Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Elsschotproef
De Elsschotproef is een schrijfterm. De proef schrapt zoveel mogelijk woorden uit een (ruwe versie) van een tekst, zonder dat inhoud verloren gaat. De Elsschotproef verhoogt de leesbaarheid.[1]
Schrijven is schrappen
De Elsschotproef is genoemd naar de auteur Willem Elsschot en is op verschillende manieren te realiseren.
- Vermijd passieve taal en het werkwoord 'worden'
- Vermijd het nietszeggende 'men'
- Vermijd teveel hulpwerkwoorden: zouden, kunnen, hebben...
- Schrap formele en ambtelijke taal zoals derhalve (dus), dientengevolge (daardoor), door middel van (door), in ogenschouw nemen (kijken, bekijken), met betrekking tot (over, voor), onder invloed van (door), onderhavig (dit), op het gebied van (op), ten behoeve van (voor), thans (nu), uiting geven aan (zeggen), vooralsnog (voorlopig).
- Concretiseer weinig zeggende woorden zoals af en toe, andere, bij benadering, betrekkelijk, desalniettemin, diverse, doorgaans, door de band genomen, echter, enigszins, enkele, meerder, meestal, min of meer, misschien, mogelijks, overigens, over het algemeen, soms, tamelijk, tot op zekere hoogte, vaak, veel, veelal, waarschijnlijk, weinig, wellicht.
- Vermijd dubbele ontkenningen zoals 'het is niet onwaarschijnlijk dat...' of 'het is niet onzeker dat ze zal komen.' Positief geschreven teksten lezen prettiger en makkelijker.
- Vervang 'maar' door en, ook of bovendien. 'Maar' is defensief en heeft een negatieve bijklank.
De Elsschotproef is niet het herschrijven of het inkorten van de tekst naar SMS of MSN-taal waarbij de zinsbouw van ondergeschikt belang is en (zelf gecreëerde) afkortingen en emoticons algemeen aanvaard zijn. Een afkorting die een begrip is (zoals OCMW) blijft na de Elsschotproef staan, afkortingen zoals m.a.w. of b.v. worden na de proef voluit geschreven of vervangen door één woord.
De Elsschotproef is verwant maar niet gelijk aan het schrijfprincipe Kill your darlings. Kill your darlings schrapt datgene waarvan de auteur vindt dat het niet kan worden gemist, terwijl een redacteur vanuit een objectievere positie oordeelt dat het schrappen de leesbaarheid verhoogt.
Actief taalgebruik
De Elsschotproef zorgt voor een actief taalgebruik en maakt de zin
- korter en duidelijk
- directer en persoonlijker
- levendig
- minder ambigu of vrijblijvend.
Schermschrijven
De Elsschotproef wordt vaak gesuggereerd bij webschrijven. Omdat weblezen niet lijkt op het lezen van een boek, is een bondig taalgebruik aangewezen. Een weblezer lijkt de tekst eerder te 'scannen' en te 'skimmen' dan te lezen. Bij het scannen glijdt de lezersblik over de inhoud en staat hij kort stil bij titels, woorden en beelden. Skimmen is een snelle blik over de inhoud om de belangrijkste delen in kaart te brengen.
Zie ook
- Kill your darlings
- Copywriting
- Grammaticale ontleding
- Platte tekst
- Schrijven
- Teksteditor
- Tekstsoort
- Tekstverwerker
- Zinsontleding
Bibliografie
- Grijs, P. Opperlans! Taal en letterkunde, Querido, Amsterdam, 2003.
- Kussendrager, N. & Lugt, D. van der Basisboek journalistiek. Achtergronden, genres, vaardigheden, Wolters Noordhoff, Groningen, 2002.
- Wydooghe, B. SADAN-Informatiesysteem: Sociaal-Agogische Digitale en Analoge Naslag, deel III. Spel! Schrijf en oefenboek, Garant, Antwerpen, 2005.
Externe links
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º VAN VOOREN E. Direct Marketing. Tips, cases en adviezen, Lannoo Campus, Leuven, 2006, p. 199; Zie ook: VAN BOGAERT M. Met woorden verleiden. Lannoocampus, Leuven, 2010.
| Woordsoorten |
|---|
|
achterzetsel · bijvoeglijk naamwoord · bijwoord · eigennaam · lidwoord · telwoord (hoofdtelwoord · rangtelwoord · telbijwoord) · tussenwerpsel · voegwoord · voornaamwoord (aanwijzend · betrekkelijk · bezittelijk · onbepaald · persoonlijk · temporeel · uitroepend · vragend · wederkerend · wederkerig) · voorzetsel · werkwoord · zelfstandig naamwoord |
| Redekundige ontleding |
|---|