grieken zich meer en meer zullen gaan richten op de Orthodoxe wereld en zich verder zal vervreemden van het Europa waar ze toch nooit iets van hebben begrepen. Op zijn best (voor Europa) zullen de Grieken straatarm in de periferie van Europa blijven hangen, op zijn slechts (voor Europa) zullen de Grieken eieren voor hun geld kiezen en Europa de rug toekeren en zich op het Orthodoxe blok van Poetin richten (met de zege van de (staats)kerk) die in Griekenland immers razend populair is. In elk geval vele malen populairder dan de EU, zeker na de boycot van Rusland naar aanleiding van de ramp met de MH17. De Orthodoxe kerk spint immers goed garen bij de crisis en is populair onder anderen door de voedselhulp die zij biedt, en het Byzantijnse rijk zit nog steeds in de harten van de Grieken en door de hele Grieks maatschappij heen. Ook de steeds machtiger wordende Gouden Dageraad heeft warme contacten met de rechts-extreme fracties in Rusland, Servië en Oost-Oekraïne. Grieken vinden Europeanen (Zoals gezegd, Grieken zien zich niet als Europeanen.) een beetje wereldvreemde lieden in kinderbroeken met korte pijpen waar je misschien wat aan kunt verdienen. Met vrouwen in onbegrijpelijke hobbezakken. Als je op vakantie gaat trek je toch je mooiste kleren aan? En is je vrouw toch poesmooi aangekleed en opgemaakt? Ja toch? Wat ben je anders? Een zigeuner soms? Kom nou! Ze zouden eens denken dat je arm bent! De mentaliteit is daar zó anders.
2015
Zoals ik reeds voorspelde kwam SIRIZA aan de macht. Samen met de rechts-orthodoxe partij de Onafhankelijke Grieken. Het enige wat ze verenigd is hun hekel aan Europa en hun pro-Russische standpunt. Maar wederom, pas op het zijn Grieken. Toen Premier Tsipras ambswoning betrad wachtte hem een warm welkom. Er was zelfs geen w.c papier en zeep achtergelaten en volgens de geruchten had Samaras de sleutel onder de mat gelegd. Zoals ik hier al voorspelde werd Yanis Varoufakis de nieuwe minister van financiën. Varoufakis, een charismatische professor getrouwd met de kunstenaresse Danae Stratou, gaf aan Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem meteen zijn vistekaartje af bij diens kennismakingsbezoek aan Athene. Geen verder bezuinigingen meer, geen z.g. trojka meer en afboeking van de helft van de schuldenberg. Als klap op de vuurpijl ontsloeg vervolgens Tsipras het hoofd van het bureau privatiseren, een bureau wat de verkoop van staatsbedrijven moest regelen. Dijsselbloem keek alsof zijn neo-liberale lolly afgepakt was terwijl Varoufakis op zijn bekende manier lachend enkele kwinkslagen maakte. De sfeer was zogezegd gezet. Maar hoe nu toch verder?
De neo-liberale erfgenamen van Margaret Thatcher, de Duitsers voorop, rolde over elkaar om Griekenland er op te wijzen dat het land zijn verplichting moest nakomen en dat deden ze niets voor niets. Tsipras en Varoufakis gaven geen krimp. Fijntjes legde Vavourakis uit dat hij hier niet aan mee ging werken omdat het hele bail-out systeem met zijn austerity en troika's zo rot is als een mispel. En daar heeft hij natuurlijk gelijk in. Op een ding na, de enorme saneringsoperatie onder leiding van de Troika heeft opgeleverd dat de Griekse handelsbalans nu redelijk in evenwicht is. Met andere woorden, buiten de enorme schuldenberg kan Griekenland zijn broek aardig ophouden. En er is best nog wel wat winst te halen in de vorm van eerlijker belastingen (reders betalen geen belasting), meer efficiëntie, enz.. En daar zit nu net de crux. En daarom kijkt Dijsselbloem zo zuur en lacht Varoufakis. Niet Griekenland heeft een probleem, nee Europa! En om precies te zijn de Europees zombie-banken die vol met Griekse staatsstukken zitten waarvan vele zich in Duitsland bevinden. En daarom kijkt Merkel zo zuur.
En toch ben ik trots op de Grieken. Dat een vrijgevochten volk als de Grieken, gepokt en gemazeld door het vele verzet tegen buitenlandse overheersingen, het allemaal niet zou pikken is evident. Maar gelukkig kozen zij niet voor het heilloze, gevaarlijke pad door met de fascisten in zee te gaan. Toch kreeg de Gouden Dageraad nog altijd zes zetels en dat is opmerkelijk in een land wat enorm heeft geleden onder de Duitse bezetting en in aanmerking genomen dat de helft van de partijleiding van de gouden dageraad in het gevang zit. First we take Athens, then we take Madrid. (Podemos is de zusterpartij van SYRISA) staat onder de foto. Hij vergeet er bij te zeggen and then we take Europe, want dat is het plan, En ik geef ze op termijn een aardige kans. Overigens is SYRISA een stuk minder extreem en links als gesuggereerd werd en wordt in de pers, het zijn gewoon de oude socialisten die wij ook hadden in de vorige eeuw.
Yanis Varoufakis
Wie is toch die Yanis Varoufakis die uit het niets is opgedoken? Yanis is geïnspireerd, geëngageerd en vooral slim. Yanis is pro-Europa en is geen extremist. Yanis is soms een dromer, vaker een realist en heeft de hele Eurocrisis opgelost maar moet alleen nog even de rest van Europa overtuigen. Hier is het Moderest Proposal van Yanis Varoufakis, James K. Galbraith en Stuart Holland, ondertussen zijn we bij versie vier aangeland. Yanis en zijn vrienden hebben ongetwijfeld gelijk, het enige probleempje is dat Europa waarschijnlijk niet zoveel voor deze oplossing zal voelen vanwege allerlei belangen. Feitelijk komt het namelijk neer op het recyclen van schulden en geld. En daar hebben met name de Duitsers helemaal geen zin in want die willen hun overschot op hun betalingsbalans gewoon zelf houden.
