Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Banyubiru
Banyubiru, ook gespeld als Banyu-Biru (in de koloniale tijd Banjoebiroe of Banjoe Biroe) is een Indonesische stad en onderdistrict (Indonesisch: kecamatan) gelegen in het Midden-Javaanse regentschap Semarang, op circa 45 kilometer ten zuiden van de stad Semarang en vijf kilometer ten zuiden van Ambarawa.
Kampement en gevangenis
In het noordoosten van de stad lag een militair kampement met een gevangenis. Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het een kamp voor geïnterneerden, eerst Kamp 10 genoemd. Later werd op een stuk land verderop een Kamp 11 bijgebouwd.
In deze gevangenis werden eerst na de Nederlandse capitulatie tegenover Japan op 8 maart 1942 mannen geïnterneerd (sommigen schreven hun naam op de muren aldaar), en daarna, vanaf februari 1944 tot de bevrijding op 15 augustus 1945, vrouwen en kinderen. Jongens boven de leeftijd van 10 jaar (volgens Japanse opvattingen waren die volwassen) werden na korte tijd verwijderd van hun moeder en overgebracht naar een jongenskamp in Ambarawa.
Veel vrouwen en kinderen die eerst in Kamp Malang (De Wijk) of vrouwenkampen bij Soerabaja en Bandung waren ondergebracht, zijn per trein (Malang - Ambarawa, ca. 40 uur reizen, zonder eten en drinken) naar het station Ambarawa getransporteerd en moesten daarna vijf kilometer naar Banjoebiroe lopen in de hitte. Zij hebben gedurende de oorlog geleden aan ondervoeding en ziektes, en duizenden verloren het leven.
Ir. Joh. A.G. Warmer maakte gedurende de periode 1942 - 1945 illegaal een aantal tekeningen in drie Japanse kampen - Kesilir, Banjoe Biroe en Tjikoedapateuh - die in 1984 werden uitgegeven door hem in - Java 1942 - 1945 Kampschetsen.
Na de oorlog is de gevangenis omgebouwd tot een politieacademie, waardoor het geheel veranderd is en als oorlogsmonument helemaal verloren is gegaan.
Het is niet bekend of de Japanse kampcommandanten Sakai Sadao; Susuki Susumu, Yamada en sommige Nederlandse vrouwen die in de keuken werkten in Banjoebiroe ooit terecht zijn gesteld als oorlogsmisdadigers.
Boek
In 2008 is over deze gevangenis en Kamp Malang een boek van Inez Hollander verschenen, getiteld Silenced Voices in de Engelse en Verstilde stemmen en verzwegen levens in de Nederlandse uitgave. Het boek beschrijft onder andere het Goebeng-transport in Soerabaja in september 1945, waarbij een groot aantal mensen die Banyubiru overleefd hadden op weg naar huis werden gedood door de Indonesische vrijheidsstrijders.