Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Echolocatie
met behulp van echolocatie.
Echolocatie oftewel echolocalisatie is het vermogen van bepaalde dieren om voorwerpen te kunnen lokaliseren door zelf geluid uit te zenden, en te luisteren naar de echo die wordt ontvangen door hun oor. Sommige blinde mensen gebruiken ook echolocatie.
Echolocalisatie wordt ook gebruikt op schepen, in de vorm van sonar of een echolood.
Echolocatie wordt gebruikt om de plaats van obstakels te kunnen bepalen, of om prooi dan wel andere roofdieren te kunnen "zien".
Dieren die echolocatie kunnen gebruiken zijn vleermuizen, dolfijnen en sommige walvissen. Hoewel vleermuizen en walvissen relatief weinig verwant zijn, is het genetisch profiel voor echolocatie gelijkaardig. Bij deze convergente evolutie zijn dezelfde genen gemuteerd om echolocatie mogelijk te maken. Twee vogelgroepen gebruiken ook echolocatie om te vliegen door grotten, namelijk vogels uit het geslacht Aerodramus en de niet verwante Steatornis caripensis.
Vleermuizen zenden ultrasone pulsen uit, maar zij gebruiken ook andere technieken. Zo kunnen zij hun lichaam, hun hoofd of hun oorschelpen heen en weer bewegen. Daarmee kunnen ze een verbetering van de ruimtelijke informatie bereiken (in afstand en locatie) en in een betere resolutie. Ze kunnen ook de frequentie van het uitgezonden geluid variëren.
Dolfijnen zenden gefocusseerde klikgeluiden uit in de richting van hun hoofd. Zij ontvangen de echo via hun onderkaak. Als zij het voorwerp dichter naderen, beschermen zij hun ontvanger tegen de luidere echo door het volume van de uitgezonden klikgeluiden te verlagen. Vleermuizen doen dit niet, maar die kunnen de gevoeligheid van hun oren verlagen als de echo te luid wordt.
Hoe zou het eruit zien?
Echolocatie is een zeer geavanceerd zintuig. Dieren die dit gebruiken krijgen veel meer informatie dan bijvoorbeeld een blinde zou zien die zich kloppend voortbeweegt.
Een beter beeld voor de waarneming met echolocatie zou zijn een persoon die in het donker loopt met een sterke zaklantaarn. De dieren zien waarschijnlijk een duidelijk landschap, ook nog in kleur, hoewel de kleuren anders zijn dan de kleuren van licht.
Vleermuizen krijgen extra informatie uit de fasedraaiingen van de echo, die bijvoorbeeld wordt veroorzaakt door insecten die met hun vleugels bewegen. Deze faseverschillen "kleuren" het terugontvangen geluid. Vlakke objecten en temperatuurinversies in water fungeren als spiegels voor het uitgezonden geluid. Onder water kan geluid zich zeer ver voortplanten. Door deze effecten kunnen dieren met echolocatie dingen waarnemen die mensen absoluut niet kunnen zien of horen.
Zie ook
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Echolocation op Wikimedia Commons.