Ondertussen is Yanis met zijn charme-offensief in Europa begonnen. Het de deur uitschoppen van de Trojka, een plannetje van de Jager indertijd, is in elk geval al met luid gejuich begroet. Want Yanis heeft een troef. En die heet Juncker die eindelijk de kans ziet én die Trojka én die zuinige Nederlander die hem als een rokende dronkenlap of iets met woorden van gelijke strekking had betitteld met zijn hele Eurogroep de deur uit te werken. Duur zal het niet worden, die Griekse schulden waren toch niet te innen en een verkapte haircut die geen haircut heet, ach, wie wil dat nu toch niet? De Griekse nachtmerrie oplossen zonder dat de belastingbetaler door heeft dat hij zijn centen gewoon kwijt is is toch een pracht oplossing? En jawel hoor, Yanis werd door Jean Claude Juncker met dikke zoenen begroet bij zijn kennismakingsbezoek aan Brussel.
En die arme Grieken
Nooit hebben die er iets van gesnapt en nu ook weer niet. Die Grieken. Die dansen de Sirtaki door de straten en denken dat oude tijden terugkeren. Yanis en Alex gaan even naar Brussel, slaan met hun vuist op tafel, en ja hoor, de geldkraan gaat weer vol open. Maar zo zit het niet. O, nee. Die arme Grieken zullen nog jaren de broeksriem aan moeten halen al zal Tsipras wel de allerscherpste kantjes van de bezuinigingen afhalen. Maar die gebraden ganzen die de Grieken al uit Brussel zien aanvliegen, vergeet het maar. De Griekse kater na de roes moet nog komen...
Mohammed Saïd al-Sahaf
Wie kent hem niet. De Iraakse minister van informatie. Een dergelijk beeld moet bij de verbijsterde bestuurders in Brussel zijn achtergebleven na het vertrek van de Griekse delegatie onder aanvoering van Yanis. Yanis zag zijn kans schoon , gesteund door meer dan tachtig procent van de Griekse bevolking en aangemoedigd door stokebrand Tsipras, de man van wie een van zijn eerste wapenfeit een demonstratie organiseren om spijbelen te legaliseren was, ging los. Alles kwam langs. De speltheorie, de onbalans tussen de economieën , de humanitaire crisis in Griekenland en de rest van Europa, de bankencrisis, de investeringscrisis, zijn opiniestuk in de New York times,Immanuel Kant kortom, alles moest anders, dat was duidelijk. Nog net miste het dat hij exemplaren van zijn boek, The Global Minotaur, samen met zijn moderest proposal, gesigneerd aan zijn nieuwe collega's aanbood. Vervolgens bleken de meegereisde hoge ambtenaren werkelijk geen idee te hebben wat er zoal was afgesproken in de loop van de tijd met de EU. Een stukje onvervalste Byzantijnse politiek wat in Griekenland meer regel dan uitzondering is, maar voor Brussel nieuw was. Alles dachten ze met die Grieken mee te hebben gemaakt, maar dit was geheel nieuw.
De boodschap was duidelijk, geef ons geld en we lossen alles op. Hoe we dat doen horen jullie nog wel. Duidelijk was dat dit niet anders dan in een keihard NEIN! zou eindigen. Maar de Grieken bleven lachen, zij zullen wel even dat EU varkentje wassen. Want al die voorgangers waren maar slappen zakken.
Dit geheel vraagt om meer uitleg ofwel Grieken leren begrijpen.
Helaas heeft Griekenland naast buitengewoon belabberd onderwijs ook nog eens geen vrije pers. Mochten Grieken vaak een aardig mondje steenkolen-Engels spreken, het lezen kunnen ze meestal niet en het moet ook niet te moeilijk worden. Maar gelukkig hebben ze allerlei wonderdoende iconen, waarzeggers, boekjes over heiligenlevens (Die je werkelijk overal kunt kopen.), commerciële televisiezenders die de meest wonderlijke complottheorieën verkondigen en boulevardkranten met sensatieverhalen. Met de nieuwsgaring zit het daar dus wel goed. Bovendien hebben we tegenwoordig Facebook waarmee je al dit soort onzin verder kunt verspreiden en anders helpt de papas wel even mee door nog even te vertellen dat alles waar is en iedereen tegen Griekenland samenspant. Geen wonder dat de Grieken massaal Tsipras geloven als hij zegt even "ons" geld (Van de Grieken dus.) in Brussel te gaan halen en en passant ook nog even de oorlogsschade uit de tweede wereldoorlog in Duitsland terug gaat vorderen.
We zijn dus in de situatie dat er twee partijen zijn die geen van beide terug kunnen. Geen van de partijen kan nog genoeg water bij de wijn doen om de andere partij binnen te halen. Wat nu? Wie gaat deze chicken game winnen?
Simpel. Griekenland krijgt via de ECB en de Griekse banken via het noodloket ELA nét niet genoeg geld om niet kopje onder te gaan. Want daar heeft niemand belang bij. En Tsipras kan zijn gulle uitdelen wel vergeten. En politiek, ach, dat zijn maar woorden. Kortom, een storm in een glas Grieks water. Als gewoonlijk hebben de Grieken zich door hun politici laten belazeren. Χορτα να φας. Ofwel, onkruid, wilde groenten zul je eten. En Yanis?Die geniet verder van het enorme podium wat hij eindelijk heeft. Eindelijk kan hij uitweiden over zijn stokpaardjes. Over de overschotten in de industrielanden, de zombie-banken in Europa, de ongelooflijk hoge Amerikaanse staatsschuld, de humanitaire crisis in Griekenland, enz, enz. Arme collega-ministers... die zitten voorlopig weer in de collegezaal. Een professor met als specialisme speltheorie minister maken? Kan zeer interessant worden.......
Allemaal zal het niet zoveel uitmaken. Natuurlijk zal Griekenland wat doseurtjes krijgen en zal er wat Badge-engineering plaatsgrijpen. En verder zullen Yanis en Alexis echt, echt de oplossing binnen het totaal verrotte Griekenland moeten zoeken en vinden en niet bij Europa.
Game theory (Speltheorie) en Immanuel Kant
Raadpleeg vooral het Wiki-artikel "Speltheorie" niet op Wikipedia-NL. Ik hoop werkelijk niet dat onderhandelaars in Brussel het raadplegen want het is (als gewoonlijk) een als los zand aan elkaar hangende berg feitjes en weetjes. Kant is interessanter.
