Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Opperhuid
Epidermis oftewel opperhuid is een term die verwijst naar de buitenste huidlaag. Het woord werd in de 17e eeuw afgeleid van het Griekse epi (bovenop) en derma (huid).
Gewervelde dieren
Bij de gewervelde dieren, zoals ook de mens, is de epidermis de buitenste laag van de huid. (Wordt ook wel meerlagig verhoornd plaveisel epitheel genoemd)
De epidermis bestaat uit vier types cellen: de keratinocyten en in mindere mate melanocyten (pigmentcellen), Langerhanscellen en Merkelcellen. De huidadnexen (haar, talgklieren, zweetklieren en nagels) zijn eveneens epidermisderivaten.
Deze laag bestaat uit vijf lagen te onderscheiden huidcellen, van boven naar beneden is de volgorde
- stratum corneum of hoornlaag
- stratum lucidum of heldere laag
- stratum granulosum of korrel laag (het cytoplasma van de cellen bevat korrels)
- stratum spinosum of stekelcellige laag (de cellen lijken hoekig, stekelig)
- stratum basale, stratum germinativum of basale cellaag
In de basale cellaag bevinden zich de pigmentcellen. De basale cellaag wordt ook wel de kiemlaag of moederlaag genoemd. Hieruit ontstaan steeds nieuwe huidcellen. Tussen de heldere laag en de korrellaag bevindt zich de Reinse barrière.
Ongewervelde dieren
Bij de ongewervelde dieren is de epidermis de buitenste laag cellen van het organisme.
Planten
De epidermis is de opperhuid van het blad. Deze beschermt de plant tegen uitdroging en infecties. Ook de jongere gedeeltes van de plant zijn bedekt met epidermis. De plantenepidermis heeft geen intercellulaire ruimten (behalve huidmondjes).
Bij de wortel onderscheiden we twee celtypes: atrichoblasten (niet-haarcellen) en trichoblasten (haarcellen) die het contactoppervlak met de bodem drastisch vergroten (de zgn. wortelharen).
Bij de stengel en de bladeren is het oppervlak van de epidermis bedekt met een cuticula. Bij vele soorten groeien epidermiscellen uit tot haren of klierharen (trichomen).