Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Cromford Mill
Cromford Mill was de eerste water-aangedreven katoenspinnerij opgericht door Richard Arkwright in 1771 in de Midden-Engelse plaats Cromford in het graafschap Derbyshire, die de basis heeft gelegd van zijn fortuin, en al snel werd gekopieerd door fabrieken in Lancashire, Duitsland en de Verenigde Staten. Het vormt de kern van de Derwent Valley Mills, dat sinds 2001 Werelderfgoed is.
Geschiedenis
Na de uitvinding van de schietspoel voor het weven van katoen door John Kay in 1733 was de vraag naar gesponnen katoen in Engeland enorm toegenomen. Machines voor het kaarden en spinnen waren weliswaar ontwikkeld, maar waren niet efficiënt en de geproduceerde katoen was van onvoldoende kwaliteit om als schering van een stof te dienen. In 1769 patenteerde Arkwright een waterframe spinmachine aangedreven door een watermolen, nadat hij eerder een door paarden aangedreven spinmachine in Nottingham had opgezet.
Hij koos voor de locatie in Cromford om reden dat daar het gehele jaar aanvoer was van warm water via een ondergronds kanaal vanuit de nabijgelegen loodmijnen in Wirksworth, samen met Bonsall Brook. Hier bouwde hij een vijf verdiepingen tellende fabriek, met de steun van de Jedediah Strutt, Samuel Need en John Smalley. Vanaf 1772 was de fabriek dag en nacht in gebruik met twee ploegen, die 12 uur dienst deden.
Hij begon met 200 werknemers, die niet allemaal lokaal gehuisvest konden worden. Hierom bouwde hij voor hen woningen in de buurt, en was hiermee een van de eerste fabrikanten die dit deed. Het merendeel van de medewerkers waren vrouwen en kinderen, van wie de jongste slechts zeven jaar oud. Later werd de minimumleeftijd verhoogd naar 10 en de kinderen kregen zes uur onderwijs per week, zodat ze registers konden bijhouden, wat hun veelal analfabete ouders nog niet konden.
Afbeeldingen
- Situatie rond 1995
-
De oorspronkelijke molen uit 1771 te zien langs de Mill Road vanuit het dorp.
-
De eerste fabriek gezien vanaf de werf
-
Beeld van de renovatie van het terrein in 1995
-
Gedeelte van de molen, dat opengesteld was voor het publiek
- Het waterwerk
-
Sluis in de molentuin om de watertoevoer te controleren
-
Locatie van het aandrijfwiel van de molen
-
Vijver van Cromford aangelegd in 1785 als reservoir
-
Sluis in het dorp voor de wateraanvoer te regelen
- Situatie in 2009
-
Drie van de oorspronkelijk vijf verdieping tellende fabriek
-
Tegenwoordig aanzicht van de oude fabriek
-
Close-up van de duiker onder de molen
-
Close-up van de molen met het einde van het aquaduct
Zie ook
Externe link
- (en) Cromford Mill Arkwright Society
| Bronnen, noten en/of referenties |