Yanis is een expert op dit gebied. En een aanhanger van Kant. Natuurlijk weet hij dat Schäuble nu zijn rolstoel vol op de rem gaat zetten. En dat hij vooral niet als een soort voetbalheld uit het vliegtuig moet komen in Athene als overwinnaar hierna . Nee, we gaan een nederige, dankbare Alexis en Tsipras zien in het vervolg. Sombere, serieuze Griekse persconferenties staan ons te wachten, niks meer flamboyant gedoe. Verdeel en heers. De leercurve zal stijl zijn in Brussel..... Yanis is namelijk de master of the game... Letterlijk in dit geval.
Hoe nu verder?
Hier! schreeuwde Schäuble. Nein! schreeuwde Merkel. Want Russen binnen de poort zijn natuurlijk bij haar, als Oost-Duitse, een heikel punt. Dat die Grieken die 240 miljard nooit terug kunnen en zullen betalen is natuurlijk wel glashelder onderhand. En van de ambitieuze plannen van Varoufakis komt wellicht over twee generaties wat terecht, maar niet op korte termijn. Bovendien maakt een hoogleraar politieke economie mij niet wijs dat hij deze reactie niet had ingeschat. Kortom, de Grieken hebben zich ongelooflijk laten besodemieter door een hoogleraar, specialisme speltheorie, en oproerkraaier Tsipras. Een linkse staatsgreep zogezegd. Maar echt niet met kwade bedoelingen. En natuurlijk houdt Tsipras de kikkers van het samengeraapte zooitje SYRIZA en de extreem rechtse Potami niet in de kruiwagen. De oplossing? En toen ging Alexis naar Samaras toe.... Een kabinet van nationale eenheid zal de enige oplossing uiteindelijk in dit tot de grond verdeelde land. Het land is namelijk in veel beroerdere toestand dan tot nu toe werd aangenomen. En van die doorlopende stijging van het aantal boekingen dit jaar, zoals media melden, geloof ik ook al weer geen klap . Wie gaat daar nu toch heen in deze situatie? Je hebt toch vakantie? Ik ben zeer, zeer benieuwd of Griekenland überhaupt wel te handhaven is in de eurozone, ondanks de sterke wil hiertoe van alle partijen om uiteenlopende redenen.
Koning Midas
Die domme koning Midas toch! Die dacht slim te zijn. Ik laat alles wat ik aanraak in goud veranderen, en hij stierf bijna van de dorst. En dat zelfde lot staat de immorele, corrupte en vooral stompziniige zombie-banken en hun bankiers te wachten die dachten, als wij de hele wereld vol in de schuld zetten en dan bezitten we alles en iedereen. But one day the mirror cracks.... in miljoenen stukjes. En om precies te zijn als de belastingbetaler ophoudt de schulden te betalen van anderen! En die tijd lijkt gekomen.
The wisdom of the crowds en das Gesundes Volksempfinden
Laten we eerst eens luisteren hoe Varoufakis tegen de situatie aankijkt. Hier zegt hij namelijk een paar interessante dingen. Ten eerste, heel belangrijk, de noordelijke Europese belastingbetaler heeft veel te veel betaald aan de z.g. bailouts. Het heeft de situatie niet vooruitgeholpen, Griekenland is verwoest economische . Het land zit moreel en economisch aan de grond. Een zeer gevaarlijke voedingsbodem voor foute figuren als de b.v. Gouden Dagenraadleden.
Er zal naar een new-deal moeten worden uitgekeken. Verdere bezuinigingen hebben geen zin. Wat nodig zijn hervormingen en slimme bezuinigingen. Niet dat lompe gehak wat Austerity genoemd wordt. Europa zal onder ogen moeten zien dat Griekenland nooit die schulden kan terugbetalen, het enige wat de huidige gedachtegang zal opleveren is dat er nog meer geld van de belastingsbetalers naar de zombie banken gaat. Griekenland zal echter niet geholpen worden hiermee, evenmin als de noordelijke belastingbetaling.
Zoals eerder opgemerkt is dit een verkapte soort staatsgreep door vooraanstaande economen van de universiteit van Athene, gesteund door Amerikaanse economen. Van wat Tsipras de Griekse bevolking in de vorm van gratis ouzo en gratis souvlaki voorhield als verkiezingsbelofte kon een kind begrijpen dat dat kolder was. De Grieken wisten dat ook wel, maar dachten rotter dan het is kan gewoon niet, laten we ze een kans geven.
Feitelijk moeten we helaas vaststellen dat de democratie in Griekenland niet in staat is deze zware crisis te hanteren. Evenmin als eigenlijk de noordelijke democratieën dat kunnen.
Euclid Tsakalotos haalt in een interview Koopman van Venetië aan van William Shakespeare, vergeef ons onze schulden zoals wij ook dat de uwe doen.
Rond het jaar 2000 schreef ik een eurosprookje. Ik zond het in naar een zeer bekend en gerenommeerd dagblad en kreeg het terug met een begeleidend schrijven, dit verhaal is te onwaarschijnlijk.
Het probleem is niet meer simpel in rechtse of linkse politieke denkbeelden op te delen. Beide politieke stromingen zullen de ernst van de situate moeten gaan inzien. De weeffouten van de eurozone komen ongenadig naar boven drijven en als zelfs intelligente mensen dat nu nog niet begrijpen zal de hele eurozone, net als in het liedje trojka hier trojka daar, de Dodenrit van Drs P fragmenteren. Het project is onhoudbaar in deze vorm zoals nu blijkt met Griekenland. Er wordt slechts tijd gekocht. Voor heel, heel veel geld. Geld van de belastingbetaler uit de Europese landen.
Wat is nou toch het probleem?
Wat bezielt het Griekse volk om een regering te blijven steunen die op het oog een land naar de filistijnen aan het helpen is? Waarom? Waarom komt er geen roep om op de stippeltjes te tekenen?
Nou, dat is voor de meeste bewoners van de andere landen volslagen onbegrijpelijk maar toch is daar een reden voor. Of beter gezegd, er zijn meerdere reden hiervoor. Hierboven had ik al aangegeven dat het met de nieuwsgaring in Griekenland droevig gesteld is. Griekse kranten en het televisienieuws maken over het algemeen de indruk dat het over een andere planeet gaat. Niet voor niets pleit deze regering voor het heroprichten van de ERT, indertijd gesloten door Samaras vanwege de gigantische verspilling van overheidsgeld, maar dan onder de paraplu van een stichting.
