Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Astrid Roemer
| Astrid Roemer | ||
| (foto Raúl Neijhorst 2016) | ||
| (foto Raúl Neijhorst 2016) | ||
| Algemene informatie | ||
| Volledige naam | Astrid Heligonda Roemer | |
| Geboren | 27 april 1947, Paramaribo | |
| Land |  Suriname
| |
| Werk | ||
| Onderscheiding(en) | P.C. Hooft-prijs 2016 | |
| Dbnl-profiel | ||
Astrid Heligonda Roemer (Paramaribo, 27 april 1947) is een Surinaams schrijfster.[1] In 1966 vertrok ze naar Nederland, maar ze keerde terug naar haar geboorteland om daar te werken als onderwijzeres. In 1975 vestigde zij zich opnieuw in Nederland. Van 2006 tot 2009 woonde zij weer opnieuw in haar geboorteland. In mei 2016 ontving zij als eerste auteur van Caraïbische oorsprong de P.C. Hooft-prijs.
Levensloop
Zij debuteerde in 1970 onder het pseudoniem Zamani met de poëziebundel Sasa Mijn actuele zijn. Ze was in die tijd actief in de Black Panther Beweging en verkoos een Swahili pseudoniem en titel om haar Afrikaanse roots te benadrukken. De in 1974 verschenen roman Neem mij terug Suriname werd in Suriname uitermate populair. Zij geeft een klassieke emigrantenthematiek: de ontheemding van een Surinamer in Nederland en zijn terugverlangen. Artistiek is het boek niet geslaagd, reden waarom Roemer het herschreef tot Nergens ergens (1983). De novelle Waarom zou je huilen, mijn lieve, lieve... (1976) geeft een sfeervolle schets van een arme man die zich verheugt over zijn winst in de lotto tot hij ontdekt dat de ratten zijn lot hebben opgeknaagd. Met de novelle De wereld heeft gezicht verloren (1975) hield Roemer zich voor het eerst bezig met wat later haar hoofdproblematiek zou worden: het mysterie van het vrouw-zijn. De thematiek van de zwarte identiteit zou naar de achtergrond schuiven. Vooral de 'fragmentarische biografie' Over de gekte van een vrouw (1982) werd een succes. De roman Levenslang gedicht (1987) tracht de kringloop van het leven uit te drukken in zijn structuur en zijn metaforische taal. Artistiek heeft zij grotere pretenties dan het eerdere werk en vraagt ook om secure lezing. Een deel van de critici werd er door op het verkeerde been gezet.
Ook de toneelstukken De buiksluiter (1981), Paramaribo! Paramaribo! (1983) en Een Vrouw Van Een Man (1985), de dichtbundel En Wat Dan Nog!? (1985) en het kleine prozadrieluik De achtentwintigste dag (1988) benaderen vanuit allerlei invalshoeken het fenomeen van de vrouw als individu en als relationeel wezen. De genoemde dichtbundel gaf aanleiding tot onverkwikkelijke speculaties over Roemers seksuele geaardheid. ln de novelle De orde van de dag (1988) draait het verhaal om het thema 'dictatorschap'. Haar rijpste poëzie verscheen in de bundel NoordzeeBlues (1985) die enkele schitterende gedichten bevat. ln 1989 verscheen het prozadrieluik Het spoor van de jakhals waarin zij de sterke onderlinge afhankelijkheid der beide seksen benadrukt. Radiocolumns bundelde zij in Oost West Holland Best (1989). Een driehoeksverhouding beschrijft zij in de novelle Alles wat gelukkig maakt (1989).
Haar verhalen verschenen in verschillende Engelstalige bloemlezingen, onder meer in Diversity is power (2007).
Het artistiek meest ambitieuze schrijfproject van Roemer is de romantrilogie Gewaagd leven (1996), Lijken op Liefde (1997) en Was Getekend (1999), die in 2001 in één band verscheen als Roemers drielingen opnieuw in 2016 als Onmogelijk moederland. In deze grote en uiterst complexe trilogie geeft Roemer verbeelding aan de werkelijkheid en de dromen van de Surinamers in de laatste drie decennia van de 20e eeuw, en in het bijzonder aan wat de militaire dictatuur van het regime-Bouterse van na 1980 voor het land Suriname en de mensen heeft betekend.
Bij de verkiezingen van 1989 was zij samen met Rudi van Dantzig lijstduwer voor het net opgerichte GroenLinks. In 1990 kreeg Roemer een zetel voor GroenLinks in de Haagse gemeenteraad, maar ze kwam al spoedig in conflict met haar fractie en woonde de vergaderingen niet meer bij.
Van circa 2000 tot 2015 was de schrijfster voor de buitenwereld onzichtbaar. In die periode woonde ze op verschillende plekken in Nederland, Rome, Paramaribo (2006-2009), en Edinburgh, en tenslotte op het Schotse eiland Skye. Voorouders van Roemer kwamen uit Schotland en ze wilde werken aan een roman over twee broers. Zelf zegt ze over die periode dat ze wel afgezonderd maar niet in isolement leefde.[bron?] Na Schotland woont ze in het Belgische Gent.
De Surinaamse documentairemaakster Cindy Kerseborn wist Roemer te traceren, aanvankelijk in Schotland en later in Gent. In 2015 vond de première plaats van haar documentaire over Roemers leven De wereld heeft gezicht verloren, waarbij Roemer niet aanwezig was maar wel een reactie gaf. Roemer begon wel weer deel te nemen aan het openbare leven in 2016; ze sprak tijdens de slavernijherdenking in Amsterdam en las voor tijdens de Nacht van de Poëzie in Utrecht.
