Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Tekst

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Een tekst, ruim gedefinieerd, is een reeks talige tekens, zoals letters, symbolen of klanken, die in een communicatieve situatie als een geheel wordt ervaren. Een tekst kan dus zowel geschreven als ongeschreven zijn.

Er zijn dus, bij de benedengrens, teksten die uit slechts één teken of klank bestaan. In vele gevallen bestaat een tekst echter uit een aantal welgeordende woorden en zinnen, die min of meer coherentie en cohesie vertonen. Aan de bovengrens heb je dan bv. een romantekst, of een lang gesprek of gewoon een dialoog tussen 2 personen.

De samenhang en het communicatieve functioneren van teksten worden bestudeerd in de tekstlinguïstiek resp. de pragmatiek (taalkunde).

Tekst wordt ook gebruikt als synoniem voor het besproken, behandelde onderwerp.

  • Je moet niet van de tekst raken → niet over wat anders beginnen.
  • Tekst en uitleg geven → nader verklaren

Digitale tekst

Een digitale tekst, elektronische tekst of e-tekst bestaat in principe uit een code voor ieder teken (in tegenstelling tot een grafische weergave zoals bij een letter op papier, en in tegenstelling tot een klank), eventueel aangevuld met opmaakcodes. (De meest basale codes die geen zichtbare tekens representeren zijn die voor de spatie en de nieuwe regel.) Dit maakt efficiënte elektronische opslag mogelijk, bijvoorbeeld als een txt-, html, doc- of pdf-bestand, of in een van de speciale formats voor e-boeken.

Voordelen van een digitale tekst t.o.v. een tekst op papier zijn (e.e.a. voor zover deze mogelijkheden niet zijn ingeperkt, zoals bij Digital Rights Management, en verder afhankelijk van het bestandstype en de software) de doorzoek-, bewerk-, kopieer- en verzendbaarheid (o.a. e-mail en SMS), de geringe massa en het geringe volume van een gegevensdrager, de instelbaarheid van de lettergrootte met automatische aanpassing van de hoeveelheid tekst op een regel aan de scherm- of vensterbreedte zodat zoveel mogelijk tekst op een regel staat zonder dat horizontaal scrollen nodig is, en de mogelijkheid tot keuze van een lettertype.

Een nadeel is dat een apparaat en software nodig zijn om een tekst te kunnen lezen (de codes worden daartoe terugvertaald naar de grafische weergave op een beeldscherm) of te annoteren/bewerken/schrijven.

Een tussenvorm waarbij de voordelen gedeeltelijk van toepassing zijn is het als afbeelding opslaan van ingescande tekstpagina's. Dit wordt toegepast als de tekst oorspronkelijk op papier stond en het teveel werk is om de tekst te digitaliseren (eventueel met OCR), of als men de oorspronkelijke opmaak exact wil behouden. In het laatste geval wordt ook wel een combinatie. toegepast van digitalisatie t.b.v. doorzoekbaarheid, maar weergave als afbeelding.

Omzetting van digitale tekst naar tekst op papier gebeurt met een printer.

Zie ook