Eigenlijk hebben de Grieken tot voor kort de EU alleen als soort een suikeroom gezien die ze ook nog eens die lekkere, harde euro cadeau deed en niemand heeft ze wijzer gemaakt, daar in Griekenland. Zonder dat die Grieken er maar een moment er bij stil hebben gestaan dat er wellicht eisen aan Griekenland gesteld zouden kunnen worden. En in Griekenland hebben de vakbonden in de loop der tijden, samen met politici die zo stemmen "kochten", enorm veel benefits uitgedeeld. En ook de ondernemers zijn in Griekenland enorm beschermd.
Een paar voorbeelden. Huis- tuin- en keukenmedicijnen mogen alleen door een apotheek verkocht worden, evenals babymelk. Een ambtenaar krijgt een premie als hij op tijd op zijn werk komt. En ook als hij Engels spreekt, Yes, Yes is voldoende, of het voor zijn werk noodzakelijk is doet niet ter zake. En ik meen zelfs een premie als hij zijn handen wast als hij van de WC komt, maar dat weet ik niet zeker. In Kozani staan enorm vervuilende elektriciteitscentrales die bruinkool verwerken, maar de machtige vakbonden zijn tegen sluiting omdat er nauwelijks ander werk is in de streek. Pensioenen worden gezien als steun voor de kinderen. Transport mag alleen verricht worden door enkele bedrijven waarvan de vergunningen in handen zijn van enkele families waardoor het onnodig duur is. Staken is zijn verplicht, ook winkels, moeten hun deuren dan sluiten, de politie controleert dat en schrijft pittige bekeuringen bij overtredingen uit. Er zijn "boeren" (Opoe had nog een stukje grond in het dorp met drie olijfbomen) die in gigantische, opgedirkte belastingvrije pickup's op landbouwdiesel rijden en leven van landbouwsubsidies én die ook nog eens een riant staatspensioen ontvangen als ze op leeftijd zijn. En er zijn veel verzonnen, zinloze baantjes, zoals bewakers op scholen. En zo is er nog veel meer.
En, Griekenland is weliswaar nooit een oorlog begonnen, maar is wel ontzettend vaak bezet of in een oorlog betrokken geraakt. De Balkan is nu eenmaal een onrustige regio. En wat wil die EU nu, die nu als een soort overheerser wordt gezien, van de Grieken? Dat ze al die zwaar bevochten en toch verkregen voorrechten opgeven! En dáár prikt de punaise.
Je vader zit bij de spoorwegen, je broer en ooms en tantes ook, en je kinderen zullen er later ook gaan werken. En alle opa's en oma' hebben een pensioen van het spoor en als dat wegvalt, hoe moet je dan je hypotheek betalen. Dit ondanks het feit dat berekend is dat het goedkoper zou zijn om elke passagier met een taxi naar huis te brengen dan hen met het spoor te laten reizen. En die rot Noord-Europeanen willen dat allemaal afpikken en dat we het privatiseren, de rotzakken. En ze willen al onze olie die in de Egeïsche Zee zou zitten inpikken. Net zoals die rot-Canadezen óns goud in willen pikken. En laat die rot-moffen maar ons éérst dat geld terug geven voor wat ze vernield hebben in de Tweede Wereldoorlog.
Dus staan Tsipras en Varoufakis in een enorm spagaat. SYRIZA bestaat namelijk voor een groot deel uit vakbondsmensen. En Europa, sja, die hebben weinig tot niets met al die lekkere Griekse hapjes voor het Griekse volk op. Temeer daar de meeste landen hun bevolking geknipt en geschoren hebben om die euro maar in de lucht te houden. Paul Krugman stelt dat Europa slaapwandelt naar de afgrond loopt. Ach, dromen zijn mooi, zelfs eurodromen. Maar het is en blijft natuurlijk een onzinproject, want wie gaat er nu totaal verschillende culturen en economieën aan elkaar knopen met een gemeenschappelijke munt? Het zal heus wel nog een tijdje stand houden, maar de Grieken hebben al drie munteenheden opgeblazen in de loop der der tijden, waarvan een munteenheid door de zilveren munten steeds kleiner te maken. Die Grieken toch, nooit veranderd. En dat zullen ze ook nooit doen (veranderen), omdat ze dat helemaal niet willen. Mooi weer, mooie stranden, wat wil je nog meer? Hard werken zoals die noordelingen? Zoals die άσπραπόδια? Kom nou! Dat past helemaal niet in onze κουλτούρα en het wordt hoog, hoog tijd dat ze dat daar in het noorden gaan begrijpen!
Het drama genaamd euro
Ooit, niet zo lang geleden kwamen politici met een lumineus idee, one size fits all, een gemeenschappelijke munt. Vrolijke eurosetjes werden uitgedeeld en een ramp was geboren.
Wat bedoelt was, of beter gezegd doorgedrukt werd, om volken te verenigen is althans nu voor het Griekse volk in een ramp geëindigd. Een voorspelbare ramp. Heeft iedereen enorm zijn best gedaan de afgelopen tijd in Brussel? Ja. Was de wil er om eruit te komen? Ja, volop. Zat een overeenkomst erin? Nee! Zie het als een huwelijk, en nog wel een met ongelijke partijen, wat niet te redden is. O, ja, er zal vast wel iets in elkaar geknutseld worden. Of niet. Maar Griekenland zal hoe dan ook een straatarme en tot op het bot verdeelde natie blijven, ongeacht de uitkomst van het referendum. Ongeacht wel of geen euro. Groei is heel, heel ver weg, dus steun zal er niet komen voor het Europese project daarvandaan. Elke eventuele volgende regering zal de hete adem van het populaire SYRIZA blijven voelen in zijn nek. En het besmettingsgevaar is levensgroot in het zuiden.
Een happy end is zeer onwaarschijnlijk. De ongelijkheden tussen de Europese economieën wordt namelijk steeds groter. Eigenlijk was de euro een van de nagels die aan de doodskist van Europa geslagen is achteraf bezien. Europa is een lege huls, een zwak bestuurd geheel wat op geen mogelijkheid in staat is het tij nog te keren. Een lege verpakking zogezegd. Arm Griekenland......Arme mensen daar......
