Economische school

Een economische school is een stroming binnen de economische wetenschap die een coherent systeem vormt van opvattingen over hoe de economie werkt. Er zijn vele verschillende scholen die elkaar deels overlappen en deels tegenspreken. Niet alle scholen in de geschiedenis van het economische denken worden nog breed aangehangen en ook niet alle scholen omvatten de economie in zijn geheel. De dominerende scholen worden wel orthodox genoemd, terwijl de overige scholen als heterodox worden aangeduid.

Belangrijkste hedendaagse economische scholen

	Denkers	Basisidee	Kern van de economie	Verandering door	Beleid	Andere belangrijke principes	Kracht	Beperking
Klassieke school	Smith, Ricardo, Say, Malthus, Mill, Bentham	Door individueel ongehinderd eigenbelang na te streven wordt door mededinging en marktwerking collectief welvaart gecreëerd	Productie	Kapitaalaccumulatie	Vrije markt, vrijhandel	Wet van Say, onzichtbare hand, absoluut voordeel, comparatief voordeel, arbeidswaardetheorie,		Statisch, geen plaats voor innovatie, crisis en marktfalen
Neoklassieke school	Jevons, Walras, Marshall	De mens is homo oeconomicus met rationele voorkeuren om nut te maximaliseren en beschikt daarbij over volledige informatie	Ruil en consumptie			Pareto-efficiëntie
Marxistische school	Marx, Engels	Kapitalisme is een krachtig mechanisme voor economische groei, maar gaat aan zijn eigen werking tenonder	Productie	Kapitaalaccumulatie, innovatie, klassenstrijd	Planeconomie na revolutie tegen volgroeid kapitalisme	Arbeidswaardetheorie
Ontwikkelingstraditie	Mercantilisten, Historische Schule, Hirschman, Kuznets, Lewis, Myrdal		Productie	Vergroten productiecapaciteit	Tijdelijk protectionisme en overheidsinvesteringen tot een achtergebleven land of sector een comparatief voordeel bereikt	Infant industry-argument	Praktisch	Geen coherente theorie, overheidsfalen
Oostenrijkse school	Menger, Von Mises, Wieser, Böhm-Bawerk, Hayek, Rothbard	Complexiteit en beperkte rationaliteit maken dat het onmogelijk is alle informatie te kennen en juist te interpreteren. Overheidsinmenging is daarom gedoemd te mislukken	Ruil	Methodologisch individualisme	Vrije markt, zelforganisatie	Marginalisme, grensnut		Geen plaats voor emergentie, geen gebruik van empirisch bewijs
Neo-schumpeteriaanse school	Schumpeter		Productie	Innovatie	Nationaal innovatiesysteem	Creatieve vernietiging
Keynesiaanse school	Keynes	Rationeel eigenbelang is niet altijd in het voordeel van het algemeen belang			Actief monetair en fiscaal beleid, redistributie van rijk naar arm
Institutionele school	Veblen, Mitchell, Galbraith, North, Coase, Williamson	Individuen zijn een product van de samenleving, van instituties		Interactie tussen individuen en instituties		Transactiekosten, eigendomsrecht
Gedragseconomie	Simon, Kahneman	Complexiteit en beperkte rationaliteit maken organisatie noodzakelijk				Heuristiek, satisficing

• School van Salamanca
• Mercantilisme: Steuart, Montchrestien, Colbert, Hornick, Justi (Schumpeter, Heckscher en Judges betogen dat hier door gebrek aan coherentie niet gesproken kan worden van een school)
• Fysiocratisme

Moderne scholen:

• Klassieke economie
• Marxistische economie
• Neoklassieke theorie
• Ontwikkelingseconomie
• Oostenrijkse School
• Neo-schumpeteriaanse economie
• Keynesiaanse economie
• Institutionele economie
• Gedragseconomie
• Neoricardiaanse school, ook wel Sraffiaanse school
• Ecologische economie

Literatuur

• Roncaglia, A. (2005): The Wealth of Ideas. A History of Economic Thought, Cambridge University Press
• Chang, H.J. (2014): Economie. De gebruiksaanwijzing, Nieuw Amsterdam
• Samuels, W.J.; Biddle, J.E.; Davis, J.B. (eds.) (2003): A Companion to the History of Economic Thought, Blackwell Publishing

Noten