Ook gaf Roemer interviews waarin ze onder andere uitlegde dat ze gestalkt werd en daarom Nederland was ontvlucht.[bron?]
Bekroningen
Voor de Duitse vertaling van Lijken op Liefde ontving Roemer in 1999 de LiBeraturpreis, die het oecumenisch centrum Christuskirche in Frankfurt toekent om literatuur uit andere culturen in de schijnwerpers te zetten.
In december 2015 kondigde de jury van de P.C. Hooft-prijs aan dat haar de prijs voor 2016 was toegekend. Volgens de jury zijn haar romans niet alleen 'scherpe en relevante interventies in het publieke debat', maar ook 'complexe verbeeldingen van de geschiedenis van Suriname.'[2][3] Aan de prijs is een bedrag van zestigduizend euro verbonden. De jury bestond uit Karin Amatmoekrim, Sander Bax (voorzitter), Toef Jaeger, Edzard Mik en Pauline Slot.[4]
Werken
- 1970 - Sasa; mijn actuele zijn (onder het pseudoniem Zamani)
- 1974 - Neem mij terug Suriname
- 1975 - De wereld heeft gezicht verloren
- 1982 - Over de gekte van een vrouw
- 1983 - Nergens ergens
- 1985 - En wat dan nog?!
- 1983 - Paramaribo! Paramaribo!, muziektheater
- 1985 - Noordzee Blues
- 1987 - Levenslang gedicht
- 1987 - Waarom zou je huilen mijn lieve, lieve...
- 1987 - Wat heet anders, lp met muziek van o.a. Frank Ong-Alok
- 1988 - De achtentwintigste dag
- 1988 - De orde van de dag
- 1988 - Het spoor van de jakhals
- 1989 - Alles wat gelukkig maakt
- 1989 - Oost West Holland Best
- 1990 - Een naam voor de liefde
- 1991 - Dichter bij mij schreeuw ik
- 1992 - Ik houd onvoorwaardelijk van je, hoorspel voor NOS
- 1993 - Niets wat pijn doet
- 1996 - Gewaagd leven
- 1997 - Lijken op liefde
- 1997 - Suriname
- 1998 - Was getekend
- 2000 - Voetsporen (red. bloemlezing, met Remco Ekkers)
- 2001 - ‘Miauw’
- 2001 - Rosa (Rotterdams Leescadeau)
- 2004 - Zolang ik leef ben ik niet dood
- 2008 - Omhels Mij cd met muziek van Frank Ong-Alok en Flower to the People
- 2012 - Afnemend; 21 liefdesgedichten. Buku Bibliotheca Surinamica, Amsterdam 2012.
- 2016 - Onmogelijk moederland.Bevat Gewaagd leven, Lijken op liefde en Was getekend
- 2016 - Liefde in tijden van gebrek: memoires van een thuisloze.
- 2016 - Een Dame, een Poes en een Kater, libretto
- 2017 - Olga en haar driekwartsmaten. Prometheus, Amsterdam. ISBN 9789044631692
- 2018 - Gebroken Wit. Prometheus, Amsterdam. ISBN 9789044640182
Over Astrid Roemer
- Michiel van Kempen, 'Astrid Roemer.' In: Kritisch Lexicon van de Moderne Nederlandstalige Literatuur, no. 43, november 1991. Met aanvulling in no. 95, november 2004. (biografie, beschouwing, uitvoerige primaire en secundaire bibliografie)
- Roline Redmond, Taal, macht en cultuur. Machtsverhoudingen in een Afro-Caribische roman. Utrecht: Faculteit der Sociale Wetenschappen, Universiteit Utrecht, 1993.
- Michel Szulc-Krzyzanowski & Michiel van Kempen, 'Astrid Roemer.' In: Michel Szulc-Krzyzanowski & Michiel van Kempen, Woorden op de westenwind. Surinaamse schrijvers buiten hun land van herkomst. Amsterdam: In de Knipscheer, 1994, pp. 126-153.
- August Hans den Boef, 'Astrid Roemers trilogie van het verscheurde Suriname.' In: Bzzlletin, 27 (1998), nr. 255, april, pp. 32-36.
- Joris Gerits, 'Astrid Roemer en de ware geschiedenis van Suriname.' In: Kathleen Gyssels & Paul Pelckmans (red.), Het labyrint van de bevrijding: tien postkoloniale auteursportretten. Kapellen: Pelckmans, 1999, pp. 67-88.
- Els Moor, `Je bent wat je wil zijn': sporen van hoop in de trilogie van Astrid Roemer. In: Armada, jrg. 4, nr. 16, september 1999, pp. 73-81.
- Michiel van Kempen, 'De onuitwisbare kenmerken van de zwarte stem: over de stijl van Astrid H. Roemer.' In: Tydskrif vir Nederlands en Afrikaans, 5 (1998), no. 1, juni, pp. 21-39.
- Michiel van Kempen, Een geschiedenis van de Surinaamse literatuur. Breda: De Geus, 2003, deel II, pp. 1019, 1023, 1099-1110.
Zie ook
Externe links
|
Profiel bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl) |
Bronnen, noten en/of referenties
Referenties
|
Citaten van of over Astrid Roemer op Wikiquote