De puinhoop wat een referendum genoemd wordt
Eerst moet ik u wat vertellen over het Griekse kiessysteem. Men moet namelijk niet geen stemmen waar men woont, maar in het district waar men geregistreerd staat in het kiesregister. Dat betekend dat mensen vaak honderden kilometers moeten reizen om te stemmen en stelt u zich dat voor terwijl er haast geen geld is. Veel mensen kunnen dus simpelweg niet stemmen. Verder gaat het om een slechte vertaling vol met vertaalfouten volgens de Griekse pers van een conceptvoorstel. Het nee staat bovenaan. En verder is de druk door de gesloten banken nu ook niet bepaald de manier om een eerlijke mening van de Griekse bevolking te krijgen. Het referendum en de uitslag zullen dus niet de wil van het Griekse volk weergeven en wie een eventueel ja als overwinning voor Europa ziet maakt een levensgrote fout. Tsipras en Faroufakis hebben gezegd op te stappen bij een ja en dus dreigen er nieuwe verkiezingen in september wat een compleet versnipperd beeld zal opleveren en mogelijk met een grote winst voor de Gouden Dageraad, de fascisten...
Mag het een onsje meer zijn hielden de onderhandelaars doorlopend hun opponent voor. Allemaal. En zie het resultaat van deze kruideniersmentaliteit. Ondertussen zijn de boekingen in het toerisme 40% gedaald en dreigen er tekorten. Ook bij een ja verwacht ik geen snelle oplossing. Let's drop the big one and see what happens.We give them money but are ... Boom goes Athens and boom goes Madrid als variant op Randy Newman's Political Science..... Knap gedaan. En let vooral op dat Madrid....
Een huiveringwekkend scenario gloort aan de horizon. Een scenario wat ik ruim zag aankomen als u terugleest. Is SYRYZA uitgeschakeld na een ja voor god mag weten wat? Nee. Liggen er kapers voor de kust? Jazeker, Rusland en China. China heeft al genoeg in handen, zoals de haven van Pireus. Alles voor een appel en een ei. En Rusland? Een vriend in deze boze wereld is nooit weg..... Maar, maar, ons bin zûnig, toch? De belastingbetaler ziet toch elke euro terug, mét rente nog wel.... heren politici We krijgen toch wel echt, echt elke cent terug die u zo kwistig heeft rondgestrooid zoals beloofd is? Politici liegen toch nooit en vertellen altijd en altijd waarheid? Toch?
Sja, een pijnloze, elegante oplossing voor een fout opgezette munteenheid is er niet. Zoveel economen, zoveel "oplossingen". Ik vind het heel moeilijk hierover uitspraken te doen, maar wat ik wél weet is dat een gemeenschappelijke munt zonder economische en politieke unie ten dode is opgeschreven. Houden de zuidelijk landen de begrotingsdiscipline vol? Blijft de bevolking van deze zuidelijke landen de hoge werkeloosheid en lage groei accepteren of krijgen we nog meer Tsiprassen? Zijn we bereid een transferunie van Europa te maken? Kunnen we dan de populistische buiten de deur houden? Veel vragen, weinig oplossingen. Wel veel voetangels, dat is zeker. En ja, wat niet kan kan niet en dan wordt het toch echt monopolygeld voor het zuiden ben ik bang. In de Volkskrant werd in een artikel al het gelijk van Wilders om naar de gulden terug te gaan omarmd dus dit gedachtegoed is niet alleen het speelveld van enkel partijen links en rechts van het middenveld meer. Wie overigens de kroon spant in apenkool verkopen zijn de economen van de Telegraaf; bij een ja bij het referendum gaan die nare mijnheer Tsipras en Varoufakis weg en dan hebben we weer fijn neo-liberale regering terug. Forget it! Hoe simpel kan een econoom zijn. Tsipras is een politicus volgens de beste traditie van Griekenland en gaat in geen jaren weg. Die gaat klinkende overwinningen behalen en wordt de held van de natie. Leer mij Grieken kennen, die vinden dat linkse vakbondsgedoe uit de jaren tachtig van de vorige eeuw en die spierballentaal prachtig!
Voorlopig zijn we hard op weg naar een structureel doormoddermodel, wat nog wel een tijdje stand zal houden. Een een Grexit, ondanks alle stoere woorden van de hh politici verwacht ik voorlopig eigenlijk niet. Dat is meer blufpoker. De Hart van Nederland foto's van huilende Griekse pensionarissen beginnen de kranten al aardig te vullen. De crisis begint een gezicht te krijgen en dat is goed, het moet immers gaan om de mensen daar en niet om Brusselse Apparatsjiks.
De totaal verrotte Griekse maatschappij en de karaktermoord op Giorgios Papakonstandinou
Hierbij eens een voorbeeld van de totaal verrotte Griekse maatschappij. De rechtspraak. En het gaat over de totaal verguisde voormalige minister Giorgios Papakonstandinou. Blind trapt met name onze vaderlands pers erin en trapt deze man in elkaar zonder zich maar een moment te verdiepen. Volslagen slaafs wordt het total corrupte Griekse rechtssysteem nagepapegaaid. Blind, kritiekloos.
Let op deze overwinning van het Griekse rechtssysteem. En de voormalige minister van Financiën Giorgios Papaconstantinou is voor het schrappen van zijn familieleden van de Lagarde-lijst tot een jaar celstraf veroordeeld staat in het artikel. Blunder een. Hij is veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. Blunder twee. Zijn drie familieleden wiens naam op de lijst Lagarde voorkwamen en die verdacht werden van belastingfraude werden vrijgesproken. Waren dus totaal onschuldig aan belastingontduiking. Het is dus een zeer onwaarschijnlijk verhaal dat hij die namen verwijderd heeft, waarom zou hij. Blunder drie. De digitale drager heeft tijden onbeheerd gelegen.
