Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Computervoeding
De afkorting PSU staat voor power supply unit. Hiermee wordt doorgaans de voeding in een computersysteem mee bedoeld.
PSU's leveren de noodzakelijke spanningen voor de diverse componenten van een computersysteem. Te denken valt o.a. aan het moederbord, de processor, de harde schijf, het geheugen en de cdrom-speler. Het is belangrijk dat een voeding wordt gebruikt die voldoende stroom kan leveren voor de apparaten die zich in het computersysteem bevinden.
De voeding zorgt ervoor dat onderdelen in de computer van de juiste spanningen worden voorzien. Bij de gebruikelijke PC is de voeding uitgevoerd als een aparte, goed afgeschermde eenheid, die de benodigde spanningen levert met het vereiste vermogen.
Oude voedingen zijn gebaseerd op de AT-standaard. Deze is ongeveer sinds de Pentium II vervangen door de ATX-standaard, die door de computer bestuurd kan worden. Sinds 2005 is een nieuwe standaard in opkomst, namelijk ATX 2.0.
De voeding is een onderdeel van de kast. Een lege kast bevat steeds een voeding. De voeding is echter ook los verkrijgbaar en past vrijwel altijd in de kast.
Er zijn verschillende typen voedingen beschikbaar, actief gekoelde, passief gekoelde en watergekoelde voedingen en voedingen met een verschillend vermogen. Tegenwoordig hebben ze een vermogen vanaf 300 watt, oplopend tot wel 1200 watt. Maar vermogen is ook niet alles.
Spanningen
Een computervoeding moet zes primaire elektrische spanningen leveren (rails genaamd): +12V, -12V, +5V, -5V, +3,3V en -3,3V. (Dit zijn niet de enige, maar wel de belangrijkste.)
Bij een voeding duidt het aantal ampères aan hoeveel 'ballast' deze rail kan leveren. Het vermogen (uitgedrukt in watt) dat op een voeding vermeld is, is de som van het aantal ampères dat alle rails tezamen hebben, omgerekend naar watt.
De ATX-standaard dateert nog uit de tijd dat de meeste 'ballast' lag op de +5V-rail, maar tegenwoordig is de belangrijkste rail de +12V-rail.
Jammer genoeg zijn de elektronische onderdelen om de +12V-rail meer vermogen te geven, duurder dan die van +5V of +3,3V. Wanneer men dus goedkope voedingen ziet van 500 watt, kan men er zeker van zijn dat de +5V-rail of die van +3,3V een hoge stroom kan leveren, terwijl het vermogen van de +12V-rail beperkt is. Een goede voeding die geschikt is voor de toekomst, heeft minstens 24A op de +12V-rail (aan te raden is meer dan 30A), en liefst 2 parallelle +12V-rails met ieder minstens 15A. Als dit goed zit, kan men er zeker van zijn dat de andere rails ook genoeg vermogen hebben, want alleen respectabele voedingsbedrijven leveren zulke rails.
Problemen
Dit fenomeen zorgt voor veel problemen, de +12V-rail is namelijk de primaire stroombron van onder andere deze onderdelen:
- Moederbord
- CPU door middel van de 4, 6 of 8-polige stekker op de nieuwste moederborden
- Videokaart
- Harde schijf
- Cd-rom en allerlei andere diskdrives
- Koeling ventilator
Met andere woorden: de +12V-rail voedt alle basisonderdelen van een computer. Bij een voeding met te weinig vermogen op de +12V-rail om deze onderdelen te voeden, kan men verschillende problemen tegenkomen:
- Computer valt elke zoveel minuten "zomaar" uit.
- Men hoort een harde knal en er komt rook uit de voeding (dit wil zeggen dat de condensatoren van de +12V-rail gesprongen zijn door de overbelasting).
- Men hoort een harde knal en er komt niet alleen rook uit de voeding, maar uit de hele computer.
Meestal neemt men het eerste waar, geeft de schuld aan een ander onderdeel van de computer, en gebeurt enkele weken erna het tweede of het derde.
In geval 2. is de schade nog redelijk beperkt; hierbij is alleen uw voeding (die toch al van mindere kwaliteit was) verwoest.
In het derde geval bent u echt slecht af, want hierbij is het niet uw voeding die het eerste begeven heeft, maar één of meerdere van de computeronderdelen die van de +12V-rail gebruik maakte(n). Het meest voorkomende is dat uw moederbord het niet meer aankon en één van de weerstanden erop ontplofte. Doordat deze weerstand weg is, kan de +12V-rail aan plaatsen waar de maximumspanning bijvoorbeeld +7V is een te hoge spanning doorgeven, waardoor deze onderdelen ook ontploffen. Er komt een kettingreactie die waarschijnlijk uw CPU, RAM-geheugen en videokaart mee de dood in sleurt.
Aansluiting
ATX 2.0 heeft in plaats van een connector met 20 pinnen een connector met 24 pinnen. Elk moederbord gebruikt tegenwoordig een ATX-stekker met 24 pinnen. Oudere moederborden gebruiken nog de ATX-stekker met 20 pinnen. Je kan gewoon een ATX-stekker met 24 pinnen hierop aansluiten. Vaak bestaat een ATX-stekker met 24 pinnen uit een 20 en 4 pollige stekker. Dit doen de meeste voedingsfabrikanten, zodat je ook nieuwe voedingen op oudere moederborden kunt aansluiten.