Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Karwij (plant)
Karwij | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Karwij (Carum carvi). | |||||||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Soort | |||||||||||||||||||
Carum carvi L. (1753) |
(Echte) karwij oftewel Carum carvi is een tweejarige plant, die behoort tot de schermbloemenfamilie (Apiaceae of Umbelliferae). De plant komt in het wild voor in West-Azië, Europa, en Noord-Afrika, waar hij in weilanden, bermen en op dijken groeit.
De plant wordt 30-60 cm hoog en heeft fijne, langwerpig-eironde, dubbelgeveerde bladeren. De plant vormt een penwortel.
Karwij bloeit in mei en juni. De bloemschermen zijn samengestelde schermen, die bestaan uit vijf tot zestien stralen, waarop groepjes kleine, wit tot roze, bloemen zitten. Aan de schermen zitten nul tot drie omwindselbladen en -blaadjes. De vrucht is een tweedelige splitvrucht.
Toepassingen
De zaadjes zijn is 3-4 mm lang en ei- tot halvemaanvormig en hebben een prettig kruidig aroma, afkomstig uit vooral carvon en limoneen. Ook in Nederland wordt karwijzaad geproduceerd en naar beweerd wordt van erg hoge kwaliteit. Het overgrote deel van de productie wordt naar Duitsland en Oostenrijk geëxporteerd.
Medische toepassingen
Als medicinaal kruid wordt karwijzaad (Fructus Carvi) onder andere aanbevolen bij maagklachten (winderigheid, opgeblazen gevoel, krampen) en schijnt het de eetlust – maar ook de menstruatie – te bevorderen. Juist in (alternatieve) medicinale informatie lijkt de verwarring tussen komijn en karwij 'zeer' veelvuldig voor te komen.
Verwarring met komijn
Karwij wordt vaak verward met komijn, deels vanwege de grote overeenkomst in smaak en uiterlijk, maar ook de namen vertonen in veel talen grote overeenkomst. Veel (online) woordenboeken vertalen de namen dan ook domweg verkeerd of beide als hetzelfde. In Nederland wordt karwijzaad ook wel 'wilde komijn' genoemd.
Karwijzaad is licht gebogen, terwijl komijnzaden recht zijn. Door de overeenkomst in smaak (warm, kruidig, anijsachtig) zijn beide kruiden in gerechten desnoods wel als vervanger voor elkaar te gebruiken, maar de smaak van karwij is grofweg dubbel zo sterk als van komijn, en daarom moet karwij in ongeveer de halve hoeveelheden van komijn worden toegepast. Afgezien van de sterkte van de smaak, is karwij iets scherper, terwijl komijn wat bitterder is.
Zie ook
Externe linken
- Echte karwij (Carum carvi) op SoortenBank.nl (gebaseerd op de 22e, voorlaatste, druk van de Heukels)
- Meer info over karwij – vooral de (etymologie van) buitenlandse namen: Engels, Duits.
Vrije mediabestanden over Carum carvi op Wikimedia Commons
Meer informatie is te vinden in Wikispecies, de gids van alle soorten leven, bij pagina: Carum carvi |