Blunder vier. Tijdens de zaak verklaarde Yiannis Kapeleris, voormalig hoofd van de SDOE, de Griekse fiscale opsporingsdienst, dat hij nooit een kopie van de lijst heeft ontvangen maar slecht een papieren uitdraai die niet gebruikt kon worden voor opsporingsdoeleinden. Pardon? iets achtergehouden? Nooit iets ontvangen? Een politiek schijnproces mijn dames en heren, vijf van de dertien rechters achtte hem onschuldig omdat er volgens hen onvoldoende bewijs was. Finale superblunder. Met dit hele "proces" heeft de regering van Tsipras hoegenaamd niets uit te staan. Op 11 december 2014 nam namelijk de Griekse hoge raad het besluit hem te vervolgen en Tsipras kwam op 27 januari 2015 aan de macht. Verder is hij veroordeeld vanwege het manipuleren van de z.g Lagarde-lijst en niet vanwege gesjoemel met geld en nog wel op volstrekt vage gronden en zonder enig motief. En in het krantenartikel wordt deze Kafka-achtige uitspraak als een klinkende overwinning van de regering van Tsipras gebracht. Gaat u doodschamen heren van de pers!
Epiloog 2, goodbye to Greece
Eigenlijk is alles wat ik voorspelde is uitgekomen. Syriza kwam aan de macht, Yanis Varourfakis werd de Minster van Economische zaken, en op het laatst, de Griekse regering maakte een koprol en zocht steun bij de oppositie. En er komt geen Grexit. Voorlopig. Maar wel een hele zware tijd voor de Grieken en een grote recessie in Griekenland. Waren de maatregelen die nu afgedwongen zijn noodzakelijk? Die hadden al jaren geleden genomen moeten worden. Het is gewoon belachelijk dat er zoveel geld van de belastingbetaler in dat half-communistische schimmige, volslagen corrupte door- en door vermolmde Griekse systeem gestopt is. Met al zijn steekpenningen en vriendjespolitiek. Met zijn gierende corruptie. Politiek gezien is het van links tot rechts verrot.
En wie betaald de rekening van dit rare pokerspel? De Griek in de straat. Als deze maatregelen die om de heer mogen weten niet in 2010 zijn genomen zijn toen waren afgedwongen had dat zoveel ellende bespaard. En een schuldenverlichting is en blijft essentieel naast hervormingen maar dat is en blijft vloeken in de Europa-kerk.
Of het uiteindelijk goed komt met Griekenland weet ik niet. Ik denk het wel eigenlijk, het is een taai volk. Of liever gezegd, ik hoop het, ik hou van dat volk. Maar eigenlijk tegen beter weten in. En zonder de schuld te willen ontkennen van de Grieken zelf aan dit drama, want dat is het, meen ik toch te mogen stellen dat de hoofdschuldigen voor mij althans stomme politici zijn die een land in zo een staat in de euro hebben toegelaten indertijd en natuurlijk de banken die volkomen onverantwoorde risico's hebben genomen. En er ook nog mee weg gekomen zijn ook. Op rekening van, juist, de belastingbetaler en vooral de Grieken. Want die zijn echt de grootste verliezers in dit reuze piramidespel wat toch wel voor hen een hele dramatische ontknoping heeft gehad.
Zoals het er nu naar uitziet wordt het laatste voorstel van de geldschieters gewoon uitonderhandeld en gaan de parlementen morrend accord. Wat alleen nog haast niemand in de gaten heeft dat het genoemde bedrag van rond de vijfentachtig miljard veel te weinig is. Reken op termijn maar op het vijfvoudige. En dáár zit het probleem. Maar voorlopig: Iedereen blij. Merkel heeft haar geliefde euro nog bij elkaar, Tsipras is niet uit de euro gegooid, Schaubler mokt in de pers want die snapt ook wel dat het geheel peperduur gaat worden uiteindelijk, Varoufakis is rebels op zijn blog en Holland blij omdat niemand het over zijn niet-kloppende begroting meer heeft. Kortom, blij, blij, iedereen blij en geen vuiltje aan de lucht. Voorlopig. Tot die vijfentachtig miljard weer in het zwarte gat genaamd Griekenland verdwenen zijn. Maar tot die tijd niks dan goed nieuws.
Hoe ik bij een veel hoger bedrag kom dat tot nu toe genoemd? Omdat je het land vanaf de grond opnieuw moet opbouwen en dat kost heel veel geld. Met een kadaster. (ongelooflijk dat dat er nóg niet is.) Met een fatsoenlijk belastingsysteem. Met elektronisch betalen zodat dat niet elke "boer" of "zakenman" met flappen geld in zijn achterzak rondloopt. Met een fatsoenlijk goederenvervoersysteem zonder allerlei vergunningen zodat het vervoer van goederen niet veel te duur is. Zonder pensioenen waarvan de kinderen royaal leven of waarmee je prachtig een basisinkomen hebt na je vijftigste voor je zwarte klussen. Met een behoorlijk sociaal vangnet. Zonder allerlei beschermde beroepen. Zonder allerlei maffe zaken dat babymelk alleen door een apotheker verkocht mag worden. En zo kan ik uren doorgaan met allerlei nonsens waar de Grieken aan vast willen houden en die tot "links" gebombardeerd zijn maar wat feitelijk corruptie en bescherming is. Waardoor alles te duur wordt want van veel zaken zijn de prijzen achterlijk in Griekenland. Althans ik kan mij niet voorstellen dat wie dan ook in Nederland die zich links noemt voor het in stand houden is van een totaal corrupt rechtssysteem is om maar eens een voorbeeld te noemen. Er zijn gewoon teveel zich links of rechts noemende mensen in Griekenland die belang hebben bij het in stand houden van de oude systemen. En ik wil heus niet zeggen dat iedereen in Griekenland of de Griekse politiek het fout bedoelt, maar ze moeten daar toch echt gaan snappen dat voor er sprake is van investeringen en schuldenafboekingen (wat natuurlijk niet anders kan, 200% van het BNP is onhoudbaar.) eerst de boel op de rails moet komen. En het lijkt mij een schone taak voor Tsipras om daar voor te gaan zorgen.
Wat ik ook voorzag was dat Griekenland uit was op het invoeren van een digitale munt. Eigenlijk denk ik dat er nog wel een poging gedaan gaat worden om Griekenland in een digitaal alternatief te werken. En wie weet niet eens zo gek. De euro is gewoon een maatje te groot voor Griekenland. Misschien zoiets als de Jimbocoin, een gedachtenexperiment van mij...
