Berkenkruis
Een berkenkruis is een kruis dat tijdens de Tweede Wereldoorlog aan het graf van gesneuvelde (Vlaamse) oostfronters werd geplaatst. Het kruis werd vervaardigd uit berkentakken, omdat dat vaak de enige houtsoort was die voorkwam in de Russische streken waar de Vlaamse jongens tegen het ’goddeloze bolsjewisme’ gingen vechten. Het werd een symbool voor de collaborateurs aan het oostfront. In bepaalde politiek rechtse kringen van hun kant ziet men het als protestsymbool tegen de genadeloze repressie na de oorlog. Ook na de oorlog werd het aan het graf geplaatst van voormalige oostfronters.
![](/w/images/thumb/8/8e/Praalgraf_Staf_De_Clercq.jpg/261px-Praalgraf_Staf_De_Clercq.jpg)
Soms heeft een berkenkruis de vorm van een Latijns kruis met twee extra balkjes die de uiteinden van de zijbalk verbinden met de bovenkant van het kruis. Soms bevat het geen zijbalk, maar wel de beide schuine balken en ziet er dan uit als de rune ᛏ ’tiwaz’ (of ’tyr’; ’t’), waarmee het ook soms in verband gebracht wordt.
Een tijdschrift voor voormalige Vlaamse oostfronters, uitgegeven door het Sint-Maartensfonds, kreeg ook de naam Berkenkruis.