Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Daniël (profeet)
Daniël (Hebreeuws: דָּנִיֵּאל, „God is mijn rechter”) is de hoofdpersoon van het Bijbelboek Daniël. Christenen zien Daniël als een profeet, omdat Jezus Christus zo naar hem verwijst.[1] Binnen het jodendom wordt het boek Daniël in de Tenach gerekend tot de Geschriften en niet tot de Profeten.
Daniël in de Bijbel
Daniël was een Jood die in ballingschap naar Babylonië was gevoerd door Nebukadnezar II, in de tijd dat Jojakim koning was van Juda. In ballingschap wilde Daniël zich aan de reinheidsvoorschriften houden en hij vroeg aan de hofdienaar of hij het eten van de koning mocht weigeren. Dit omdat het verboden was voedsel te eten dat aan afgoden was gewijd. De hofdienaar twijfelde eraan of de koning het zou toestaan, daarom stelde Daniël voor om een test te doen. Hij en zijn drie vrienden, Chananja, Misaël, en Azarja, (de hofdienaar noemde hen Sadrach, Mesach en Abednego) aten tien dagen lang alleen groenten en dronken alleen water. Daniël en zijn vrienden zagen er na de tien dagen veel beter uit dan de rest van de ballingen. Ze hoefden het koninklijke eten voortaan niet meer tot zich te nemen. Daniël en zijn vrienden maakten carrière ondanks een aantal confrontaties met Nebukadnezar:
- De koning droomde over een enorm beeld dat opeenvolgende wereldrijken uitbeeldt die God teniet zou doen; Daniël kon niet alleen de droom herhalen (de koning wilde de droom aan niemand vertellen), maar legde ook de betekenis uit.
- Daniëls vrienden weigerden voor een door Nebukadnezar opgericht beeld te bidden en werden in een brandende oven gegooid, maar overleefden dit door Gods ingrijpen.
- Daniël voorspelde Nebukadnezar een tijdelijke krankzinnigheid.
- Toen Belsassar (mogelijk de vervanger van Nebukadnezars opvolger Nabonidus) het tempelgerei dat uit Jeruzalem was geroofd voor gebruik tijdens een feest liet aanrukken, verscheen een schrijvende hand. Daniel interpreteerde het geschrevene als de ondergang van het rijk, dat diezelfde nacht viel door de Perzen.
- Ook onder de Perzische koning Darius (mogelijk de Medische naam van Cyrus) maakte Daniël carrière. De andere rijksbestuurders (satrapen) waren het daar echter niet mee eens en zorgden er met een list voor dat Daniël in een kuil met leeuwen werd geworpen. Maar God stuurde een engel die ervoor zorgde dat Daniël niets overkwam.
- Zie voor Daniëls visoenen het boek Daniël.
De hofdienaar die Daniël en andere voorname Israëlieten moest onderwijzen in de taal van de Chaldeeën gaf Daniël een andere naam, Beltesassar. Dit is een verwijzing naar de afgod Bel.
Daniël of Daneel?
De profeet Ezechiël lijkt Daniël, samen met Noach en Job als een toonbeeld van deugdzaamheid en wijsheid te noemen.[2] In het Hebreeuws staat echter niet Daniël, maar Daneel. De Masoreten beschouwden dit als een fout en gaven door een aantekening aan dat men Daniël moest lezen waar Daneel stond[3]. Op de tabletten die bij Ugarit gevonden werden, wordt gesproken van een zeer wijze, vrome Daneel die kennelijk spreekwoordelijk was geworden.[4] Ezechiël zou dan drie niet-Joodse, legendarische vrome rechtvaardigen hebben genoemd.[5]
Graf
Op zes verschillende locaties wordt beweerd dat zijn tombe daar ligt: Babylon, Kirkoek en Muqdadiyah in Irak en de Koerdische Autonome Regio; Susa (Graftombe van Daniel) en Malamir in Iran; Samarkand in Oezbekistan; Tarsus in Turkije.
Somnia Danielis
Gedurende de Middeleeuwen was er een wijd verspreid Somniarium, een boek waarin dromen worden uitgelegd, dat ook wel Somnia Danielis („De dromen van Daniël”) genoemd werd, omdat het aan deze Oudtestamentische dromenuitlegger werd toegeschreven. In werkelijkheid heeft de profeet Daniël niets met de inhoud van dit dromenboek te maken, de belangrijkste bron is Artemidorus Daldianus (Artemidoros van Daldis) (ca. 135-ca. 200). In de proloog van zijn Historie van Troyen deelt Jacob van Maerlant mee dat hij een Sompniarijs vertaald heeft, waarbij het mogelijk om deze Somnia Danielis gaat.
De Somnia Danielis is een alfabetisch geordende woordenlijst van wezen, objecten. gebeurtenissen enzovoort, met daaraan toegevoegd of het in de droom geziene goed of fout geduid moet worden. De tekst begint als volgt:
| Arbores uidere uel ascendere significat honorem. Arbores cum fructibus videre significat lucrum Arbores aridas uidere significat deceptionem. Arbores magnas uidere significat expeditionem Arbores abscindere significat dampnum Arborem se esse significat infirmitatem. |
Vertaald in hedendaags Nederlands:
| Bomen zien of bomen beklimmen betekent eer. Bomen met vruchten zien betekent rijkdom. Droge bomen zien betekent bedrog. Grote bomen zien betekent een onderscheiding. Bomen omhakken betekent schade. Zelf een boom zijn betekent ziekte. |
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º Matteüs 24:15 en Marcus 13:14
- º Ezechiël 14:14,20; Ezechiël 28:3
- º ketieb.qere; 3. Biblia Hebraica Stuttgartensia, p. 917, 946; DBG, 5e ed 1997;
- º Ugarit and the Bible
- º Bijbelse encyclopedie, Kok Kampen 1975, blz. 199; NBV studiebijbel, NBG 2008, blz. 1280.
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Daniel op Wikimedia Commons.