Kabinet Tsipras (ll)
Toen ik van het plan hoorde om Griekenland tot de eurozone toe te laten treden omdat het land zich hiervoor gekwalificeerd zou hebben viel ik bijna van mijn stoel van verbazing. Het land van obers, keuterboertjes, ambachtslieden en prutswinkeltjes in de euro! Het land wat werkelijk haast alles importeert, bijna niets produceert, inefficiënt is, zichzelf niet eens als europa ziet.
Naast de al bestaande ramp ontvouwde zich een nieuwe ramp. De nieuwe regering van Alex Tsipras kreeg niet alleen met een economie die totaal in elkaar ligt te maken maar ook nog eens met een onbeheersbaar vluchtlingenstroom.
Het door de one size fits all euro gekraakte land kreeg hiermee feitelijk de genadeslag. Het totaal politiek onmachtige Europa bleek wederom op geen manier in staat Griekenland op enige manier hulp te bieden hierbij behalve veel loze woorden zodat het land ook hier weer er alleen voor staat.
Nu was er al heel lang een vluchtelingenprobleem in Griekenland. Aan de ene kant waren er de werknemers uit het voormalige oostblok die vaak volkomen uitgebuit werden en daarnaast veel illegalen uit andere delen van de wereld die vastgelopen waren in Griekenland, immers de poort voor het vermeende wahalla, de noordelijke rijke industrielanden. Vooral de haven van Patras, waar de veerpont naar Italië vertrekt is een gemene bottelnek omdat hier zeer streng gecontroleerd wordt op illegalen.
Feitelijk is Europa niets anders dan een loze kreet voor een volmaakt onmachtige organisatie waar veel te veel macht aan over is overgedragen, dit in goed vertrouwen door politici die meer begrepen van πατάτες dan van economie. (Een belediging in het Grieks, iemand weet van aardappelen, kortom hij is een boerenkinkel, ofwel een sukkel.)
En dan hebben we Yanis Varoufakis die ik nog steeds al een van de grootste denkers over Europa beschouw. Maar die in mijn ogen nogal van het padje is geraak omdat hij de wereld nog steeds in de totaal achterhaalde termen van linkse en rechtse politiek verdeeld, iets wat toch wel zo twintigste eeuw is.
Was de tijd die Tsipras met zijn eerste kabinet leek te verspillen werkelijk verspilde tijd? Nee, op geen manier.En wel om verschillen redenen. Ten eerst is de mediamacht van de valse profeten,de oligargen met hun prive tv-stations hierdoor gebroken, elke Griek is onderhand er wel van doordrongen dat er veel zaken moeten veranderen in Griekenland en dat Griekenland op termijn toch echt zelf zijn broek moet ophouden. Verder is de kapitaalbeperking een zegen voor het land, eindelijk wordt men wel gedwongen om belasting af te dragen omdat contante transacties zo goed als onmogelijk zijn. En wordt er eindelijk een begin gemaakt met de broodnodige hervormingen.
De mensen die voor mij de (vaak onbedoelde) hoofdrolspelers zijn geweest in naar wat (volgens mij) toch een lange weg naar herstel mogelijk zou kunnen maken zijn: Schauble, Dijsselbloem, Tsipras, Varoufakis, en de immer bescheiden gentleman Euclid Tsakalotos. The man in the shadow, net als Varoufakis, een lenistische econoom. Maar een o zo belangrijke speler in dit geheel. Ik ben echter niet optimistisch over Griekenland, zeker niet nu de vluchtlingencrisis het debat over Griekenland totaal overheerst. Het is en blijf een economisch onbelangrijk land in de pereferie van europa.
Eigenlijk is Griekenland een soort mooie prostituee als je er goed over nadenkt. Grieken spreken niet voor niets vaak van het βορδελλο ελλαδα (het bordeel Griekenland) als ze het over hun land hebben. Iedereen gaat er immers graag met vakantie, eet en drinkt er lekker, ligt in de zon en geniet, betaald en laat het land vervolgens doorvallen!
2016
Niets is uiteindelijk opgelost. Er is nog steeds zelfs geen begin van een herstel, de nieuwe maatregelen afgedwongen door de geldschieters hebben de financiële positie van de Grieken nog verder verslechterd en politiek wordt het land steeds instabieler. Doordat de hervormingen van de pensioenen dreigen te stranden omdat de oppositie weigert deze te steunen is het zeer, zeer de vraag is of Tsipras zijn plannen door het parlement kan loodsen. Zijn eigen partij is namelijk eigenlijk faliekant hier op tegen. Het is dan ook zeer, zeer waarschijnlijk dat zijn kabinet dit jaar gaat vallen. En dan.....
Dan komt er een enorm politiek vacuum waarvan het niet duidelijk is wie er in zal springen. En een Grexit ligt nog zeker op de loer. Het geduld van de geldschieters is op een bepaald moment op en Griekenland is niet bij machte de problemen onder controle te krijgen. En eigenlijk kan dat ook helemaal niet, het land is namelijk min of meer overeind gebleven door de enorme geldinjecties van de geldschieters en kan niet nog steeds niet op eigen benen staan en zal dat in de toekomst ook niet kunnen. Al met al dreigt het een woelig jaar voor Griekenland worden.
Het vertrouwen in de politiek is bij de Grieken volledig verdwenen. Syriza heeft hen enorm teleurgesteld. In plaats van een einde van de Trojka en de bezuinigingspolitiek is het land volkomen afgeknepen en is de trojka nog steeds in beeld. Er zijn weer snoeiharde bezuinigsmaatregelen genomen. En de oude partijen zoals Nea democratia en PASOK hebben een keer een herkansing gehad maar daar ook niets van gemaakt. De Grieken zijn volkomen gedesillusioneerd. Een giftige cocktail kortom.
Hoe de ene crisis de andere verdreef en een volkomen onbelangrijk, failliet landje op de Balkan een sleutelpositie kreeg.
Eigenlijk had Europa Griekenland al lang opgegeven. Iedereen was het er over eens dat het een uitstekend idee was om Griekenland tot op de grond te vernederen en uit de eurozone te trappen, of op zijn best nog voor spek en bonen mee te laten doen binnen de eurozone. Dat zou de bevolking van andere zuidelijke landen wel leren om op zo een Αλήτης (nozem) als Tsipras te stemmen! Maar, het geluk van Griekenland zat in het ongeluk van anderen, namelijk in de vluchtelingencrisis met bijbehorende enorme vluchtelingenstroom die Noord-Europa dreigde te overspoelen. Plotseling zag met toch nog mogelijkheden voor Griekenland, namelijk samen met Turkije als één groot vluchtelingenkamp te worden en dat mag best een paar centen kosten.´
Na decennia olie uit Arabië gepompt te hebben en gif erin gespoten te hebben, gebeurde het onvermijdelijke, de boel klapte daar als een rotte pompoen uit elkaar. Een niet te overziene vluchtelingenstroom, nog eens aangewakkerd door Putins bombardement, kwam op gang en dat bleek de redding van Griekenland. Plotseling hadden de EU leiders Griekenland nodig en kwamen de kaarten totaal anders te liggen. Het Noord-Europese electoraat pikte simpelweg de invasie van die vluchtelingen niet en staken soms letterlijk de boel in de hens of dreigde op rechts-nationalistische partijen te gaan stemmen, ook niet leuk. Nadat de welkomstcultuur en de morrende bevolking wegzetten als Tokkies jammerlijk had gefaald werd opvang in de regio de norm. Waarbij Griekenland voor het gemak ook maar als regio werd gezien,
De hele Griekse schuldenproblematiek verdween als sneeuw voor de zon uit het nieuws. Geen nachtelijke vergaderingen meer, en dat terwijl de economische situatie slechter is dan ooit. Werkelijk niets is veranderd of te goede gekeerd. Maar nood breekt wet, en men begon de Grieks onderhandelaars te behandelen net alsof Griekenland een echt land is en niet de bananenrepubliek die het uiteindelijk is.
En weer eens werd bewezen dat de EU niets anders is dan een caleidoscoopunie. Één keer draaiend en je hebt een totaal andere EU, het is de kracht en de zwakte van de EU. Het zijn uiteindelijk allemaal een soort Otto von Bismarck's daar, wiens grootste kracht ook was tussen van alles door te zwalken.
(Wordt vervolgt)
Over Griekenland
Enkele linken voor diegene die denkt dat er in deze Essay overdreven wordt.
- Stroompiraten
- Lekker Grieks eten.
- Gouden Dageraad deelt voedsel uit aan Grieken.
- Gezellig Grieks muziekje
- Hoe de Grieken tegen de situatie aankijken
- This is a coup Reportage van Paul Mason in vier delen over de politieke ontwikkelingen tijdens het eerste kabinet-Tsipras. Wel is deze reportage erg gekleurd vanuit het Syriza- standpunt, maar toch interessant.
Griekse zin en onzin
Zinnig
- Met stip, het improvisatietalent en het crisismanagement van de Grieken. (Dat kan ook niet anders, want het het hele land is doorlopend in een zekere vorm van een noodtoestand. Dus elke Griek kan het doortrekmechanisme van de WC met een metalen kleerhanger repareren. En b.v. handelend optreden bij een verkeersongeluk. Het halve dorp loopt dan uit, de dokter wordt uit een strandtent geplukt, het wrak wordt met gemeenschappelijk krachten overeind gezet, en de slachtoffers in een taxi gesmeten of desnoods achter op een pickup gegooid. Ook schier ongelooflijk is het waar nu toch net dat ene onderdeel vandaan getoverd wordt en vervolgens door een soort dorpssmid zeer vakkundig wordt gemonteerd.)
- De soms ontroerende hartelijkheid van de bevolking en het gemak waarmee alles gedeeld wordt. Of het nu om geld of eten gaat, er wordt gedeeld. Altijd! Zelfs al heb je zelf heel weinig.
Onzin
- Met stip, als je een huis bouwt stel je eerst de kozijnen en metselt daar omheen de muren. Echter niet in Griekenland. Je bouw je eerst het huis en gaat vervolgens met heel, heel, veel moeite en bouwschuim de ramen en kozijnen in de vrijgelaten uitsparingen knoeien.
- Het zeer recent, onder zware druk van de EU afgeschafte, EOT-systeem. (Ter bescherming van de toerist, yes, yes, yes, o yeh. Uitsluitend vakantiehuizen met een EOT vergunning mogen/mochten tijdelijk verhuurd worden aan toeristen. Wat houdt of hield dit in? Dat er een peperduur bouwkundig onderzoek moest plaatsvinden bij een vakantiewoning voor deze aan de o zo kwetsbare toeristen verhuur mocht worden. En er moest een z.g. EOT vergunning afgegeven worden. Voor heel, heel veel geld. Wat gebeurde er in de praktijk? Van zijn zwarte centen kocht een Griek (Meestal al vemogend, een arts of zo) met een EU subsidie en een lening tegen een idioot lage rente een bouwkavel Daarop zette hij een paar "Villa's" neer van de meest ellendige kwaliteit en groef er een zwembad bij waar meestal kikkers in zwemmen. En wat aan geen enkele veiligheidseis voldoet. En smeet er wat meubels, stijl Marktplaats of erger in. Nou, deze zwaar gesubisideerde nonsen kon hij vervolgens voor woekerprijzen aan toeristen verhuren, elke andere vorm van tijdelijke verhuur was immers illegaal. Dus niemand mocht zijn keurige vakantiehuisje verhuren voor een redelijke prijs, want daar stonden torenhoge boetes op. In Griekenland gaat de veiligheid van onze toeristen boven alles snapt u? Daar letten wij als staat echt goed op hoor. Maar er zijn wel altijd brandblussers aanwezig. Immers veiligheid gaat voor alles!)
- Het je totaal niet aan afspraken houden. Een contract is slechts van symbolische betekenis, procederen is zinloos want een procedure is duur en kan jaren aanlopen. Een Griek is in staat in een handomdraai elke afspraak van tafel te vegen. Zonder te blikken of te verblozen. En omdat iedereen dat doet, kijkt niemand ervan op. Te laat op afspraken komen is een kennelijk vorm van beleefdheid evenals in het geheel niet verschijnen. Ruzies hierover zijn kort maar hevig en na vijf minuten net zo hard vergeten. Een Griek leeft in het hier en nu, morgen, ach, dat zien we dan wel weer.